نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مسعود برهانی ¹
• حسین ارزانی ²
• مهدی بصیری ³
• محمدعلی زارع چاهوکی ⁴
• مهدی فرح پور ⁵

¹ نویسنده مسئول، عضو هیئت علمی، مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان، ایران پست الکترونیک

² استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

³ دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

⁴ دانشیار، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

⁵ دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران

چکیده

به‌‌منظور بررسی اثر اجرای طرح‌های مرتع‌داری بر درصد تاج پوشش گیاهی، تولید، درصد لاشبرگ و تراکم زادآوری گیاهان در مراتع شهرستان سمیرم استان اصفهان از بین سامان‌های عرفی شهرستان 54 عرف انتخاب گردید که 29 عرف دارای طرح مرتع‌داری و 25 عرف بدون طرح بود. اجرای طرح‌های مرتع‌داری در این منطقه کاهش معنی‌دار میزان دام‌گذاری را به دنبال داشته است که خود عامل مؤثر بر تغییرات پوشش گیاهی می‌باشد. نتایج نشان داد که اختلاف بین میانگین پوشش، تولید و تراکم زادآوری کل گیاهان در مراتع دارای طرح و بدون طرح، در سطح خطای 5 درصد معنی‌دار نبوده است، اما پوشش، تولید و تراکم زادآوری گیاهان کلاس I و پوشش و تولید گندمیان چند‌ساله در مراتع دارای طرح، بطور معنی‌داری بیشتر از مراتع بدون طرح بوده است. همین نتیجه در مورد درصد لاشبرگ نیز صادق است. این تغییرات ترکیب پوشش گیاهی، ناشی از تأثیر کنترل شدت و زمان چرا بر رقابت بین گیاهان خوشخوراک و چند‌ساله با گیاهان مهاجم و یکساله‌ می‌باشد. همچنین افزایش درصد لاشبرگ، در مراتع دارای طرح، ناشی از کاهش لگدکوب شدن بقایای گیاهی و جابجایی کمتر آنهاست، که خود به بهبود شرایط رطوبتی و پایداری خاک منطقه و تقویت پوشش گیاهی کمک نموده است.

کلیدواژه‌ها

• تاج‌پوشش
• زادآوری
• تولید
• لاشبرگ
• طرح مرتع‌داری
• سمیرم

عنوان مقاله [English]

Investigating the effects of range management plans on vegetation of Semirum -Esfahan province

نویسندگان [English]

• Masoud Borhani ¹
• Hosein Arzani ²
• Mehdi Basiri ³
• Mohammad Ali Zare Chahouki ⁴
• Mehdi Farahpour ⁵

چکیده [English]

In order to investigate the effects of range management plans on cover, production, litter, and regeneration of plants in Semirum rangelands, 54 sites including 29 with plan and 25 without plan were selected. The implementation of range management plans resulted in the decrease of stocking rate, affecting the improvement of vegetation. According to the obtained results, no significant differences were found for the mean total cover, production and number of seedlings between two managements (P<0.05), while in the sites with plan, the cover, production and number of seedlings of class 1 plants, and cover and production of perennial grasses were significantly more than those of the sites without plan. This result was also true in the case of litter. These variations in plant composition were due to the impact of controlling the intensity and timing of grazing on the competition between palatable and perennial species with invasive and annual ones.

کلیدواژه‌ها [English]

• Range Management Plan
• Canopy Cover
• Production
• Litter
• regeneration
• Semirom