نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد کافی ¹
• غلامرضا زمانی ²
• محسن پویان ³

¹ نویسنده مسئول، استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

² استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

³ کارشناس بازنشسته گیاه‌شناسی، اداره آموزش و پرورش بیرجند

چکیده

این مطالعه جهت امکان­سنجی استفاده از چهارگونه هالوفیت یکساله به نامهای،Kochia scoparia ،Atriplex arcuata، Suaeda dimorphestegia و Salsola crassa به­عنوان گیاه علوفه­ای در شرایط آبیاری با آب شور در طی سالهای 1382، 1383 و 1384 انجام شد. آزمایشها در مزرعه در قالب طرح کرت­های خرد شده با سه تکرار انجام شد که در آن سه تیمار شوری، آب و آبیاری ( 5/1، 5/9 و 0/26 دسی­زیمنس بر متر) به­عنوان کرت­های اصلی و چهار گونه به­عنوان کرت­های فرعی انتخاب شدند. اختلاف معنی­داری بین هالوفیت­ها در محیط بوته، نشت املاح محلول به سطح برگ، عملکرد علوفه و ارتفاع مشاهده شد. به‌طوری­که تولید ماده خشک Suaeda (11850 کیلوگرم در هکتار) نیز حداقل بیش از دو برابر بالاترین عملکرد گونه­های دیگر بود. در حالی­که پس از Suaeda گونه­های Kochia و Salsola و Atriplex به­ترتیب 4725، 5136 و 3616 کیلوگرم در هکتار عملکرد ماده خشک داشتند. نسبت وزن برگ به اندام­های هوایی این گیاهان در زمان برداشت از 39% در Atriplex تا 56% در Salsola متغیر بود. بنابراین می­توان نتیجه گرفت که رفتارهای جوانه­زنی و سبز شدن، نیازهای اکولوژیکی و زراعی گونه­های مورد مطالعه نیاز به بررسی گسترده­تر دارد. ولی تولید ماده خشک رضایت­بخش در شوری بیش از دو سوم آب دریا نشانگر استعداد مناسب این گونه­ها برای تولید با استفاده از منابع آب و خاک شور غیرقابل بهره­برداری در گیاهان زراعی متداول است.
 

کلیدواژه‌ها

• گونه‌های شورزیست
• آبیاری با آب شور
• تنش شوری و تولید علوفه

عنوان مقاله [English]

Study the domestication possibility of four halophyte species using brakish and saline irrigation water

نویسندگان [English]

• Mohammad Kafi ¹
• Gholamreza Zamani ²
• Mohsen Poyan ³

چکیده [English]

In order to study the possibility of growing four annual desert halophyte species including Kochia scoparia, Suaeda dimorphestegia, Salsola crassa and Atriplex arcuata in desert environments, irrigating with saline ground water, a research project comprising of three separate experiments was performed during three successive years, 2002-2003, 2003-2004 and 2004-2005. Field experiment carried out in a split plot design in which three levels of saline irrigation water (1.5, 9.5 and 26.0 dS/m) were arranged as main and four halophyte species as sub plots with three replications. There were high significant differences in ground covering, electrolyte leakage, dry matter accumulation and plant hight among halophyte species. Suaeda produced at least twice of dry matter as any other species at any level of salinity. The average dry matter production of this species in three years and at three levels of salinity was 11850 kg/ha, while this amount was 4725, 5136 and 3616 kg/ha for Kochia, Salsola and Atriplex, respectively. Ratio of leaf to shoot weight was varying from 39% in Atriplex to 56% in at full flowering stage. In conclusion, germination and plant stablishment of these four annual halophytes should be explored for domestication. High dry matter production of these species in watering with saline waters of more than 70% of seawater, make them capable for production in very high saline lands, as well as irrigation with high saline waters.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Halophytes
• irrigation with saline water
• Salinity stress
• forage production