نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
3 دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
4 دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
چکیده
طرحهای پخش سیلاب با اهداف مختلفی اجرا میشوند که یکی از آنها افزایش پوشش گیاهیست. پخش سیلاب باعث افزایش رطوبت خاک و در نتیجه افزایش علوفه تولیدی می‌شود. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرهای پخش سیلاب در تغییرات کمی پوشش گیاهی میباشد. این بررسی در آبخوان میهم قروه انجام شد. با توجه به اینکه در هر بار بارندگی منجر به ایجاد سیلاب، 6 عرصه آبگیری شده و در 2 عرصه مجاور آبگیری صورت نمی‌گیرد، بنابراین 6 عرصه بهعنوان منطقه پخش سیلاب و 2 عرصه بهعنوان منطقه شاهد در نظر گرفته شد. نمونه‌برداریها در داخل 8 قطعه یادشده انجام شد. بدین منظور 5 ترانسکت 100 متری در هر قطعه و بر روی هر ترانسکت 10 پلات 1 مترمربعی با توجه به پراکنش پوشش گیاهی مستقر گردید. درصد تاج پوشش گیاهی و تراکم در داخل پلاتها ثبت شد. همچنین با استفاده از روش قطع و توزین رشد سال جاری گیاهان بهعنوان تولید گیاهی اندازهگیری شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها، تجزیه آماری با استفاده از آزمون t جفت نشده انجام شد. نتایج نشان‌دهنده وجود تفاوت معنی‌دار بین پوشش دو عرصه در سطح 10 درصد و تولید در سطح 5 درصد میباشد. ولی بین تراکم عرصه پخش و عرصه عدم پخش تفاوت معنی‌داری به لحاظ آماری وجود ندارد. نتایج بدستآمده نشانگر افزایش درصد پوشش تاجی از 91/41 به 18/62 درصد در مجموع قطعات پخش سیلاب در سال مورد مطالعه است. به‌طوری‌که میزان تولید نیز از 17/467 کیلوگرم در هکتار در عرصه عدم پخش به 17/632 کیلوگرم در هکتار در عرصه پخش سیلاب افزایش یافت. تراکم نیز از 18/1 پایه در متر مربع در عرصه عدم پخش سیلاب به 59/1 پایه در متر مربع در عرصه پخش سیلاب افزایش یافته است. بعضی از گونههای گیاهی که از نظر خوشخوراکی کلاس سه میباشند در عرصه عدم پخش سیلاب نسبت به عرصه پخش افزایش یافتهاند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Assessment the effects of flood spreading on the variation of rangelands vegetation cover (In Mayhem watershed in Ghorveh, Kurdistan)
نویسندگان [English]
- Jamal Emani 1
- Ali Tavili 2
- Essa Bandak 3
- Mohammad Khosravi 4
چکیده [English]
Flood water spreading projections have been done with many objectives. One of these objectives is increasing vegetation cover. Flood water spreading leads to the increasing of soil moisture and as a result increasing forage production. In this study the effects of flood spreading are evaluated. This assessment is done in aquifer of Mayhem district of Ghorveh state. In each rainfall that results into flood, 6 areas are flooded and 2 areas are not flooded. Therefore, 6 areas considered as the flood water spreading and 2 areas considered as the control site. The samplings of vegetation properties were performed in these eight areas. For this purpose, in each district, 5 transects each with a length of 100 m with 10 m interval from each other were situated and along each transect, 10 quadrates with an area of 1m were established. In each area, the characteristics of canopy cover percentage, forage production and species density were recorded. Analysis of data was performed using of un-paired T-test. Obtained results from T-test indicated that there is significant difference between canopy cover percentage (p≤ 0/1) and forage production (p≤ 0/05) while no significant difference was observed for species density in flooded and non-flooded areas. The results showed that the canopy cover increased from 41/91 percent in the control site to 62/18 percent in the flood spreading area. The forage production increased from 467/17 kg/ha in the control site to 632/17 kg/ha in the flood spreading area. Also the species density increased from 1/18 in the control site to 1/59 in the flood spreading area. Some of the plant species that are in the III classes from palatability aspect, decreased in the flood spreading area rather than control site.
کلیدواژه‌ها [English]
- Flood water spreading
- Canopy Cover
- standing crop production
- and vegetative density
)