نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• قادر کریمی ¹
• حسن یگانه ²
• مهدی معمری ³
• محمود گودرزی ⁴

¹ عضو هیئت علمی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

² استادیار، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

³ دانشجوی دکتری، گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

⁴ کارشناس ارشد پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، تهران، ایران

چکیده

به‌منظور درک چرخه چرا و رفتار چرایی دام در شیب‌های مختلف مرتع، عادات و رفتار چرایی میش فشندی به‌عنوان دام غالب منطقه کردان البرز به مدت 4 سال مورد بررسی و مشاهده قرار گرفت. شاخص‌های مورد بررسی این تحقیق شامل مسافت روزانه طی‌شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، سرعت دام (میانگین، حداکثر و حداقل)، همچنین مدت زمان استراحت و حرکت دام در روز بوده است. برای تعیین شاخص‌های ذکر شده از دستگاه موقیعت‌یاب جغرافیایی (جی پی اس گارمین) استفاده گردید که با استفاده از کمربندی مخصوص به پشت یک میش 4 ساله بسته شده و پس از خروج دام از آغل فعال شده، سپس در پایان روز داده‌های آن با استفاده از مدتراک در محیط الویس استخراج گردید. مسیر حرکت دام به انتخاب چوپان مشخص می‌شد. نتایج نشان داد که طی ماه اول فصل چرا و در زمانی که پوشش گیاهی بیشتر می‌باشد، مسافت پیموده شده دام کمتر از ماه‌های دیگر فصل چرا می‌باشد. همچنین بیشترین مسافت پیموده‌شده دام در شیب‌های 30-60 درصد و کمترین آن در طبقه شیبی کمتر از 15 درصد بوده است. نتایج رفتار چرای دام در طی ماه‌های فصل چرا نشان داد که بیشترین میانگین سرعت دام مربوط به تیرماه و کمترین آن مربوط به اردیبهشت و خرداد بود. بنابراین با استفاده از این اطلاعات می‌توان برنامه چرایی دام را در مناطق مشابه این مطالعه، در شیب‌های مختلف مدیریت کرد.

کلیدواژه‌ها

• رفتار چرایی
• میش فشندی
• مسافت طی‌شده توسط دام
• مدت زمان چرا
• مدت زمان استراحت

عنوان مقاله [English]

Grazing behavior of Fashandy breed at different slopes of Kordan rangelands

نویسندگان [English]

• Ghader Karimi ¹
• Hasan Yeghaneh ²
• Mehdi Moameri ³
• Mahmoud Goudarzi ⁴

چکیده [English]

In order to understanding of the grazing cycle and grazing behavior at different slopes of Kordan rangelands, the grazing behavior of Fashandy breed sheep was investigated for four years. Parameters examined in this study included daily distance traveled by livestock, livestock path in the rangeland considering the slope, livestock speed (mean, maximum and minimum) and the time spent for livestock rest and movement per day. To determine the parameters, Garmin GPS was used on the back of a 4-year-old ewe using a special belt. After livestock exit from the fold, GPS was active and at the end of the day all recorded data were extracted by Mod-track in Ilwis software. The livestock path was determined by shepherd. Results showed that during the first month of grazing season and when vegetation was more, the distance traveled by livestock was less than that of other months. In addition, the maximum and minimum distances traveled by livestock were obtained at slopes of 30-60% and less than 15%, respectively. According to the results of grazing behavior during the months of grazing season, maximum and minimum livestock speed were recorded in July and in May and June, respectively. Therefore, the grazing program in similar areas could be managed at different slopes using the obtained results in this study.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Grazing behavior
• Fashandy breed sheep
• distance traveled by livestock
• Grazing time
• rest time