%0 Journal Article %T تعیین پتانسیل تغذیه‌ای چهار گونه گیاه (Arctium lappa، Verbascum thapsus ، Althaea officinalis و Ferula hermonis) در مراتع خراسان رضوی %J تحقیقات مرتع و بیابان ایران %I موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور %Z 1735-0875 %A کاظمی, محسن %A ولی زاده, رضا %D 2019 %\ 09/23/2019 %V 26 %N 3 %P 599-612 %! تعیین پتانسیل تغذیه‌ای چهار گونه گیاه (Arctium lappa، Verbascum thapsus ، Althaea officinalis و Ferula hermonis) در مراتع خراسان رضوی %K گیاهان مرتعی %K ارزش تغذیه‌ای %K جیره %K خراسان ‌رضوی %R 10.22092/ijrdr.2019.119999 %X آگاهی از ارزش تغذیه‌ای گیاهان مختلف مرتعی، می‌تواند به دامداران در تهیه یک جیره مناسب، کمک شایان توجهی بکند، از این‌رو آزمایشاتی با هدف تعیین ترکیبات شیمیایی، مینرالی، تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری چهار گونه گیاه مرتعی قابل رویش در منطقه تربت‌جام (شامل Arctium lappa، Verbascum thapsus ، Althaea officinalis و Ferula hermonis) انجام شد. گیاهان فوق در زمان قبل از گلدهی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری شدند. دامنه پروتئین‌خام (87/22-85/15 درصد)، خاکستر (10/16-27/8 درصد)، چربی‌خام (75/5-85/0 درصد)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (53/37-27/19 درصد)، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (53/26-53/15 درصد)، لیگنین نامحلول در شوینده اسیدی (43/5-83/3 درصد) و فیبرخام (74/21-49/12 درصد) برای چهار گونه گیاهی متفاوت بود. بیشترین مقدار کلسیم (26/12 گرم/کیلوگرم ماده‌خشک) مربوط به Althaea officinalisبود. فراسنجه‌های تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری در بین گیاهان نیز متفاوت بود به‌طوری‌که بیشترین مقدار تولید گاز در زمان‌های 12، 24 و 48 ساعت انکوباسیون (به‌ترتیب 32/47، 64/61، 21/71 میلی‌لیتر)، پتانسیل تولید گاز (70/75 میلی‌لیتر)، تجزیه‌پذیری ماده‌خشک و ماده‌آلی (به‌ترتیب 99/82 و 60/84 درصد)، انرژی قابل متابولیسم (66/10 مگاژول در کیلوگرم ماده‌خشک)، انرژی خالص شیردهی (51/6 مگاژول در کیلوگرم ماده‌خشک) و کل اسیدهای چرب فرار (62/36 میلی‌مول در لیتر) در Verbascum thapsusمشاهده شد. یک ضریب همبستگی منفی بین گاز تولید شده در زمان 24 ساعت انکوباسیون با چربی‌خام، پروتئین‌خام و نیتروژن آمونیاکی مشاهده شد. مقایسه فراسنجه‌های تولید گاز و پارامترهای تخمیری و تجزیه‌پذیری در بین گیاهان مورد مطالعه حاکی از آن بود که گونه Verbascum thapsus از پتانسیل تغذیه‌ای بالاتری برخوردار می‌باشد. %U https://ijrdr.areeo.ac.ir/article_119999_90edb9492e8d00169fe258e48aba3060.pdf