علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. (1395). تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهن‌برگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی. تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23(2), 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
حمید علی پور; مهسا پاکدین; سعیده ناطقی; علی دسترنج; سیده نگار هاشمی. "تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهن‌برگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی". تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23, 2, 1395, 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. (1395). 'تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهن‌برگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی', تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23(2), pp. 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهن‌برگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی. تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 1395; 23(2): 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهن‌برگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی
1باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بجنورد، بجنورد، ایران
2دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران
3دانشجوی دکتری بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
4دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
5دانشجوی کارشناسی ارشد بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران
چکیده
تعیین کیفیت علوفه گونه‌های گیاهی موجود در مراتع یکی از مهمترین عواملی است که برای مدیریت صحیح و اصولی مراتع لازم و ضروری است. در تحقیق حاضر کیفیت علوفه گونه‌های مرتعی Onobrychistranscaspica، Onobrychis radiate،Astragalusbrevidens، Melica ciliata، Agropyron pectiniforme، Sangisorba minor، در سه مرحله رویشی، گلدهی و بذردهی در مراتع شهرستان بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. در هر مرحله فنولوژیکی پنج تکرار از هر گونه به صورت تصادفی نمونه برداری شد. شاخص‌های معرف کیفیت علوفه شامل، پروتئین خام(CP)، دیواره سلولی منهای همی سلولز(ADF)، هضم‌پذیری ماده خشک (DMD) و انرژی قابل متابولیسم (ME) در آزمایشگاه تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان می‌دهد که کیفیت علوفه در کلیه گونه‌های مورد مطالعه در مرحله رشد رویشی بالاتر از دو مرحله گلدهی و بذردهی است، به طوری که با پیشرفت سن گیاه از میزان پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و انرژی متابولیسمی کاسته شده و به مقدار دیواره سلولی منهای همی‌سلولز افزوده شده است. در میان گونه‌های مورد مطالعه، لگوم‌ها در هر سه مرحله رشد بالاترین مقدار CP (53/14 درصد) و کمترین میزان ADF (91/43 درصد) را نسبت به گندمیان (10/8=CP و 14/54=ADF) دارند. در بین این گونه‌های بیشترین و کمترین میزان پروتئین خام به ترتیب به Astragalusbrevidens و Agropyronpectiniformeتعلق داشت. تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از آن است که اثر گونه و مرحله فنولوژی در تمامی شاخص‌های مورد بررسی در سطح یک درصد معنی‌دار است.
Studying the forage quality of range species is among the important factors required for range management. In the present study, the forage quality of range species including Onobrychistranscaspica, Onobrychisradiate, Astragalusbrevidens, Melicaciliate, Agropyronpectiniforme, and Sangisorbaminor were investigated at three phenological stages. The study was conducted in the rangelands of Bojnourd. At each phenological stage, sampling was performed randomly with five replicates. Forage quality indices including CP, ADF, DMD, and ME were measured in the laboratory. The results showed that the forage quality of the study species was higher as compared with flowering and seeding stages, so that with the advancing age of the plant, crude protein, dry matter digestibility, and metabolizable energy reduced and ADF increased. In comparison with grasses, Legumes had the highest CP content (14.53% and the lowest ADF content (43.91%) in all three phenological stages. Among the study species, the maximum and minimum crude protein content was recorded for Astragalus brevidens and Agropyron pectiniforme, respectively. Analysis of variance showed that the effects of species and phenological stages were significant (P<0.01) in all forage quality indices.
ارزانی، ح.، زهدی، ح.، فیشر، م.، زاهدی امیری، ا.، نیکخواه، غ و وستر، د. 1383. اثرات فنولوژی بر کیفیت علوفه پنج گونه چمن، مرتعداری، 57:624-629.
ارزانی، ح.، بصیری، م.، خطیبی، ف و قربانی، ق. 1385. ارزش غذایی برخی از گونه‌های مراتع کوه زاگرس، تحقیقات نشخوارکنندگان، 65:128-135.
اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بجنورد، 1388.
حشمتی، غ.، باغانی، م و بذرافشان،ا. 1385. مقایسه ارزش تغذیه‌ای یازده گونه مرتعی در بخش کاسترن استان گلستان، مجله پژوهش و سازندگی، 73(4):90-95.
عرفان‌زاده، ر و ارزانی، ح.1382. مطالعه اثرات مرحله فنولوژی و ویژگی‌های خاک بر کیفیت علوفه دو گونه شبدر و کورونیلا(مطالعه موردی: جواهر دره رامسر) ، پژوهش و سازندگی، 58 (1):2-4.
قورچی، ت. قربانی، غ. ر.، بصیری، م و صادقیان، م. 1375. تعیین ترکیبات شیمیایی، قابلیت هضم و تجزیه پذیری سه گونه مرتعی سمیرم. اولین سمینار پژوهشی تغذیه دام کشور.
نوروزی، ع.1382. بررسی کیفیت علوفه سه گونه گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی در مراتع پلور، پایان‌نامه دانشگاه تربیت مدرس.
Alldredge, M. W., Peek, J. M. and Wall, W. A., 2002. Nutritional quality of forage used by clk in northern Idaho, Journal of Range Management, 55:253-259.
Arzani, H., Ahmadi, A., Azarnivand, H. and Jafari, A. A., 2006. Determination and comparison forage quality of five species in three phonological stage. Iranian Journal of Agricultural Science, 37(2): 303-311.
Arzani, H., Zohdi, M., Fisher, E., Zaheddi Amiri, G. H., Nikkhah, A. and Wester, D., 2004. Phenological effects on forage quality of five grass species, Journal of Range Management, 57: 624-630.
Arzani, H., Nikkhah, A., Arzani, Z., Kaboli, S. H., Fazel Dehkordi, L., 2007. Study of range forage quality in three provinces of Semman, Markazi and Lorestan for calculation of animal unit requirement. Pajouhesh & Sazandegi. 76: 60-68
Arzani, H., Piri Sahragard, H., Torkan, J., Saedi, K., 2010. Comparison of phenological stages on forage quality of rangelands species in rangeland of Saral Kordestan. Rangeland, 4(2): 160-167.
Arzani, H., Sadeghimanesh, M. R., Azarnivand, H., Asadian, GH. and Shahriyari, E., 2008. Study of phonological stages effect on nutritive values of twelve species in Hamadan rangelands. Iranian journal of Range and Desert Reseach, 15 (1).
Asaadi, A. M. and Dadkhah, A. R., 2010. The study of forage quality of haloxylon aphyllum and eurotia ceratoides in different phonological stages,Research. Journal of Biological Sciences,5(7):470-475.
Bagherirad, E., Dianati, G. A., Mesdaghi, M. and Amirkhani, M., 2007. An investigation on forage quality of three grasses at saline and alkaline habitats of incheh borun in golestan province, Pajouhesh and Sazandegi, 76(3):157-163.
Ball, D. M., Collins, M., Laggfield, G. D., Martin, N. P., Mertens, D. A. and Wolf, M. N., 2001. Underestanding forage quality, American farm bureau federation publication1-01, Park Ridge.IL.18p.
Crowder, L. V., 1985. Pasture management for optimum ruminant production, 103-128IN: mcdowell, L.R, Nutrition of grazing ruminants in warm climate. Academic press inc, sandiego, 443p.
Esmaelli, N., Ebrahimi, A., 2002. Necessity of determining animal unit requirement based on the quality of forage. Journal of Natural Resources, 55 (4): 569-580
Garza, A. J. and Fulbright, T. E., 1988. Camparative chemical composition of armed saltbush and fourwing saltbush. Journal of Range Management, 14:401-403.
Goreallen V. and Segarra, E., 2009. Anti-quality factors in rangeland and pastureland forages, Bulletin 73 of the Idaho Forest, Wildlife and Range Experiment Station University of Idaho, Moscow, ID., 83: 844-1130.
-Hoehek, O. E., Clanton, D. C. and Streeter, C. L., 1968. Cemical composition and in vitor digestibility of forbs consumed by cattle grazing native range, Journal of Range Management, 21:5-7.
Holehek, J. I., Herbal, C. H. and Pieper, R. D., 2004. Range management principles and practices, prentice Hall pub. USA, fourth edition, 587p.
Linn, J. G. and Martin, N. P., 1999. Forage quality tests and interpretations. The college of Agriculture, food and Environmental Sciences, University of Minnesota, Extension service.
Malan, P. J. and Rethman, N. F. G., 2011. Selection preference of sheep grazing different Atriplex species proceeding of 7th international Rangeland Congress, Durban, 115-93.
Oddy, V. U., Roberts, G.E and low,S.G.1983. Prediction of in-vivo dry matter digestibility from the fiber and nitrogen content of a feed, Common Wealth Agriculture Bureux, Australia, 295-298.
Pinkerton, B., 1996. Forage quality. SC:Crop and soil environment science department, college of agriculture, forest and life science, celemson university, 998p.
Rhodes, B. D. and Sharrow, S. H., 1990. Effect of graining by sheep on the quality and quality of forage available to big game in Oregon coast range, Journal of Range Management, 43:235-237.
Squires, V., 1981. Livestock management in the arid zone. Inkata press, Melbourne, 271p.
Standing Committee on agriculture, 1990. Feeding standard for australin livestovh ruminates, CSIRO, Australian, 265p.
Van Soest, P. J., 1963. Use of detergents in the analysis of fibrous feeds. II.Arapid method for the determination of fiber and lignin, Journal od Association Official Agriculture Chemisrtry, 46:829-835.
Zaboli, M., Ghanbari, A., Zaboli, J. and Noori, S., 2010. Forage quality of aeluropus lagopoides and a.littoralis species affected by phonological stage in hamoon wetland, iran, Rangeland, 4(3):404-411
ابتدای صفحه