نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• غلامرضا زهتابیان ¹
• عنایت ا... جان فز ²
• حسین محمدعسگری ³
• محمدجواد نعمت‌الهی ⁴

¹ استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

² کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

³ دانشجوی دکترای بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

⁴ کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

چکیده

تغییر در کیفیت آبهای زیرزمینی که معمولاً بر اثر مدیریت غلط استحصال آب زیرزمینی رخ می‌دهد مقدمه‌ای بر تخریب سایر منابع چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر‌مستقیم است. این تحقیق با هدف مدلسازی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روشهای زمین‌آماری و معین انجام شد. عاملهای کاتیون، آنیون، یون سولفات و یون بی‌کربنات از کل خصوصیات آب زیرزمینی انتخاب شدند. به­طوری­که، در ابتدا نرمال­بودن داده‌ها با استفاده از روش کولوموگراف- اسمیرنوف بررسی گردید. سپس تجزیه و تحلیل واریوگرافی و واریوگرام متقابل عاملها محاسبه گردید. ارزیابی نتایج با محاسبه مجذور میانگین مربعات خطا و ضریب همبستگی بین مقادیر مشاهده‌ای و تخمینی انجام شد. نتایج نشان داد که روشهای زمین‌آماری برتری قابل‌ملاحظه‌ای نسبت به روشهای معین بجز در مورد عامل کاتیون داشته که روش تخمین عام بهترین روش بوده است. در عاملهای آنیون و یون سولفات کمترین میزان RMSE در روش کوکریجینگ و به میزان 1/9 و 55/2 محاسبه شده است، این عدد برای عامل یون بی‌کربنات در روش کریجینگ گسسته 90/0؛ اما در مورد عامل کاتیون برخلاف عاملهای دیگر روش معین تخمین عام کمترین خطا را به خود اختصاص داده است و عدد 45/12 محاسبه گردیده است. به­طوری­که استفاده از متغیر کمکی در روش کوکریجینگ دقت نتایج را بجز در عامل بی‌کربنات افزایش داده است.
 

کلیدواژه‌ها

• آب زیرزمینی
• روشهای زمین‌آماری و معین
• کوکریجینگ
• میانگین مجذور مربعات خطا (RMSE)

عنوان مقاله [English]

Modeling of ground water spatial distribution for some chemical properties (Case study in Garmsar watershed)

نویسندگان [English]

• Gholam reza Zehtabian ¹
• Anayat... Janfaza ²
• Hossein Mohammad asgari ³
• Mohammad javad Nematollahi ⁴

چکیده [English]

Ground Water quality change is due to mismanagement in use of groundwater resources. Main objective of this research was to investigate spatial variability of chemical properties of ground water. In this research chemical properties such as cation, anion, sulphate and carbonate were studied. Normality of data investigated based on Kolmogeraph- Smirnov test. Then, variogeraphy analysis was done in geostatistical methods. Accuracy assessment was investigated based on mean absolute error (MAE), residual mean square error (RMSE) and correlation coefficient (R). Results showed that geostatistical methods have more accuracy than determinestic methods. However, global polynomial interpolation was the best method for mapping cation.  In addition, for the most parameters, Cokriging method was the best method for interpolation

کلیدواژه‌ها [English]

• Groundwater
• geostatistical and deterministic methods
• cokriging
• RMSE