نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• پیمان معدنچی ¹
• رضا بیات ²
• کاکا شاهدی ³

¹ مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

² مربی پژوهشی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

³ دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

چکیده

خاک یکی از مهمترین منابع هر کشوری است و در صورتی که حفاظت نشود، در اثر فرسایش از بین رفته و به تدریج حاصلخیزی خود را از دست می دهد. تلفات خاک باعث پر شدن کانال‌های آبراهه ای و مخازن سدها شده، زیان‌های فراوانی را ایجاد می کند و میزان تولید در واحد سطح را به طرز چشمگیری پایین می آورد. در این مطالعه جهت ارزیابی اثرات عملیات آبخیزداری اجرا شده اعم از مکانیکی و بیولوژیکی  بر کاهش فرسایش و رسوب در حوضه آبخیز دره مرید بافت استان کرمان، از محاسبه مجدد پارامترهای مدلMPSIAC مانند:عامل رواناب سطحی، عامل پوشش زمین، عامل کاربری اراضی، عامل وضعیت فعلی فرسایش و عامل فرسایش رودخانه ای و اندازه‌گیری رسوبات پشت بندهای اصلاحی در حوضه استفاده شد، میزان رسوب حوضه 38/36653 تن در سال برآورد شد و با مقدار 46/51378 تن در سال که در مطالعات اولیه برآورد شده بود  با استفاده از آزمون T جفت نمونه ای درمحیط نرم افزار SPSS  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، و بر طبق نتایج آزمون های آماری مشخص شد که اختلاف معنی داری بین رسوب ویژه و فرسایش ویژه در هر یک از پارسل های حوضه آبخیز دره مرید وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

• عملیات مکانیکی
• عملیات بیولوژیکی
• فرسایش
• رسوب
• ارزیابی

عنوان مقاله [English]

The Effects of Watershed Management Operation to Reduce Erosion and Sedimentation in Semi-Arid Pasture Land (Case Study: Daremorid Basin in KERMAN Province)

نویسندگان [English]

• Peyman Madanchi ¹
• reza Bayat ²
• Kaka shahedi ³

¹ Scientific Board of Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kerman, Iran

² Instructor, Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

³ Associate Professor, department of Range and Watershed Management, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Iran

چکیده [English]

    Soil is one of the most important resources in each country and if it is not protected it will be lost due to erosion and gradually loses its fertility. Soil loss will fill the stream channels, reservoirs and cause serious damages like decreasing crop production per unit area. This study was conducted to evaluate the effects of watershed management practices including mechanical and biological measures to reduce erosion and sedimentation in Daremorid watershed in Kerman province. In this study, MPSIAC model parameters such as surface runoff factor, land cover factor, land use factor, current state of erosion factor, channel erosion factor, and sediment behind small dams were used. The results showed that the sediment yield was estimated to be 36653.38 tons per year which is more than the sediment yield calculated in preliminary studies in this watershed (51378.46 tons per year). Based on statistical analysis using SPSS software, the results revealed that there were significant differences between sedimentation and erosion, particularly in each of the parcels in the watershed.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mechanical and biological measures
• erosion
• Sediment
• Assessment