نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رضا سیاه منصور ¹
• مرتضی اکبرزاده ²
• احسان زندی اصفهان ²

¹ استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران

² استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

این بررسی در ایستگاه تحقیقاتی گیاهان مرتعی گردنه زاغه در استان لرستان انجام شد.تعداد 440 پایه در هر سال و 2200 پایه در 5 سال به روش قطع و توزین در داخل و خارج منطقه قرق بررسی شد. اختلاف وزن بین پایه ها در دو عرصه، مقدار مصرف را نشان می‌دهد. نتایج نشان داد، بین مقدار میانگین تولید و مصرف گونه ها در ماه ها و در گونه های مختلف در سطح 1% اختلاف معنی دار وجود دارد
(01/0P<). در متوسط چهار سال، مرتع در سال سوم بیشترین و در سال دوم کمترین مقدار تولید را داشت. بطور متوسط هرساله حدود 1177 کیلوگرم علوفه در هکتار تولید شد. در میانگین چهار سال 80% تولید مورد استفاده دام قرار گرفت. در همه سالها بیشترین مقدار علوفه مرتع در اردیبهشت ماه تولید شد. گونه‌های ,Ono.melanotricha  As. remotijogus و گونه As.bungeiتاحد طوقه به بهره‌برداری می‌رسند در حالی که گونه Cen.virgata فقط در خرداد ماه بیشترین مصرف را به خود اختصاص می‌دهد. گندمیان چند ساله سایت مورد بررسی نظیر Hor. bulbosum, Br.tomentellus, Festucaovina, Stipawiesnerii هم تحت فشار چرای شدید هستند. برخی گیاهان مانند Picrisstrigosa در اثر چرای شدید در طول یک فصل قادر به جوانه‌زنی مجدد و تجدید حیات نبوده و ریشه آنها با اندک تحریکی متلاشی می‌شود. بنابراین عدم تعادل بین تولید و بهره برداری و توزیع نا مناسب آن عامل اساسی در تخریب پوشش گیاهی و اکوسیستم مرتعی میباشد.

کلیدواژه‌ها

• مصرف علوفه
• قرق
• مرتع
• تغییرات فصلی و استان لرستان

عنوان مقاله [English]

Studying the seasonal changes of production and consumption of full consumption species in Lorestan alpine rangelands

نویسندگان [English]

• reza siahmansour ¹
• Morteza akbarzadeh ²
• Ehsan Zandi Esfahan ²

چکیده [English]

This research was carried out at the Zagheh research station in Lorestan province. A number of 440 individuals in each year and 2200 individuals in five years were cut and weighted inside and outside the exclosure. The difference in weight between the individuals outside and inside the exclosure indicates the amount of consumption. According to the results, there is a significant difference between the mean value of forage production and consumption in months and in different species (P<0.01). For the average of four years, the highest and lowest forage production was recorded in the third and second year, respectively.   On average, forage production was calculated to be about 1,177 kg per year. On average during four years, 80% of the production was used by livestock. In all years, the highest amount of forage was produced in May. Ono.melanotricha, As. Remotijogus and As.bungei are consumed up to the basal area, while the highest consumption rate for Cen.virgata was obtained in June. Perennial grasses of the study site like Hor. bulbosum, Br.tomentellus, Festuca ovina, Stipa wiesnerii are also under severe grazing pressure. Under heavy grazing over a season, some species like Picris strigosa are not able to rejuvenate and their roots are shattered with little stress.  Therefore, the imbalance between production and exploitation and inappropriate distribution is a major factor in the degradation of vegetation and rangeland ecosystems.

کلیدواژه‌ها [English]

• forage consumption
• Exclosure
• rangeland
• Seasonal changes
• Lorestan province