%0 Journal Article %T تخمین ِ توزیع مکانی رطوبت سطحی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک با استفاده از داده‌های دورسنجی %J تحقیقات مرتع و بیابان ایران %I موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0875 %A دادرسی سبزوار, ابوالقاسم %A آخوندعلی, علی محمد %A رادمنش, فریدون %A نوروزی, علی اکبر %D 2017 %\ 06/22/2017 %V 24 %N 2 %P 370-382 %! تخمین ِ توزیع مکانی رطوبت سطحی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک با استفاده از داده‌های دورسنجی %K رطوبت خاک %K بیابانزائی %K هیدرولوژی %K سنجش از دور %K سیلاب %R 10.22092/ijrdr.2017.111902 %X ایجاد رواناب به عوامل متعددی بستگی دارد، با این وجود رطوبت خاک یکی از عوامل مهم در تولید آن محسوب می‌شود که به رغم اهمیت بسیار زیاد، اندازه‌گیری‌های پیوستۀ آن از نظر مکانی و زمانی دشوار و در پاره‌ای از مناطق غیر ممکن است. هدف از مقاله حاضر، کاربردی ساختن تهیه‌ی نقشه‌ی رطوبت سطحی خاک در مناطق خشک و نیمه خشک با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای تصویر‌سازهای OLI و TIRS، منطبق با زمانِ برداشت‌‌های میدانی، به همراه مقادیر محاسبه شده‌ی چندین نمایه‌ی طیفی، تجزیه‌ی مولفه‌های اصلی و تبدیل داده‌ی Tasseled Cap است. 24 متغیر پیش‌بینی کننده مورد استفاده قرار گرفت و همبسته‌ترین آن‌ها  به روش رگرسیون اکتشافی و روش همبستگی دو متغیره، با محاسبه‌ی عامل تورم واریانس، ضریب پیرسون و ضریب تبیین، در سه سطحِ رطوبتیِ 4 تا 5 درصد، بیشتر از 5 درصد و کمتر از 4 درصد، مشخص شدند. روشِ آمار مکانی شاخص مورانز برای همبستگی جغرافیایی داده‌ها استفاده شد. 47 نقطه در سطح منطقه تحقیق به روش تصادفیِ طبقه‌بندی شده و ایجاد شبکه‌های 1800 متری در یک الگوریتم سیستماتیک، به عنوان متغیر پیش‌بینی نمونه‌برداری و در آزمایشگاه به روش وزنی-حرارتی، تعیین رطوبت شدند. پی‌ریزی توابعِ تخمین رطوبت سطحی خاک نیز با سه روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی (PLSR)، گام به گام و Enter  انجام گرفت که تمامی مدل‌ها از واسنجی قابل پذیرشی برخوردار بودند. محاسبه‌ی 5 معیار خطاسنجی توسطِ 24 درصدِ داده‌های میدانی که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، نشان داد که داده‌های لندست8 می‌تواند برای تخمین رطوبت سطحی خاک موثر باشد و دقت توابع استخراج شده با روشِ رگرسیون‌ چندگانه‌یِ گام به گام (425/1 تا 585/0=RMSE)، بیشتر از سایر روش‌ها است. مدل‌های معرفی شده برای سطح رطوبتی5%≤ ، تمایلِ به بیش برآوری (788/0=MBE)، و برای سایرِ سطوحِ رطوبتی، تمایل به کم برآوری دارند. %U https://ijrdr.areeo.ac.ir/article_111902_cc75e1bc5fd105fa9ba1947474ff6a11.pdf