همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء(ص)، بهبهان، ایران

2 استادیار، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء(ص)، خوزستان، بهبهان، ایران

3 کارشناس ارشد اداره امور مراتع ، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خوزستان، اهواز، ایران

چکیده

 این پژوهش به منظور مکان‌یابی رویشگاه بالفعل گونه اسکنبیل (CalligonumComosum) با استفاده ازGIS  وتحلیل سلسله مراتبی در سال 1394 در منطقه حلاف(استان خوزستان) انجام شد.. بدین منظور ابتدا رویشگاه‌ گونه‌ مورد نظردر منطقه تعیین و موقعیت‌های فعلی استقرار آن به عنوان محیط زیست واقعی آن مشخص شد. براین اساس نیاز اکولوژیکی این گیاه در این نقاط مشخص و به کمک GPSاین نقاط ثبت شدند. همچنین به منظور تعیین نیازهای خاکی گونه‌ مورد نظر در هریک از محل‌ها اقدام به نمونه‌برداری (30نمونه) خاک از عمق 0 تا 50 سانتی‌متر شد ، بافت خاک، اسیدیته خاک (PH ) وهدایت الکتریکی(EC) نمونه ها اندازه گیری شد. در مرحله بعد لایه های اقلیم ، فیزیوگرافی و نقشه‌های خصوصیات خاک در محیط GIS به کمک داده های رقومی تهیه واستانداردسازی شد. سپس در محیط ArcGIS10 با استفاده از این توابع، تمام لایه‌ها با روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) ، فازی سازی و وزن دهی شدند. در نهایت با تلفیق لایه‌های اطلاعاتی در محیط ArcGIS10 و در قالب مدل وزن‌دهی سلسله مراتبی(AHP) لایه رویشگاه بالقوه برای گونه‌ مورد نظر بدست آمد و بر روی نقشه منطقه ارائه شد. نقشه حاصل بر اساس پتانسیل رویشگاهی به 5 طبقه با شایستگی بسیار بالا(38%  با مساحت 3775 هکتار). شایستگی بالا(41% با مساحت 4149 هکتار)، شایستگی متوسط(8.6%با مساحت 798 هکتار)، شایستگی ضعیف(11% با مساحت 1104 هکتار) و شایستگی بسیار ضعیف ( 1.4% با مساحت 148 هکتار ) طبقه بندی گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of the potential habitat of Calligonum Comosum rangelands using geographic information systems and hierarchical analysis (Case study: Hood area in Khuzestan province, Ahwaz city)

نویسندگان [English]

  • Abdolreza danaie 1
  • Damon razmjouiee 2
  • Shahram yousefi 2
  • Somayeh zolfaghari 3

1 M.Sc. Student in Range Management, Behbahan Khatam Alanbia University of Technology, Iran

چکیده [English]

This research was conducted in 2015 in Hallaf (Khozestan province), to locate the potential habitat of Calligonum comosum with the use of GIS and analytic hierarchy. For this purpose, at first, the habitat of the study species was determined in the region and the current position of establishment was determined as the natural environment. Accordingly, the ecological needs of Calligonum were identified and recorded in these areas by GPS. To determine the species soil needs, 30 soil samples were taken from 0-50 cm depth. Soil texture, acidity (pH), and electrical conductivity of soil samples were measured. In the next step, layers of climate, physiographic and soil characteristics maps were prepared and standardized with the help of digital data in GIS. Then by using ARC GIS10 software, all the layers were weighted by AHP method. Eventually, by integrating thelayers in Arc GIS and weighted hierarchical model, the layer of potential habitat for the study species was obtained and presented on the map of the region. On the basis of potential habitat, the resulting map was divided into five classes as follows: very high suitability (38% with an area of ​​3775 hectares), high suitability (41% with an area of ​​4149 hectares), suitable (8.6% with an area of ​​798 hectares), low suitability (11% with an area of 1104 hectares), and very poor suitability (1.4% with an area of 148 hectares).

کلیدواژه‌ها [English]

  • location
  • potential habitat
  • Analytical Hierarchy (AHP)
  • Digital Data
  • GIS
-جعفری، ز.، صادقی‌نیا، م.، تازه، م. و کیانی، ک .،1394. تعیین رویشگاه بالقوه Anchusa strigosa با استفاده از  GISو AHP در شهرستان دزفول. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، ایران، 100ص.
-فرهادوند،س.،1392. مکان‌یابی رویشگاه بالقوه دو گونه مرتعی Panicum antidotaleو Pennisetum divisum بااستفاده از مدل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی در محیط GIS (دشت نگازه اهواز) پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی،دانشگاه زابل، ایران، 96ص.
-محمدی،ح .،کاظمی. م. ، 1386. تعیین اراضی مناسب کشت بادام دیم در استان آذربایجان شرقی با استفاده از  GIS، مجله زراعت و باغبانی، شماره 74.
-محمودی، ش.، حکیمیان. م.، 1391. کتاب مبانی خاکشناسی.( ترجمه) انتشارات دانشگاه تهران، ایران،704ص.
-مومن‌زاده، ز.، کلانتری، س.،تازه، م. و تقی‌زاده مهرجردی، ر. ،1394. پهنه‌بندی مناطق مستعد به منظور استفاده از انرژی‌های نو (مطالعه موردی: استان یزد). پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه اردکان، ایران،100ص.
-Azari-Dehkordi, F. and Nakagoshi N., 2003. Rehabilitation of shibateranthis pinnatifida Maxim.,a GIS approach. Hikobia, 14:9-14.
-Gupta, S. and Owais, S. T., 2000. Potential agriculture- a GIS implementation in evolution cardamom potential sikkim Himalayas. 21st Asian Conference on Remote Sensing, Taipea, Taiwan. 8p.
Lesher, R. D., 2005. An environmental gradient model predicts the spatial distribution of potential habitat for Hypogymnia duplicate in the Cascade mountains of northwestern Washington. Ph.D. thesis, University of Washington, 83p.
-Moghimi, J., 2003. Introduction of some important rangeland species suitable for reclamation in Iran. Arvan Publication, Iran, 672p.
Rubio A. and Palomares, O. S.,2006. Physiographic and climatic potential areas for Fagus sylvatica L. based on habitat suitability indicator models. Forestry Journal. 79(4):.439-451.