TY - JOUR ID - 119367 TI - مقایسه نقش خزه، سیانوباکتری و بوته درمنه در حفظ رطوبت و تعدیل درجه‌حرارت خاک JO - تحقیقات مرتع و بیابان ایران JA - IJRDR LA - fa SN - 1735-0875 AU - احمدیان, نگار AU - عابدی, مهدی AU - سهرابی, محمد AD - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشکده منابع‌طبیعی و علوم ‌دریایی، دانشگاه تربیت‌مدرس، نور، ایران AD - استادیار، گروه مرتع‌داری، دانشکده منابع‌طبیعی و علوم‌ دریایی، دانشگاه تربیت‌مدرس، نور، ایران AD - استادیار، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، تهران Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 26 IS - 2 SP - 474 EP - 486 KW - خزه KW - سیانوباکتری KW - رطوبت KW - درجه‌حرارت KW - پوسته زیستی خاک DO - 10.22092/ijrdr.2019.119367 N2 - در مراتع استپی پارک ملی گلستان، انواعی از گیاهان بوته‌ای مانند درمنه به‌صورت پراکنده حضور دارند و سطوح خاکی بین این گیاهان توسط پوسته‌های زیستی (شامل: خزه و سیانوباکتری) پوشیده شده است. این پوسته‌ها به‌عنوان یک عامل حیاتی در مناطق خشک و نیمه‌خشک شناخته می‌شوند. اثرات آن‌ها بر رطوبت و درجه‌حرارت خاک که نقش بسیار مهمی را در فرآیندهای اکولوژیک و هیدرولوژیک ایفا می‌کند هنوز به‌خوبی شناخته نشده است. به منظور آگاهی بیشتر از این موضوع، تأثیر خزه و سیانوباکتری بر رطوبت و درجه‌حرارت خاک و تأثیر بوته درمنه بر رطوبت خاک مورد بررسی قرار گرفت. رطوبت خاک در چهار بازه‌ی زمانی اول زمستان، آخر زمستان، بهار و تابستان با استفاده از دستگاه رطوبت‌سنج اندازه‌گیری و درجه‌حرارت خاک در سه فصل مختلف آخر زمستان، بهار و تابستان با استفاده از دماسنج تکمه‌ای به مدت 117 روز با فواصل زمانی دو ساعته ثبت شد. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر رطوبت و هم‌چنین درجه‌حرارت خاک، فصل بود که با استفاده از مدل خطی ترکیبی عمومی مشخص گردید. براساس نتایج بدست آمده، توانایی حفظ رطوبت سیانوباکتری بیشتر از دو تیمار خزه و بوته درمنه و هم‌چنین نوسان دمای روزانه خاک زیر سیانوباکتری (3/4 – 35 درجه سانتی‌گراد) بیشتر از خزه (25/4 - 26 درجه سانتی‌گراد) می‌باشد.   UR - https://ijrdr.areeo.ac.ir/article_119367.html L1 - https://ijrdr.areeo.ac.ir/article_119367_29d0c20dfc4a2be122fa8b08bd787810.pdf ER -