%0 Journal Article %T بررسی و مقایسه مهمترین عوامل موثر بر مدیریت چرا از دو دیدگاه بهره‌برداران و کارشناسان در مراتع قشلاقی و ییلاقی طایفه شش بلوکی(مطالعه موردی: استان‌های فارس و بوشهر) %J تحقیقات مرتع و بیابان ایران %I موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0875 %A حبیبیان, سیدمحمدرضا %A بارانی, حسین %A عابدی سروستانی, احمد %D 2019 %\ 09/23/2019 %V 26 %N 3 %P 551-569 %! بررسی و مقایسه مهمترین عوامل موثر بر مدیریت چرا از دو دیدگاه بهره‌برداران و کارشناسان در مراتع قشلاقی و ییلاقی طایفه شش بلوکی(مطالعه موردی: استان‌های فارس و بوشهر) %K عشایر %K مدیریت چرا %K کوچ %K زمان چرا %K پراکنش مکانی %K طایفه شش بلوکی %R 10.22092/ijrdr.2019.119994 %X اعمال مدیریت چرا از دو دیدگاه کارشناسان و بهره­برداران بومی هر کدام به تنهایی تا کنون نا کارآمد بوده است. برای حل این مشکل، شناخت عوامل موثر بر مدیریت سنتی(بهره‌برداران عشایری) و مدیریت کارشناسی(فنی) چرا و مراتع به بهره‌برداری مطلوب از مرتع کمک می‌نماید. به منظور تعیین و اولویت‌بندی مهمترین عوامل موثر بر مدیریت چرا در زیست­بوم عشایر قشقایی(طایفه شش بلوکی) در سال‌های 1394 و 1395، اقدام به نمونه آماری به تعداد  405 خانوار(با استفاده از فرمول کوکران) از گروه بهره‌برداران عشایری و نیز 45 نفر از گروه کارشناسان مطلع و خبره در زمینه کوچ و مدیریت چرای دام در استان‌های فارس و بوشهر شد. روش تحقیق، پیمایش توصیفی و تحلیلی و ابزار تحقیق پرسش‌نامه همراه با مصاحبه بود. در این تحقیق نظرات دو گروه آماری در قالب طیف (پنج گزینه‌ای) لیکرت جمع آوری شد و سپس از طریق آزمون‌های ناپارامتریک مانند مان ویتنی و کروسکال والیس مورد مقایسه آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که نظرات کارشناسان و بهره‌برداران در اولویت‌بندی عوامل موثر بر مولفه‌ها و زیر مولفه‌های مدیریت چرا در اکثر موارد، تفاوت معنی‌داری وجود دارد(01/0 p<). در برخی موارد، میزان اختلاف نظرات بین دو گروه پاسخگو ناچیز می‌باشد. از نتایج تلفیق دو دیدگاه کارشناسان و بهره‌برداران می‌توان عوامل مؤثر بر مولفه زمان چرا (کاهش بارندگی و خشکسالی‌های پی در پی، وقوع سرمای زودرس در ییلاق، وقوع گرمای زودرس در قشلاق، کافی بودن علوفه در مرتع، کمبود آب در مراتع قشلاقی)، مولفه پراکنش مکانی چرا (نقش چوپان در هدایت گله، چگونگی توزیع منابع آب در مرتع)، مولفه نوع و ترکیب دام (شرایط پستی و بلندی مرتع، فاصله از منابع آب، نوسانات اقلیمی و وقوع خشکسالی‌های پی در پی) و همچنین مولفه تعداد دام (معیشت بهره‌بردار، خشکسالی و نوسانات اقلیمی و میزان بارش‌های سال) را بر شمرد. به طور کلی بین نظرات کارشناسان در خصوص پاسخگویی به پرسش‌های تحقیق، همگنی بیشتری وجود دارد ولی بین نظرات بهره‌برداران(چه بین تیره‌ها و چه بین بنکوهای مختلف) همگنی کمتری وجود دارد.    %U https://ijrdr.areeo.ac.ir/article_119994_3b1db874d2889e180365fa459d30da54.pdf