تحقیقات مرتع و بیابان ایران

همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

ارزیابی خطر بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان با استفاده از مدل ESAs

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی از دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

2 استادیار گروه مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

شناسایی و ارزیابی فرآیندها، عوامل و وضعیت فعلی شدت بیابان‌زایی به منظور تدوین برنامه‌های مشخص و واقع‌گرایانه کنترل بیابان‌زایی از نیازهای اساسی مناطق بیابانی می‌باشد. در این تحقیق به‌منظور ارزیابی بیابانزایی منطقه اینچه برون در استان گلستان، از 3 شاخص کیفیت خاک، کیفیت پوشش‌گیاهی و کیفیت اقلیم مدل ESAs استفاده گردید. بدین منظور، نقشه هر شاخص از میانگین هندسی لایه‌های آن به‌دست آمد و از طریق میانگین هندسی شاخص‌های کیفیت و با کلاس‌بندی نقشه حاصله، نقشه حساسیت بیابان‌زایی (ESAI) منطقه مورد مطالعه به‌دست آمد. در نهایت، اراضی منطقه مورد مطالعه در سه کلاس غیر حساس (64/7 درصد)، شکننده (41/14 درصد) و بحرانی (95/77 درصد) قرار گرفتند. نتایج به‌دست آمده نشانگر آن است که مهمترین عوامل مؤثر در بیابانزایی منطقه مورد مطالعه، زهکشی ضعیف، بافت سنگین و رسی خاک و فقر پوشش گیاهی در کنار عامل اقلیم است که باعث به وجود آمدن شرایط بیابانی شده است. با توجه به این موضوع و همچنین قرار گرفتن منطقه در کلاس بحرانی بیابان‌زایی، پیشنهاد می‌گردد از طریق اقدامات اصلاحی بیولوژیکی و مکانیکی از قبیل کاشت گیاهان مقاوم به خاک‌های سنگین و شور و نیز، احداث زهکش در اراضی باتلاقی از پیشروی فرآیند بیابان‌زایی جلوگیری کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Desertification risk assessment of Incheh-broun area in Golestan Province using ESAs model

نویسندگان [English]

  • Esmaeil Silakhori 1
  • Hamid Niknahad gharmakher 2
  • Abdolbaset Aghtabye 3

1 M.Sc. of Arid Zone Management, Faculty of Natural Resources, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran

2 Assistant Professor of Rangeland Management Department, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources.Gorgan. Iran

3 M.Sc. of Rangeland Management Department, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

چکیده [English]

    In order to develop a clear and realistic desertification control plan, identifying and evaluation of processes as well as causes and current status of desertification are the basic needs of arid zones. In present study, the desertification assessment of Incheh – broun area in Golestan province was performed using three indicators of ESAs model (soil quality, vegetation cover quality and climate quality). Therefore, the map of each indicator was obtained from the geometric mean of its layers. From the geometric mean of these indicators and by classification of obtained map, the desertification sensitivity map of the study area (ESAI) was obtained. Finally, the study area was classified in three classes [no sensitive (7.64%), fragile (14.41%) and critical (77.95%)]. The results demonstrated that poor drainage, heavy texture of soil, poor vegetation cover, besides climatic factor are the most important factors of desertification in the study area causing desert conditions. With regard to the results and in order to prevent the advance of desertification processes, the biological and mechanical land improvement techniques such as plantation of species resistant to heavy and saline soils and construction of drainage in water logging lands are recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Desertification risk assessment
  • ESAs
  • Incheh – broun
  • Golestan
مراجع
-  مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام گرگان و دشت، 1374. مطالعات تفضیلی خاکشناسی و طبقه بندی اراضی ایستگاه تحقیقات مرتع اینچه برون گرگان. انتشارات سازمان جهاد سازندگی گرگان و گنبد. ص33.
-  Adeel, Z. and De Kalbermatten, G., 2005. Ecosystems and human well-being: desertification synthesis. Millennium ecosystem assessment. Washington, DC: World Resources Inst., Island Press.
-  Basso, F., Belloti, A., Fareta, S., Ferara, A., Marino, G., Pisante, M., Quaranta, G. and Tabemer, M., 1999, The Agri Basin In: MEDALUS project _ Mediterranean Desertification and Land Use. Manual on Key indicators of desertification and mapping Environmentally Sensitive areas to desertification, fttp://ftp.fao.org.agl.
-  Brandt, C. J. and Thornes, J. B., 1996, Mebiterranean Desertification and Land Use, John Wiley & Sons.
-  Corrado, R., Cherubini, A.M., and Pennetta, C., 2014. Critical desertification transition in semi-arid ecosystems:The role of local facilitation and colonization rate, Commun Nonlinear SciNumerSimulat: 1-10.
-  Crawford, R. M. M., 2008. Plants at the margin, ecological limits and climate change, Cambridge University Press.
-  De Pina, T. J., Ferreira, A. J. D., Reis, E. A., Baptista, I., Amoros, R., Costa, L., Furtado, A. M. and Coelho, C., 2014. Appraising and selecting strategies to combat and mitigate desertification based on stakeholder knowledge and global best practices in Cape Verde archipelago. Land Degradation and Development, 25:(1): 45–57.
-  Ekhtessassi, M. R. and Sepehr, A., 2011. Methods and models of desertification assessment and mapping. Yazd University Press, 286p.
-  Elena Topa, M., Iavazzo, P., Terracciano, S., Adamo, P., Coly, A., De Paola, F., Giardano, S., Giugni, M. and Eric Traore, S., 2013. Evaluation of sensitivity to desertification by a modified ESAs method intwo sub-Saharan peri-urban areas: Ouagadougou (Burkina Faso) and Saint Louis (Senegal). Geophysical Research Abstracts, 15, 84p.
-  Esfandiari, M. and Hakimzadeh Ardakani, M. A., 2011. Evaluation of active desertification with emphasis on the soil degradationby IMDPA model (case study: Abadeh-Tashk, Fars). Iranian journal of Range and Desert Reseach, 17 (4): 624-631.
-  Feiznia, S., Gooya, .A. N., Ahmadi, H. and Azarnivand, H., 2001. Investigation on desertification factors in Hossein-Abad Mish Mast plain and a proposal for a regional model. Journal of Desert, 6 (2): 1-14.
-  Giordano L., Giordano, F., Grauso,S. and Ianntta, M., Rossi, L., Sciortino, M. and Bonati, G. 2002, Identifying sensitive areas to desertification in Sicily, southern Italy. Enea Press, Rome, Italy: 27–47.
-  Kosmas, C., Gerontidis, S. T., Detsis, V., Zafiriou, T. and Marathianou, M., 2002, Application of the MEDALUS methodology for defining ESAs in the Lesvos islsnd. European Commission, Capri, Italy, Milan.
-  Kumar, M., Goossens, E. and Goossens, R., 1993. Assessment of sanddune change detection in Rajastan Desert, India. International Journal of Remote Sensing, 14: 1689-1703.
-  Parvaneh, H., 2009. Evaluating the current state of desertification in Southern Khorasan by using Medallus method. master thesis, Faculty of Natural Resources, Esfahan University.
-  Parvari Asl, S.H., Pahlavanravi, A. and Moghaddam Nia, A., 2010. Classification of Desertification Intensity using ESAs Model inNiyatak Region (Sistan, Iran), Iranian Journal of Natural Resources, 63(2): 149-163.
-  Parvari, H., Hosseini, S. M., Pahlevanravi, A., Moghaddam Nia, A. R. and Ekhtesasi, M. R., 2011. Comparison of ICD and ESAs models to desertification map in the Nyatk region of Sistan. Watershed Management Research (Pajouhesh & Sazandegi), 90: 42-54.
-  Parvari, S.H., Pahlavanravi, A., Moghaddam Nia, A.R., Dehvari, A., and Parvari, D., 2011. Application of methodology for mapping environmentally sensitive areas (ESAs) to desertification in dry bed of Hamoun wetland (Iran). International Journal of Natural Resources and Marine Sciences, 1 (1): 65-80.
-  Shahriyari, A., Parvari, S.H., and Behi, M.J., 2009. Preparation of desertification map by ESAs methodology. Forest and Ranjeland, 81:13-20. (In Persian).
-  Shahriyari, A., Hosseini, S. M., Ekhtesasi. M. R., and Fakhire, A., 2011. Assessment of land degradation in Sistan Region with emphasis on wind erosion. Geography and Development Iranian Journal, 20: 21-36.
-  Silakhori, E. 2014.  Mapping of desertification hazard intensity based on soil index using ESAs methodology in Mazinan of Sabzevar. Journal of Emergency Management, 6 (2): 57-63.
-  Veron, S. R., Paruelo, J. M. and Oesterheld, M., 2006. Assessing desertification. Journal of Arid Environments, 66: 751–763.
-  Xu, D.Y., Kang, X. W., Zhuang, D. F. and Pan, J. J., 2010. Multi-scale quantitative assessment of the relative roles of climate change and human activities in desertification – A case study of the Ordos Plateau, China. Journal of Arid Environments, 74: 498–507.
-  Zehtabian, G. H. R. Jaffari, M., Movahedian, F. and Naeemi, M., 2010. Study in the affect of soil in desertification with the use of MEDALUS (Case study: Hable rood Catchment's). Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 16 (4): 468-480.
-  Zehtabian, G. H. R. and Rafiei Emam, A., 2003. ESAs, a new method for assessment and mapping of areas sensitive to desertification. Journal of Desert, 8 (1): 120-126.
-  Zhao, H. L., Li, J., Liu, R., Zhou, R., Qu, H.and Pan, Ch., 2014. Effects of desertification on temporal and spatial distribution of soil macro-arthropods in Horqin sandy grassland, Inner Mongolia. Geoderma, 223–225: 62–67.
تحقیقات مرتع و بیابان ایران
دوره 25، شماره 1 - شماره پیاپی 70
فروردین 1397
صفحه 63-77
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار