موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Study on salt distribution in soil column
in Haloxylon planted lysimetersمطالعات تغییرات غلظت نمک در نیمرخ خاک تحت کشت گیاه تاغ در آزمایشات لایسیمتری447454105758FAمحمدعلی مشکوهاستادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزدمحمدهادی رادعضو هیئت علمیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استام یزدسیدرضا حسینیاستادیار پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزدJournal Article20160203Higher evaporation compared to precipitation in arid zones causes upward movement of soil water and consequently salts will be accumulated in root zone. Since Salt moves with water flow, salt distribution will fallow a pattern similar to soil water distribution. The amount of applied water or leaching fraction is one of the most important and effective factors on salt movement and distribution in soil. This research was established at Yazd Desert Research Station in weighting lysimeters. Salt profile in soils of three hrrhgation treatments : FC, 1/3 FC and no irrigation were plotted and compared with each others for three times (t<sub>1</sub> , t<sub>2</sub> and t<sub>3</sub>) in this research. In addition soil moisture was also controlled in different ways. The experhment was done in a completely randomized design and Duncan's test was used for comparison of means. Results indicated that soil salinity increased from top soil to deeper layers and this feauture was more significant in fully irrigated treatments specially at the latest times (t<sub>2</sub> and t<sub>3</sub>). Total accumulated salt was also more at more irrigated treatments. High salinity of water and inadequate of leaching ,were the most important factors which led to salt accumulation in the deep layers of fully irrigated lysimeters.تفوق میزان تبخیر بر نزولات آسمانی در مناطق خشک موجب حرکت رو به بالای آب در خاک و تجمع املاح در منطقه ریشه گیاه میشود. از آنجا که نمک در خاک با جریان آب حرکت میکند توزیع نمک در خاک با الگوی جریان آب در خاک تعیین میشود. میزان آب بکار رفته یا کسر آبشویی یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار بر الگوی توزیع و حرکت نمک در خاک است. تحقیق حاضر در لایسیمترهای وزنی تحت کشت گیاه تاغ و در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد انجام گرفت. در این پژوهش علاوه بر کنترل رطوبت خاک به روشهای مختلف از جمله روش توزین لایسیمترها، نیمرخ نمک در خاک برای سه تیمار رطوبتی FC، FC و خشک در سه زمان شروع(t<sub>1</sub>)، میانی(t<sub>2</sub>) و پایانی(t<sub>3</sub>) آزمایش، ترسیم و مورد مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح پایه کاملا تصادفی اجرا و نتایج حاصله به روش دانکن تجزیه و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که با افزایش عمق، میزان شوری خاک افزایش یافته و این غیریکنواختی شوری خاک به ویژه با گذشت زمان در تیمارهای مرطوبتر بیشتر شده است. ضمن آنکه در مجموع، میزان نمکهای نهشته شده در خاک لایسیمترهای مرطوبتر بیشتر بوده است. شوری بالای آب آبیاری و عدم آبشویی کافی خاک، از دلایل اصلی تجمع بیشتر نمک بویژه در اعماق لایسیمترهای مرطوبتر محسوب میشوند.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Forage production of annual medic cultivars in Gorgan dryland farming conditionsتولید علوفه ارقام یونجه یکساله در شرایط دیم گرگان455463105759FAمحمدعلی دریهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستانغلامرضا ناصریکارشناس مرتع مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستانحبیب ا... علی اکبر زادهکارشناس، مسئول ایستگاه چالکیJournal Article20160203In order to investigation forage production of annual medic Cultivars, under dryland farming conditions of Gorgan, an experiment carried out in Chaleki research station in 2003-2004. The experimental design was randomized complete block with 4 replications. Cultivars were <em>Medicago scutellata</em> cv.Robinson & sava,<em> Medicago truncatula</em> cv. Caliph & Mogul, <em>M. sphaerocarpos</em> cv. Orion sphere, <em>Medicago polymorpha</em> cv. Spinless, <em>Medicago litoralis</em> cv.Herald and an indigenous species<em> (Medicago minima).</em> Forage was harvested at %10 flowering and dry matter (DM) production was measured after shade drying. Results showed that, forage production of cultivars were significantly different (P<0.01) , also Interaction of cultivars and year were significantly different (P<0.05). Forage production of <em>Medicago scutellata</em> cv.Robinson (2006.4 kg/ha DM) was higher than other cultivars at the first year and <em>Medicago truncatula</em> cv. Caliph with 2230.1 kg/ha DM was produced the highest forage yield at the second year. Based on results, Mogul and Sava during two growing seasons with sustained forage production relative to experiment conditions were more adaptable than other cultivars. The mean of Crude protein amount of Caliph (37.28 gr/mˆ2) was higher than other cultivars. <br /> برای بررسیتولید علوفه یونجههای یکساله در شرایط دیم گرگان، آزمایشی در طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار طی دو سال در ایستگاه تحقیقات چالکی در سالهای81 و82 اجرا شد. یونجههای یکساله شامل: یک گونه بومی به عنوان شاهد: <em>M. minima</em> و هفت رقم <em>M. polymorpha</em> cv. Spinless و (Mogul<em>و</em><em>Medicago truncatula </em>cv (Caliph <em>M. scutellata</em> cv. (Sava, Robinson), و cv. Orion<em>.</em><em>Sphaerocarpos</em><em> .</em><em>M. littoralis</em> cv. Herald , <em>M</em> می باشند. علوفه در مرحله ده درصد گلدهی برداشت و پس از خشک کردن در هوای آزاد توزین شد. اختلاف آماری بین عملکرد علوفه ارقام در سطح یک درصد و اثر متقابل سال و رقم در سطح 5 درصد معنی دار شد. در سال اول، رقم رابینسون با 4/2006 کیلوگرم در هکتار و در سال دوم، رقم کالیف با1/2230 کیلوگرم در هکتار بیشترین تولید علوفه خشک را داشتند. تولید علوفه خشک ارقام مغول و ساوا در طول دو سال با ثباتتر و به شرایط آزمایش سازگاری بیشتری نشان دادند. تولید پروتئین خام در واحد سطح در رقم کالیف(28/37 گرم بر متر مربع) بیشتر از سایر ارقام بود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Flow and Chanallized Flow Hazard Zonation Using Specific Interpolation and Giving Percentage to Each Sub Factors in Damavand Drainage Basinپهنهبندی حرکات جریانی و جریانهای کانالی با استفاده از درون یابی ویژه و درصددهی به هر یک از زیرعاملها در حوزه آبخیز دماوند464477105760FAسادات فیض نیااستاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانعلی اصغر محمدیدانشجوی دوره دکتری آبخیز داری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهرانJournal Article20160203Recognition of effective factor in mass movements occurrence and mass movements Hazard zonation is one of the most important measures in prevention and reduction of their hazards. In this research flow and chanallized flow hazard zonation was done in Damavand Drainage Basin with 761 km<sup>2</sup> area, located in Southern Albours Mountains with using quantitative method. For doing this, first, flow and chanallized flow inventory map of the area which was prepared using air photos with the scale of 1:20000 and 1:50000 and field works, was used. In this map 56 flow,26 chanallized flow and the total of 82 movements were shown. In this research, the effective factors for flow and chanallized flow occurrence were recognized to be as follows: land use, geological formation, rainfall, slope, aspect and elevation. Then by using flow and chanallized flow inventory map and quantification of effective factor in mass movements occurrence, mass movements hazard zonation was done in the area by giving percentages to each sub factor of above-mentioned factors. This process was done by extensional facilities of Arcview which is called "Extension Spatial Analyst". The raster maps of six factors with cellular resolution of. /0014 meters, for flow and chanallized flow were added together, in order to obtain hazard zonation of each movement. For evaluation of hazard zonation accuracy and separation ability of the used method, flow and chanallized flow hazard zonation maps were overlaid with vector maps of flow and chanallized flow inventory maps. <br /><strong> </strong>تعیین عاملهای موثر در وقوع حرکات تودهای و پهنهبندی خطر حرکات تودهای از مهمترین اقدامات جهت پیشگیری و کاهش خطرات آنها میباشد. در این تحقیق، پهنهبندی خطر حرکات جریانی و جریانهای کانالی در حوزه آبخیز دماوند به مساحت 761 کیلومتر مربع واقع در حاشیه جنوبی رشته کوه البرز بوسیله روش کمیانجام شد. برای این منظور، ابتدا از نقشه پراکنش حرکات جریانی و جریانهای کانالی که با استفاده از عکسهای هوایی 1:20000 و1:50000 و انجام بازدید صحرایی تهیه گردیده، استفاده شد. در این نقشه 56 مورد حرکات جریانی و 26 مورد جریانهای کانالی و در مجموع 82 حرکت نشان داده شده است. در این تحقیق عاملهای موثر بر وقوع حرکات جریانی و جریانهای کانالی: کاربری اراضی، سازند زمین شناسی، بارندگی، شیب، جهت شیب و ارتفاع تشخیص داده شده است. سپس با استفاده از نقشه پراکنش حرکات جریانی و جریانهای کانالی و کمینمودن عاملهای موثر در بروز آنها از طریق درصد فراوانی وقوع هر کدام از زیر عاملها، پهنهبندی حرکات در حوزه آبخیز دماوند، با درصددهی به زیر عاملهای هر کدام از عاملهای شش گانه فوق با استفاده از امکانات توسعهای نرم افزار Arc-view به نام تحلیل مکانی Spatial Analyst انجام شد. سپس نقشههای سلولی عاملهای شش گانه موثردر نظر گرفته شده با اندازه تفکیک 0014/0 متر به تفکیکحرکات جریانی و جریانهای کانالی با هم جمع شدند، تا نقشه پهنهبندی هر یک از حرکات بدست آورده شود. برای ارزیابی صحت تفکیک دامنههای خطر و قدرت تفکیک روش استفاده شده، نقشه پهنهبندی خطر حرکات جریانی و جریانهای کانالی با نقشه پراکنش آنها روی هم اندازی شد که از این طریق میتوان عاملهای موثر در وقوع حرکات تودهای را تعیین نمود و در نهایت به این نتیجه رسیده شد که کلیه عاملهای موثر در نظر گرفته شده در پهنه بندی حرکات جریانی و جریانهای کانالی تاثیر داشتهاند.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Changes on Canopy Cover Width and Height of Haloxylon aphyllum species Stimulated by pruning, in one of the afforested areas of Yazd Provinceتغییرات قطر تاج و ارتفاع درختچههای هرس شده در تاغکاریهای یزد478489105761FAناصر باغستانی میبدیاستادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد.محمد تقی زارعکارشناس ارشد مرتع داری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزدمحمد ابو القاسمی- کارشناس ارشد مدیریت بیابان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد.Journal Article20160203Wilted and dried up stands of <em>haloxylon</em><em> aphyllum</em>species in afforested areas of Yazd has allways been a focal point of natural resources experts. Using various pruning treatments, the effect of pruning on the wideness of canopy cover and vigor of 12-year-old semi-trees of <em>haloxylon</em><em> aphyllum</em>had been evaluated formerly. That study had been conducted in two different sections of the forest in the winter of years 1994. One section had shown a tree-density of 125 semi-trees per hectare, and the other had represented a tree-density of 250 semi-trees per hectare. The treatments included cutting at different heights of 70, 35, 10 cm and also no cutting (control). The results of that previous six-year study (1994-2000) showed that pruning increased vigority and regrowth of plants treated with different levels of pruning. The 35-cm pruning treatment was preferred over other treatments. At the end of growing season of year 2005, eleven years after pruning treatments, the same trees were evaluated for the second time. Results of the new study (in 2005) showed that while non-pruning (control) 23-year-old semi-trees are wilted and almost dried up, the semi-trees with pruning are vigorous and healthy. In terms of canopy cover and height, no significant difference was found between trees with different pruning treatment in the 5 years of 2000-2005. There was a significant reduction in the canopy cover and height of non-pruning (control) semi-trees (p<0.05). For the semi-trees which had been cut at a height of 35 cm, the diameter of canopy and the height were 262 and 164 cm, respectively. This semi-trees showed a good resistance against movement of sands and sand dunes. <br /> پژمردگی و خشکیدگی بروز یافته در جنگلهای دست کاشت تاغ استان یزد پدیدهای است که همواره مورد توجه دستاندرکاران منابع طبیعی استان بوده است. چگونگی گسترش ابعاد و شادابی درختچههای تاغ 12ساله این منطقه با اجرای شیوههای مختلف هرس (کفبر، 35 سانتیمتری، 70 سانتیمتری و بدون هرس) در دو سطح تراکم 125 و 250 اصله در هکتار قبلاً در زمستان 1373 تحت بررسی قرار گرفته بود. نتایج بررسیهای 6 ساله منتهی به سال 1379 در آن پژوهش، حکایت از اثر مثبت هرس بر جوانسازی و افزایش شادابی درختچههای یاد شده بوده است و برش از ارتفاع 35 سانتیمتری برتر از دیگر برشها معرفی شده بود. در پایان فصل رویش سال 1384، در حالی که درختچههای همان محل قبلی، 11 فصل رویش پس از هرسشدن را سپری کردهاند، در پژوهش حاضر تحت بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که در درختچههای شاهد 23 ساله خشکیدگی سرشاخهها و پژمردگی به شدت توسعه یافته است، در حالی که بر روی درختچههای هرسشده چنین حالتی مشاهده نمیگردد. در 5 ساله 84-1379 افزایش معنیداری بین قطر تاج و ارتفاع گیاهان هرس شده حاصل نگردید، حتی کاهش معنیدار نیز بر روی قطر تاج و ارتفاع درختچههای شاهد نیز بروز نمود(05/0 p<). درختچههای برش داده شده در ارتفاع 35 سانتیمتری دارای قطر تاج 262سانتیمتر با ارتفاع 164 سانتیمتر میباشند. این درختچهها در برخورد با هجوم ماسههای روان مقاومت خوبی از خود نشان دادهاند. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Determiation of Desert domain in Tehran province by use of vegetative coverقلمرو مناطق بیابانیاستان تهران از دیدگاه پوشش گیاهی1490499105762FAابراهیم فراهانیهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهرانمحمد خسرو شاهیعضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع کشورمجید حسینیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهرانسیامک لقمانی- کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران.Journal Article20160203Vegitation cover is one of the important environmetal factors which can determine desert areas. In this article, we determine desert areas in Tehran province by GIS. In the study area, dominant plant types and some of main ecological properties of them were assigned. Finally, by available information and public characteristics of every plant type, desert area was separated. In this area, we distinguish 43 plant groups that 7 types of them belong to desert areas. This area is 307647 hectares which is formed 16.43 % of Tehran province. <br /><strong> </strong>با توجه به نقش بارز پوشش گیاهی در تفکیک و شناسایی مناطق بیابانی، در مقاله حاضر قلمرو بیابانهای استان تهران از این دیدگاه تعیین شده است. برای پرهیز از گسترش دامنه مطالعات، سطوح مورد مطالعه در استان از اولین ارتفاعات مسلط به دشت تا انتهای مخروط افکنه مد نظر قرارگرفت. در این محدوده ضمن تعیین تیپهای گیاهی غالب و برخی از ویژگیهای مهم محیطی آنها نقشه مربوطه بصورت رقومی در محیط GIS تهیه شد، سپس با استفاده از اطلاعات موجود و با توجه به ویژگیهای عمومی هر یک از تیپهای گیاهی و مناطق رویشی، محدوده اراضی بیابانی از غیر بیابانی تفکیک گردید. در محدوده مورد مطالعه در مجموع 43 تیپ گیاهی تفکیک گردید که با توجه به ویژگی اختصاصی آنها، 7 تیپ جزء مناطق بیابانی، قرار دارد و عرصهای در حدود 307647 هکتار معادل 4/16 درصد از اراضی استان تهران را شامل میشود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Vegetation Cover Changes and Some Chemical Soil Properties in Pastures with Different Grazing Intensitiesتغییرات پوشش گیاهی و برخی از خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع با شدتهای مختلف چرایی500512105763FAگلریز حسین زادهدانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.حمید جلیلوندعضو هیئت علمی گروه جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریرضا تمرتاشعضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.Journal Article20160203Regarding to the importance and role of enclosure as an appropriate management in the natural resources, specially protection of vegetation cover and the soil of pastures, the effects of different grazing intensities on the vegetation cover changesand chemicalsoil properties in countryside pastures of Esklim Rood district (placed in west of Savad kooh township) was studied. These pastures investigated to reveal the effects of prohibition on the vegetation cover changes and some soil chemical properties at three conditions of Reference, Key and Critical areas. The results show that delicious (Class I) in the reference region, average delicious (Class II) in the key region, and low delicious or non delicious plants (Class III) in the critical region, have the most vegetation cover percentage. So that, perennial and delicious grasses such as <em>Festuca ovina</em> L<em>,</em> <em>Ermopoa persica</em> T. <em>Dactylis glomerata </em>L. had the highest vegetation cover percentage in the reference region but by the increase of grazing, delicious species decreased gradually and average or non delicious plants increased. This study revealed that soil of the reference region which had the highest density and vegetation cover had more organic material, total nitrogen, phosphorus, potassium, and less acid in the surface horizon than that of grazing region. Also, results show that short- term enclosure affected on the protection of soil and vegetation cover due to high productivity.با توجه به نقش و اهمیت قرق به عنوان راهکار مناسب مدیریتی در منابع طبیعی بهویژه در حفاظت از پوشش گیاهی و خاک رویشگاههای مرتعی به مطالعه اثر شدتهای مختلف چرایی بر روی تغییرات پوشش گیاهی و برخی خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع ییلاقی حوزه اسکلیم رود، در غرب شهرستان سوادکوه، پرداخته شد. بدین منظور، سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی انتخاب گردید. نتایج بدستآمده نشان داد که گیاهان خوشخوراک (کلاس (Iدر منطقه مرجع، گیاهان با خوشخوراکی متوسط (کلاس II) در منطقه کلید وگونههای با خوشخوراکی کم و غیر خوشخوراک (کلاس III) در منطقه بحرانی بیشترین درصد پوشش را بخود اختصاص دادند. به طوری که، گراسهای چند ساله و خوشخوراک مانند <em>Festuca ovina </em> L., <em>Eremopoa persica</em> T. و <em>Dactylis glomerata</em> L. دارای بیشترین درصد پوشش در منطقه مرجع بودند و به تدریج با افزایش شدت چرا از درصد گونههای خیلی خوشخوراک کاسته و به درصد گونههای با خوشخوراکی متوسط و کم و غیر خوشخوراک افزوده شد. همچنین، نتایج بررسی برخی از خصوصیات خاک معلوم کرد که خاکهای منطقه مرجع که از پوشش گیاهی بالایی برخوردار بودند، نسبت به خاکهای منطقه چرا شده دارای ماده آلی، ازت کل، فسفر و پتاسیم قابل جذب بیشتر و اسیدیته کمتری در افق سطحی بودند. نتیجه این تحقیق مشخص نمود که اعمال قرق کوتاه مدت به دلیل بارندگی و اقلیم مناسب حاکم بر منطقه، در حفظ و بهبود پوشش گیاهی و خاک بسیار مؤثر بوده و حکایت از بالا بودن قابلیت تولید این منطقه میباشد. <br /> موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222A GIS Model for determination of Water Resources Suitability
For Camel Grazingتعیین شایستگی منابع آب برای چرای شتر با استفاده از GIS513523105764FAسید اکبر جوادیدانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.حسین ارزانیاستاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهرانعلی سلاجقهاستادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.مهدی فرحپوراستادیار مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورقوام الدین زاهدیدانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران.Journal Article20160203Proper use from water resources, especially in arid and semi arid rangeland are very important. Water is one of a valuable ecosystem component in rangeland management. In this study for surveying of water suitability, tree models including quality model, quantity and distance model made final model. FAO (1991) method (recommended for land capability evaluation) was used for suitability classification. The study was conducted in Halvan region is located in Yazd province. According to the results, water resources distance and accessibility to water is the most declining factor for suitability. Quality factor is a limiting factor in part of the study area, too. Based up on, areas more than 15km far from water point are not suitable, but less than 6km are very suitable. Proper distribution of water resources increases water suitability and cause better and monotonous utilization of rageland. <br /> شناخت و استفاده صحیح از منابع آب، به ویژه در مراتع مناطق خشک و نیمه خشک بسیار مهم است. کمبود آب و یا زیادی آن در مرتع به استفاده غیر صحیح از این منبع با ارزش منجر خواهد شد. در این تحقیق به منظور مطالعه شایستگی منابع آبی، سه مدل کیفیت، کمیت و فاصله از منابع آبی مورد بررسی قرار گرفتند که اجزای مدل اصلی را تشکیل میدادند. این تحقیق با استفاده از روش (1990) FAO، در محیط سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) در منطقه حلوان در استان یزد انجام شد. نتایج حاصل از مدل نهایی آب نشان میدهد مهمترین فاکتور کاهش دهنده شایستگی منابع آب در منطقه، عامل فاصله از منابع آب است و فاکتور کیفیت آب در بخشی از منطقه به عنوان یک فاکتور محدود کننده میباشد. بر این اساس مناطقی که بیش از 15 کیلومتر از منبع آبی دور باشند شایستگی نداشته و مناطقی که در فاصله 6 کیلومتری منبع آب هستند بیشترین شایستگی را دارند و منابع آبی که مجموع املاح محلول در آنها بیش از 10000 میلی گرم در لیتر باشد برای شرب شتر مناسب نیستند. همچنین، پراکنش مناسب منابع آب و حفر چاه با فاصله مناسب از یکدیگر میتواند شایستگی منابع آبی را افزایش دهد و موجب استفاده بهتر و یکنواخت تر از مرتع شود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Nomadic Rangeland Management in past and present in a review: Changes, Challenges and Solutionsمروری بر مدیریت مراتع جامعه عشایری در گذشته و حال: تغییرات، چالشها و راهکارها524538105765FAغلامرضا باژیانعضو هیئت علمیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارسJournal Article20160203Nomadic rangeland system is part of rangeland system in Iran and is inflicted to volatility, like nomadism, during decades. The management of this system is imposed to some changes during the past and the effective factors on this system have caused some challenges and the analysis of these challenges lead to some guidance for nomads. In this paper the changes on the past nomadic rangeland management, recognition of effective factors on this management, the occurred challenges and some clarifications at present time are studied and analyzed. These challenges are disequilibrium of rangeland carrying capacity, population pressure on rangelands, contemporary needs occasionally leading to encroaching to rangelands with covetousness, making nomadic decisions, programs and managements distinctively, incompatibility of technology with ecological nomadic rangeland management, and the lack of guidance role of the government in nomads settle down. This paper propose that the development and clarification for these challenges should be based on local participation, so for that, the nomadic social and cultural condition should be considered. Nomadic rangeland management can be done in presence of local social structure, traditional communication and apply of recognized ecological factors. The simulated nomadic production system based on this management could help the decision makers for better programming in nomad’s community. <br /> نظام بهره برداری مراتع عشایری جزئی از نظام بهره برداری مراتع کشور میباشد و همچون جامعه عشایر در طی زمان دچار فراز و نشیبهایی بوده است. مدیریت این نظام در زمان گذشته دچار تغییراتی بوده و عوامل مؤثر بر آن چالشهایی را ایجاد کرده که تحلیل آن به راهکاری جهت اعمال مدیریت منطقی مراتع عشایری در زمان حال منجر میشود. این مقاله پژوهشی تحلیلی است که با روش کتابخانهای، و براساس منابع مطالعاتی موجود و قابل دسترس ذیربط و نظرات کارشناسان، تغییرات مدیریت نظام بهره برداری از مراتع و عوامل مؤثر بر آن را که منجر به چالشهایی گردیده را بررسی و برای برون رفت از چالشها راهکارهایی را ارائه نموده است. این مقاله پیشنهاد میکند که استفاده از راهکارهای مشارکتی توسعه برخاسته از شرایط محلی در تدوین مدیریت مناسب دام در مرتع در جامعه عشایری امری اجتناب ناپذیر بوده ؛ بنابراین باید از روشها و راهبردهای نو و خاص منطبق بر شرایط اجتماعی و فرهنگی عشایر بهره جست. ساختارهای بومی، نهادهای اجتماعی، برقراری ارتباطات سنتی، و همچنین بکارگیری عوامل اکولوژیکی شناخته شده و مؤثر، امکان تجدید ساختار مدیریت بومیمراتع عشایری را فراهم کرده و شبیه سازی سیستم تولیدی عشایر بر اساس این مدیریت، تصمیم گیرندگان و سیاستگذاران امور عشایر را در برنامه ریزی هر چه بهتر برای این جامعه یاری میدهد. <br /><strong> </strong>موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Introduction of a method for sustainable land management based on IUCN criteria in Kusalan Rangelands of Kurdestan provinceمعرفی شیوهای برای اعمال مدیریت پایدار بر سرزمین، برمبنای معیارهایIUCN استان کردستان، منطقه کوسالان مریوان539558105766FAنبی احسنیدانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندرانجعفر اولادیعضو هیئت علمی دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندرانفرهنگ قصریانیعضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورمحمّد درویشهیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورJournal Article20160203Kusalan range is a northwest-southeast mountain near Sarvabad, west of Kurdistan. The habitat includes a complex set of ecological functions and unique mountainous values such as <em>Quercus</em> forests, dense ranges, as well as various springs inside and around the region. So far, there was no study on the bioenvironmental habitat potential. This persuaded us to conduct a research on the habitat and ecosocial potentials according to IUCN categories using data bases like other literatures, 10 m<sup>2</sup> panchromatic SPOT5 2005 data , expert opinions and field studies. Analysis of ecosocial and ecological bioenvironmental sources was implemented through a geographic information system (R2V, Arc/Info, Idrisi and Arc View). After qualitative and quantitative evaluation of various sources, land units were observed from overlaying maps of land form, soil categories, vegetation type, wildlife habitats, land use and conventional territory. Illustrated map show that about 70 percent of the area has a great conservational potential thus, the zonation process on the basis of IUCN definitions executed. The studied area was a habitat for 224 species of flora and 195 species of fauna classified as 5 categories: 29% core zone, 41% buffer zone, 14%expanded recreation zone, 3% intensive recreation zone and 14% cultural historical zone of Hawraman city and Pir-Shaliar annual ceremony and 13.2% reclamation zone including scientific, training values, virgin features and unique landscapes. Thus, Kusalan habitat worth to be introduced a national park (II) as a member of quadruplet national protected area in Iran. According to the results, GIS and RS approaches (hybrid interpretation of high resolution SPOT5 images) certainly can support determining and preparing bioenvironmental map sources in impracticable areas for conservational studies on IUCN criteria basis.زیستگاه کوسالان، رشته کوهی است با توپوگرافی شدید در امتداد شمال غربی- جنوب شرقی، مشرف بر شهرستان سروآباد در غرب کردستان. این زیستگاه مجموعهای از کارکردهای اکولوژیکی بینظیر اکوسیستمهای کوهستانی (جنگلهای بلوط و مراتع غنی) و سه رودخانه دائمی با چشمهسارهای فراوان را دارا میباشد. در این مطالعه، زیستگاه منحصر به فرد کوسالان برای اولین بار از لحاظ توان زیست محیطی با نگرش حفاظت مبتنی بر معیارهای IUCN مورد مطالعه قرار گرفته است. در انجام تحقیق از مطالعات میدانی، اطلاعات کارشناسان، فن سنجش از دور (RS) و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای شناسایی و تجزیه و تحلیل منابع اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی استفاده شد. با کار میدانی و روش هیبرید (تفسیر رقومی- چشمی) تصویر10متری چند طیفی ماهواره SPOT5 سال 2005، منابع شناسایی شده و نقشههای واحد شکل زمین، هیدرولوژی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، زیستگاه حیات وحش، توان اکولوژیکی، کاربری فعلی و سامان عرفی تهیه و با کمک GIS تجزیه و تحلیل، جمع بندی و تلفیق نقشهها انجام و یگانهای زیست محیطی مشخص شدند. سپس بر اساس معیارهای IUCN زونبندی منابع زیست محیطی بعمل آمد. نتایج نشان میدهد، منطقه مورد مطالعه دارای224 گونه گیاهی و 195 گونه جانوری با پنج زون اصلی محدوده امن (29%)، حفاظتی (41%)، تفرج گسترده (14%)، تفرج متمرکز (3%)، زون آثار تاریخی و فرهنگی (14/0%) و زون بازسازی (2/13%) با ارزشهای علمی، آموزشی، سیمای طبیعی بکر و چشماندازهای بینظیر است. بنابراین، زیستگاه کوسالان با داشتن 70درصد مساحت برای کاربری حفاظت و وجود گونههای گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض و مورد تهدید لیست قرمز IUCN میتواند به عنوان پارک ملی (طبقه II)، جزء شبکه مناطق حفاظتی چهارگانه کشور معرفی گردد. نتایج این تحقیق، معلوم کرد که برای شناسایی و تهیه نقشههای منابع زیست محیطی مناطقی با توپوگرافی شدید وعدم دسترسی آسان جهت حفاظت بر اساس معیارهای IUCN میتوان از تکنیکهای بالا بهره گرفت. <br /> موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Ability of Landsat satellite images 5, 7 in determining Alkalinity
of soil changes in Qhahavand plain (Hamedan province)بررسی توانایی تصاویر ماهوارهای لندست 5 و7 در تعیین تغییرات قلیائیت خاک در دشت قهاوند (استان همدان)559578105767FAمهدی احمدیانکارشناس ارشد پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدانمجتبی پاک پرورعضو هیئت علمیمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارسداوود عاشورلودانشجوی دوره دکترای سنجش از دور، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسیJournal Article20160203Remote sensing technology is useful tool for spatial and temporal monitoring of natural phenomenon. Secondary salinization is known as the main causes of soil degradation where inappropriately land management occurred in a region. Total saline and sodic soils in Hamedan province are estimated at 70,000 hectare that includes 9.5 percent of total cultivable lands in this province. This paper tries to show important aspects of applying remote sensing in classification of sodic soils in Qahavand plain. The objective of this study is to monitor the sodic soils by using satellite information landsat-5&7. Classification of satellite imagery for alkalinity was carried out by investigation various bands and indexes such as PCA57, PCA123, NDVI, GRI, BRI. The supervised classification and spectral response angular mapping method used to classify the images. The soil maps were prepared by geographic information system in 1:50,000 scale. The results showed that total sodic soils areas were extended during last 11 years by 9.8 percent. The change in low sodisity class (A1) was 23.1 percent; in medium sodisity class (A2) was 13.7 percent and in sever sodisity class (A3) was 0.3 percent. The area of bare soils was 3005 hectares which is estimated 8446 hectares now and increased by 181 percent. The most important reasons for extension of sodic soils in this region are lack of proper land use and water management and conversion of land uses. <br /><strong> </strong>فناوری سنجش از دور به عنوان یک ابزار مناسب به منظور پایش زمانی برخی از پدیدههای طبیعی بهشمار میرود. شوری ثانویه از مهمترین عوامل کاهش باروری خاک در مناطقی است که مدیریت کارآمد و مطلوب بر منابع آب و خاک وجود نداشته است. این تحقیق به منظور بهرهگیری از فناوری سنجش از دور در طبقهبندی و ارزیابی روند تغییرات خاکهای سدیمیدر دشت قهاوند صورت گرفت. شیوه کار بر پایه تفکیک سطوح مختلف خاکهای قلیائی به وسیله دو سری اطلاعات دادههای رقومیماهوارهای لندست 5 و7 همراه با مطالعات زمینی استوار بوده است. طبقهبندی تصاویر برای قلیائیت خاک با استفاده از باندهای مختلف تصاویر به کمک سنجندههای TM و ETM و مطالعه شاخصهای مختلف PCA57،PCA123، DVI، GREENESS، BRITHNESS برای خاک و پوشش گیاهی صورت گرفت. هر یک از تصاویر با استفاده از طبقهبندی نظارت شده و الگوریتم نگاشت طیفی زاویهای (SAM) طبقهبندی شدند. پس از تصحیح طبقهبندیها<strong>،</strong> نتایج در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) به صورت نقشههایی با مقیاس 1:50000 ارائه گردید. نتایج نشان دهندة افزایش وسعت خاکهای سدیمیبه میزان 8/9 درصد در طی 11 سال میباشد. بهطوریکه در کلاس محدودیت کم سدیم (A1) میزان تغییرات 1/23 درصد، در کلاس محدودیت متوسط سدیم (A2) میزان تغییرات 7/13 درصد و در کلاس محدودیت زیاد سدیم (A3) میزان تغییرات 3/0 درصد بود. وسعت اراضی بایر و فاقد پوشش و کفههای نمکی نیز از 3005 به 8446 هکتار رسیده که حدود 181 درصد نسبت به قبل افزایش داشت. بر این اساس، گسترش همه جانبه قلیائیت در طی این دوره اساساً تحت تأثیر مدیریت نامناسب آب و بهرهبرداری نادرست از منابع اراضی و تغییرات کاربری اراضی بوده است.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Comparison of forage quality of 2 range species, Artemisia aucheri and Peteropyron aucheri under water spreading and control condition in Herat station, Yazd provinceمقایسه کیفیت علوفه دو گونه مرتعی Artemisia aucheriو Peteropyron aucheri در شرایط پخش سیلاب و شاهد در آبخوان هرات استان یزد579588105768FAامان... رهبرمحقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزدعلی بمان میر جلیلیمحقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزدناصر باغستانی میبدیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزدJournal Article20160203Knowing forage quality is necessary for assigning grazing capacity in range management program. For this aim, forage quality of two dominant range plants,<em> Artemisia aucheri, </em>and<em> Peteropyron aucheri</em> were studied in water spreading area of Heart station in Yazd province. Plant samples taken for two subsequent years from water spreading and control plots. Plant samples analyzed in laboratory and elements such as P, Ca, Mg, K, Na, Fiber, Fat and Proteins were measured. Statistical analysis indicated that in two years of study period, some elements has increased in water spreading plots (p<0.05), but, acceptable changes in forage quality of the two specie can not be reported. <br /><strong> </strong>آگاهی از کیفیت علوفه در تعیین ظرفیت چرا و مدیریت بهینه دام و مرتع امری ضروری میباشد به همین منظور ارزش غذایی دو گونه غالب <em>Artemisia auche</em>riو <em>Peteropyron</em> <em>aucheri</em>مراتع آبخوان هرات استان یزد طی سالهای 1385-1383 در پایان دوره رویشی اندازه گیری شد. نمونه گیری بصورت تصادفی در دو تکرار در هر سال بطور جداگانه در عرصه آبخوان و شاهد انجام شد. میزان عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم، پتاسیم، سدیم، فیبر، چربی و پروتئین به روش آزمایشگاهی اندازه گیری شد. سپس داده ها در قالب طرح آماری اسپیلت پلات در زمان در سطح خطای 5 درصد تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که میزان بعضی از عناصر در عرصه نسبت به شاهد در سطح خطای 5 درصد اختلاف معنی داری دارند و دامنه تغییرات میزان عناصر درگونه ها در طی سالهای مورد مطالعه از روند یکسانی تبعیت نمیکند، اگر چه گونه های موجود در آبخوان، از آب بارندگی بیشتری نسبت به شاهد بهره مند بوده اند ولی کیفیت علوفه همسو با آن تغییر نکرده است.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات مرتع و بیابان ایران1735-087514420071222Characterizing Land use/land cover types by Landsat7 data based upon Object oriented approach in Kashan regionتعیین نوع کاربری و پوشش اراضی بوسیله داده های لندست7(ETM+) با استفاده از روش شیء گرا (منطقه کاشان)589602105769FAحمیدرضا متین فراستادیار دانشکده کشاورزی ، دانشگاه لرستانفریدون سرمدیاناستادیار دانشکده مهندسی علوم خاک، دانشگاه تهرانسیدکاظم علوی پناه- دانشیار گروه کارتوگرافی ، دانشگاه تهرانریچارد هکاستادیار دپارتمان علوم زمین، دانشگاه گئلف، کاناداJournal Article20160203Remotely sensed data has high potential for characterizing land use/cover types. Traditionally, most of remote sensing image classification techniques are based on pixel-based procedures. In contrast to pixel-based procedure, image objects can carry more attributes than only spectral information. Object-based processing not only considers contextual information but also information about the shape of and the spatial relation between the image region .In this paper, we address the concepts of object-based image processing and presents an approach that integrates the concepts of object-based processing into the image classification and land use land cover type determination. The scheme proposed in this study is applied to classification of Landsat<sub>7</sub> (ETM<sup>+</sup>) data of Kasha area. This study shows the applicapability of object-based approach for classification of Landsat7 (ETM<sup>+</sup>) data as well as show high overall accuracy (95%)of land use/land cover map. From the obtained results, we concluded that the main land cover types of the arid region could be discriminated with a high level of accuracy by object oriented approachپدیده های بیو فیزیکی و دست ساخت بشر توسط روشهای پردازش تصویر قابل شناسایی و تفکیک می باشند. شناسایی پدید ه هایی مانند کاربری و پوشش اراضی به روشهای سنتی وقت گیر و پر هزینه است. درحالی که روشهای رقومی استخراج اطلاعات از داده های دور سنجی سریعتر و کم هزینه تر می باشد . امروزه، سنجنده های ماهواره ای علاوه بر ثبت اطلا عات طیفی، قادر به جمع آوری اطلاعات مکانی از پدیده های سطح زمین نیز میباشند، از طرفی، طبقه بندی این داده ها تنها با تکیه بر اطلاعات طیفی، ممکن است نتیجه رضایت بخشی نداشته باشد. بنابراین بکار گیری روشی که بتواند علاوه بر داده های طیفی ، اطلاعات مکانی، الگو و بافت پدیده ها را هم در فرآیند طبقه بندی دخالت دهد، میتواند نتایج قابل قبولی را ارائه نماید. یکی از روشهایی که این قابلیت را دارد طبقه بندی داده ها به روش شئ گرا میباشد. در این تحقیق به منظور طبقه بندی تصاویر لندست7(ETM<sup>+</sup> ) منطقه خشک کاشان و تفکیک پوششهایی از قبیل پوسته های نمکی، تپه های ماسه ای ، خاکهای شور و غیر شور، روش فوق با استفاده از نرم افزارeCognition بکار گرفته شد. نمونه های آموزشی به کمک اطلاعات میدانی، عکسهای هوایی و تصویر رنگی کاذب بر روی صفحه نمایشگر انتخاب گردیدند. تصاویر طبقه بندی و سپس صحت طبقه بندی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد روش شیء گرا با دقت کلی 95 درصد، کاربری ها و پوششهای اراصی را تفکیک و طبقه بندی نموده است. مقایسه واقعیتهای زمینی و مشاهدات میدانی با نقشه حاصل از طبقه بندی هم بیانگر دقت بالای این روش برای طبقه بندی کاربری و پوشش اراضیمی باشد. به طور کلی می توان گفت روش شیء گرا برای شناسایی کار بری ها در مناطق خشک و نیمه خشک مناسب می باشد.