همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، پژوهش گروه تحقیقات مرتع مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان، ایران

2 دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در تعیین زمان مناسب ورود و خروج دام از مرتع مطالعه فنولوژی گیاهان می‌باشد. علاوه بر آن با مطالعه فنولوژی ‌زمان مناسب جمع آوری بذر، ارزش غذایی گیاهان و مدیریت مرتع  مشخص خواهد شد. در این تحقیق مراحل مختلف فنولوژی 10 گونه از مهمترین گیاهان مرتعی در منطقه سرعلی‌آباد گرگان به مدت 4 سال(2007-2010) به‌ منظور شناخت‌ تاریخها و مدت‌ زمان‌ بروز پدیده‌های‌ مهم‌ فنولوژیکی‌ انجام‌ گرفت. رشد طولی‌ و مراحل‌ فنولوژیک‌ گونه‌ها از قبیل‌ تاریخ‌های‌ شروع‌ رویش، مرحله‌ رشد رویشی، گل‌دهی‌، رسیدن و ریزش‌ بذر، دوره‌ خواب‌ گیاه‌ و رشد مجدد پاییزه‌ یادداشت‌ گردید. نتایج حاصل از فنولوژی گیاهان نشان می‌دهد اغلب گندمیان در اوایل خرداد در مرحله ظهور خوشه و غالب پهن برگان علفی در مرحله گل‌دهی می‌باشند لذا از این حیث گیاهان آمادگی لازم برای ورود دام به مرتع در اوایل خرداد می‌باشند با این تفاوت که در ترسالی‌ها سال‌های مرطوب زمان ورود دام در مناطق دشتی 10 روز و در مناطق کوهستانی نیز نسبت به مناطق دشتی یک الی دوهفته دیرتر انجام شود. در بین گونه‌های گندمیان Agropyrum intermedium  و Agropyrum trichophorum  و در بین پهن برگان علفی Medicago sativa دیرتر به مرحله گل‌دهی و تشکیل بذر می‌رسند. بهترین زمان جمع آوری بذر اغلب گندمیان بجز A. intermedium  وA. trichophorum  که اواسط شهریور است، در اواسط تیر ماه می‌باشد، در پهن‌برگان علفی مثل Trifolium repens و Medicago lupulina در اوایل تیر، ‍Centaurea zuvandica در اواسط تیر و Medicago sativa اواخر تیر می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phenology study of the most important range plants Saraliabad-e- Gorgan

نویسندگان [English]

  • Seyyed Ali Hosseini 1
  • Ali Ehsani 2

1 Assistant Professor, Golestan Agricultural and Natural Resources Research Center, AREEO, Gorgan, Iran

2 Associate Professor, Range Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phenology؛ Rangeland plants؛ Festuca ovina
  • Bromus tomentellus؛ Centaurea zuvandica؛ Saraliabad-e-Gorgan
Akbarzadeh, M. and Mirhagi. T., 2001. Research Institute of Forests and Rangelands. Proceedings of range and desert research, 7:121-140.
Akbarzadeh, M. and  Mirhaji. T., 2002. Phenology study of some rangeland species at Polur region. Iranian journal of Range and Desert Research, 7:(121-140).
Bonvan, M. T., Mesdaghi, M. and Malek., A., 1973. Phenology of Native and Introduced species at Homand Range Research Sration. Research Institute of Forests and Rangelands 13(1-48) Iran.Tehran.
Ehsani, A., 2012 Comparison of phenology of Artemisia sieberi in different steppe regions of Iran. Iranian Journal of Range and Desert Research, 19(4) :(737-747).
Frank, A. B.  and Hofmann, L., 1989. Relationship among Grazing Management, Growing Degree-days and Morphological Development for Native Grasses on the Northern Great Plains. Journal Range Management, 42(3): 199.
Frank, A. B. and Ries, R. E., 1990. Effect of soil water and nitrogen on morphological development of crested and western grass. Journal Range Management, 42(3):199-202.
Ghasriani, F. and Heidari, H., 2000. Phenological study of same rangeland plants at Kurdestan province. Pajouhesh & Sazandegi, (47): 58-63.
Habibian, S. H., 1995. Investigation of adaptation Rangelands and herbage species resistance to drought at Arjan plain region of Fars, Final report of research plan. Agricultural and  Natural Resources  Fars. Research Center  Shiraz, 21-140 p.
Hossein, S., A. and Ghasriani. F., 2011. Study the allowance forage of the important range species in SarAliAbad -e- Gorgan Site. Final report of research plan. Agriculture & Natural Resources Research Center of Golestan province. Gorgan. 70p.
Hossein, S., A. and Fayaz. M., 2011. Study of preference value of range plants and animal grazing behavior in key ranges of 5 bioclimatic zones of Iran (Golestan- SarAliabad). Final report of research plan. Agriculture & Natural Resources Research Center of Golestan province. Gorgan, Iran, 91p.
Jackson, L. E. and Bliss. L. C., 1982. Distribution, phenology and water relations of three plant life forms near tree- line in the sierra Nevada, California. Dissertation, University of Washington, Seattle, Washington, USA.
Mirhaji, T. and Sanadgol, A., 2007. Study  the growth degree days requirement for phenological stage of important range species in Homand. Iranian Journal of range and desert research, 13(3):212-221.
Moghaddam, M. R., 1998. Range and Range management. Tehran university publication, 470p.
Pearson, L. C., 1979. Effect of temperature and moisture on phenology and productivity of Indian ricegress. Journal Range. Management,32(2):127-133.
Pir saharkhiz, H., 1995. Phenological study of the most rangelands in the region of Gorgan & Gonbad .Final report of research plan. Natural resources and animal husbandry research center of Gorgan & Dasht, 20p.
Sadeghian, S., Tayebi Khorrami and Habibian, S. H., 2004. Phenology study of four rangeland species at Dehbid site of Fars. Journal of Natural Resources of Iran,57(2):1-8.
Saeidfar, M. and Rasti, M., 2000. Phenological study of of some rangeland plants at Samirom region. Research Institute of Forests and Rangelands Press, Iran,  231:79-120.
Sparks, T. H., Jeffree, E. P. and Jeffree, C. E., 2000. An examination of the relationship between flowering times and temperature at the national scale using long-term phenological  records from the UK. International Journal of Biometeorology, 44:82–87.