نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• گلریز حسین زاده ¹
• حمید جلیلوند ²
• رضا تمرتاش ³

¹ دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته مرتع داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

² عضو هیئت علمی گروه جنگل داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

³ عضو هیئت علمی گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری.

چکیده

با توجه به نقش و اهمیت قرق به عنوان راهکار مناسب مدیریتی در منابع طبیعی به‌ویژه در حفاظت از پوشش گیاهی و خاک رویشگاههای مرتعی به مطالعه اثر شدتهای مختلف چرایی بر روی تغییرات پوشش گیاهی و برخی خصوصیات شیمیایی خاک در مراتع ییلاقی حوزه اسکلیم رود، در غرب شهرستان سوادکوه، پرداخته شد. بدین منظور، سه منطقه مرجع، کلید و بحرانی انتخاب گردید. نتایج بدست‌آمده نشان داد که گیاهان خوشخوراک (کلاس  (Iدر منطقه مرجع، گیاهان با خوشخوراکی متوسط (کلاس II) در منطقه کلید وگونه­های با خوشخوراکی کم و غیر خوشخوراک (کلاس III) در منطقه بحرانی بیشترین درصد پوشش را بخود اختصاص دادند. به طوری که، گراسهای چند ساله و خوشخوراک مانند Festuca ovina   L.,  Eremopoa persica T. و  Dactylis glomerata L. دارای بیشترین درصد پوشش در منطقه مرجع بودند و به تدریج با افزایش شدت چرا از درصد گونه‌های خیلی خوشخوراک کاسته و به درصد گونه­های با خوشخوراکی متوسط و کم و غیر خوشخوراک افزوده شد. همچنین، نتایج بررسی برخی از خصوصیات خاک معلوم کرد که خاکهای منطقه مرجع که از پوشش گیاهی بالایی برخوردار بودند،  نسبت به خاکهای منطقه چرا شده دارای ماده آلی، ازت کل،  فسفر و پتاسیم قابل جذب بیشتر و اسیدیته کمتری در افق سطحی بودند. نتیجه این تحقیق مشخص نمود که اعمال قرق کوتاه مدت به دلیل بارندگی و اقلیم مناسب حاکم بر منطقه، در حفظ و بهبود پوشش گیاهی و خاک بسیار مؤثر بوده و حکایت از بالا بودن قابلیت تولید این منطقه می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها

• قرق (مرجع)
• کلید
• بحرانی
• پوشش گیاهی
• فاکتورهای خاک
• اسکلیم رود

عنوان مقاله [English]

Vegetation Cover Changes and Some Chemical Soil Properties in Pastures with Different Grazing Intensities

نویسندگان [English]

• Golriz Hossienzadeh ¹
• Hamid Jalilvand ²
• Reza Tamartash ³

چکیده [English]

Regarding to the importance and role of enclosure as an appropriate management in the  natural resources, specially protection of vegetation cover and the soil of pastures, the effects of different grazing intensities on the vegetation cover changesand chemicalsoil properties in countryside pastures of Esklim Rood district (placed in west of Savad kooh township) was studied. These pastures investigated to reveal the effects of prohibition on the vegetation cover changes and some soil chemical properties at three conditions of Reference, Key and Critical areas. The results show that delicious (Class I) in the reference region, average delicious (Class II) in the key region, and low delicious or non delicious plants (Class III) in the critical region, have the most vegetation cover percentage. So that, perennial and delicious grasses such as Festuca ovina L, Ermopoa persica T. Dactylis glomerata L. had the highest vegetation cover percentage in the reference region but by the increase of grazing, delicious species decreased gradually and average or non delicious plants increased. This study revealed that soil of the reference region which had the highest density and vegetation cover had more organic material, total nitrogen, phosphorus, potassium, and less acid in the surface horizon than that of grazing region. Also, results show that short- term enclosure affected on the protection of soil and vegetation cover due to high productivity.

کلیدواژه‌ها [English]

• Enclosure (reference)
• Key
• Critical
• Vegetation cover
• soil factors
• Esklim Rood