نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شکوفه شکراللهی ¹
• حمیدرضا مرادی ²
• قاسم علی دیانتی تیلکی ³
• زهرا جابرالانصار ⁴

¹ کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

² نویسنده مسئول، استادیار، گروه آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس، نور

³ استادیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

⁴ کارشناس ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه، بررسی پراکنش گونه‌های گیاهی در رابطه با برخی عوامل فیزیوگرافی و فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از مراتع ییلاقی پلور به مساحت تقریبی 4600 هکتار در منطقه کوهستانی البرز مرکزی است. بدین منظور بعد از بازدید مقدماتی و انتخاب منطقه مورد مطالعه، 23 واحد‌کاری از تلفیق نقشه‌های شیب، جهت شیب، ارتفاع و زمین‌شناسی، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین گردید. سپس در هر واحد، نمونه‌برداری از پوشش گیاهی به روش سیستماتیک-تصادفی و از طریق پلات‌گذاری در امتداد 3 ترانسکت 100 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت، 10پلات با ابعاد یک متر مربع و به فاصله 10 متر از هم قرار داده شد. همچنین در ابتدا و انتها و وسط هر ترانسکت پروفیل حفر و از عمق 30-0 سانتی‌متری نمونه خاک برداشت شد. خصوصیات خاک از قبیل ازت،pH ، فسفر، ماده آلی، EC و بافت خاک اندازه‌گیری گردید. از نرم‌افزار CANOCO و روش آنالیز افزونگی RDA، برای آزمون روابط بین گونه‌های گیاهی و عوامل محیطی استفاده شد. محور یک RDA همبستگی معنی‌داری با شیب، جهت، شن، سیلت، فسفر، اسیدیته و لاشبرگ نشان داد، در حالی که محور دوم تنها با عامل شوری همبستگی معنی‌دار داشت. این گرادیان‌ها همبستگی نزدیکی با دو محور اول RDA دارند و 93 درصد از روابط گونه و عوامل محیطی را در مراتع ییلاقی پلور شامل می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

• آنالیز RDA
• گونه‌های گیاهی
• عوامل فیزیوگرافی
• واحدکاری
• مراتع ییلاقی

عنوان مقاله [English]

Study of plant species in relation to site edaphic and physiographic factors (Case study: Polur Summer Rangelands, Mazandaran province)

نویسندگان [English]

• shokoofeh Shokrollahi ¹
• Hamidreza Moradi ²
• Ghasem Ali Dianati Tilaki ³
• Zahra Jabeolansar ⁴

چکیده [English]

This study is focused on investigation of plant species distribution in relation to edaphic and physiographic factors. For this purpose, after the initial visit and selection of the study area, 23 land units were selected from overlaying the maps of slope, aspect and height using geographic information system (GIS). Within each unit, vegetation sampling was performed with randomized-systematic method along three transects of 100 m length. Ten plots (1m²) were established along each transect at 10 meter intervals. Soil samples were taken from 0-30 centimeter in starting, mean and ending points of each transect. Soil factors such as N, P, organic matter, pH, EC and texture were measured. CANOCO software and redundancy analysis (RDA) were used to examine the relationship between species and environmental factors. The first axis of RDA showed a significant correlation with slope, aspect, sand, silt, P, pH and litter, while the second axis had just a significant correlation with EC.

کلیدواژه‌ها [English]

• RDA analysis
• plant species
• Physiographic factors
• land unit
• summer rangelands