علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. (1395). تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهنبرگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی. تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23(2), 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
حمید علی پور; مهسا پاکدین; سعیده ناطقی; علی دسترنج; سیده نگار هاشمی. "تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهنبرگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی". تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23, 2, 1395, 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. (1395). 'تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهنبرگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی', تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 23(2), pp. 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
علی پور, حمید, پاکدین, مهسا, ناطقی, سعیده, دسترنج, علی, هاشمی, سیده نگار. تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهنبرگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی. تحقیقات مرتع و بیابان ایران, 1395; 23(2): 329-322. doi: 10.22092/ijrdr.2016.107034
تغییرات کیفیت علوفه شش گونه از پهنبرگان علفی و گندمیان در مراحل مختلف فنولوژی
1باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بجنورد، بجنورد، ایران
2دانشجوی دکتری بیابانزدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، ایران
3دانشجوی دکتری بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
4دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
5دانشجوی کارشناسی ارشد بیابانزدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران
چکیده
تعیین کیفیت علوفه گونههای گیاهی موجود در مراتع یکی از مهمترین عواملی است که برای مدیریت صحیح و اصولی مراتع لازم و ضروری است. در تحقیق حاضر کیفیت علوفه گونههای مرتعی Onobrychistranscaspica، Onobrychis radiate،Astragalusbrevidens، Melica ciliata، Agropyron pectiniforme، Sangisorba minor، در سه مرحله رویشی، گلدهی و بذردهی در مراتع شهرستان بجنورد مورد بررسی قرار گرفت. در هر مرحله فنولوژیکی پنج تکرار از هر گونه به صورت تصادفی نمونه برداری شد. شاخصهای معرف کیفیت علوفه شامل، پروتئین خام(CP)، دیواره سلولی منهای همی سلولز(ADF)، هضمپذیری ماده خشک (DMD) و انرژی قابل متابولیسم (ME) در آزمایشگاه تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان میدهد که کیفیت علوفه در کلیه گونههای مورد مطالعه در مرحله رشد رویشی بالاتر از دو مرحله گلدهی و بذردهی است، به طوری که با پیشرفت سن گیاه از میزان پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و انرژی متابولیسمی کاسته شده و به مقدار دیواره سلولی منهای همیسلولز افزوده شده است. در میان گونههای مورد مطالعه، لگومها در هر سه مرحله رشد بالاترین مقدار CP (53/14 درصد) و کمترین میزان ADF (91/43 درصد) را نسبت به گندمیان (10/8=CP و 14/54=ADF) دارند. در بین این گونههای بیشترین و کمترین میزان پروتئین خام به ترتیب به Astragalusbrevidens و Agropyronpectiniformeتعلق داشت. تجزیه واریانس دادهها حاکی از آن است که اثر گونه و مرحله فنولوژی در تمامی شاخصهای مورد بررسی در سطح یک درصد معنیدار است.
Studying the forage quality of range species is among the important factors required for range management. In the present study, the forage quality of range species including Onobrychistranscaspica, Onobrychisradiate, Astragalusbrevidens, Melicaciliate, Agropyronpectiniforme, and Sangisorbaminor were investigated at three phenological stages. The study was conducted in the rangelands of Bojnourd. At each phenological stage, sampling was performed randomly with five replicates. Forage quality indices including CP, ADF, DMD, and ME were measured in the laboratory. The results showed that the forage quality of the study species was higher as compared with flowering and seeding stages, so that with the advancing age of the plant, crude protein, dry matter digestibility, and metabolizable energy reduced and ADF increased. In comparison with grasses, Legumes had the highest CP content (14.53% and the lowest ADF content (43.91%) in all three phenological stages. Among the study species, the maximum and minimum crude protein content was recorded for Astragalus brevidens and Agropyron pectiniforme, respectively.
Analysis of variance showed that the effects of species and phenological stages were significant (P<0.01) in all forage quality indices.