عبدالحمید حاجبی؛ مرتضی اکبرزاده؛ محمدامین سلطانی پور
دوره 29، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 181-190
چکیده
این بررسی برای نشان دادن رفتار رویشی گونه‌های Sphaerocoma aucheri، Cenchrus pennisetoformis، Heliotropium bacciferum و Moltkiopsis ciliata در طی سال‌های 1386 تا 1389 در مرتع سیریک استان هرمزگان انجام شد. تعیین تولید و مصرف با استفاده از پایه‌های متوسط انجام شد و هر ساله تعداد 5 پایه متوسط از گیاه به ازای همه ماه‌های فصل رویش و چرا در داخل محدوده قرق برای اندازه‌گیری تولید و ...
بیشتر
این بررسی برای نشان دادن رفتار رویشی گونه‌های Sphaerocoma aucheri، Cenchrus pennisetoformis، Heliotropium bacciferum و Moltkiopsis ciliata در طی سال‌های 1386 تا 1389 در مرتع سیریک استان هرمزگان انجام شد. تعیین تولید و مصرف با استفاده از پایه‌های متوسط انجام شد و هر ساله تعداد 5 پایه متوسط از گیاه به ازای همه ماه‌های فصل رویش و چرا در داخل محدوده قرق برای اندازه‌گیری تولید و بههمین تعداد در عرصه چرا برای اندازه‌گیری باقیمانده تولید منظور گردید و از تفاضل آنها مقدار مصرف مشخص شد. نتایج نشان داد که سالها و ماه‌های مختلف تأثیر معنی‌داری بر تولید و مصرف گونه‌های مورد بررسی داشته است. بررسی تولید خالص ماهانه نشان داد که تولید مرتع از شروع فصل رویش (دیماه) تا پایان فصل رویش (اردیبهشتماه) روند افزایشی داشت. بیشترین تولید و مصرف گونه‌ها در سال چهارم بود. تولید متوسط چهار گونه دائمی مورد بررسی در منطقه 3/292 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار و سهم گونه Sphaerocoma aucheri در تولید بالا و بهمیزان 64 درصد کل علوفه تولیدی بود. میزان مصرف گونه‌ها در منطقه 5/133 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار و سهم گونه Sphaerocoma aucheri نیز در مصرف بالا و بهمیزان 59 درصد کل علوفه مصرفی بود.
محمدامین سلطانی پور؛ سعیده ناطقی؛ عبدالحمید حاجبی؛ مهشید سوری
دوره 29، شماره 2 ، مرداد 1401، ، صفحه 145-155
چکیده
برای مدیریت پایدار مرتع، محاسبه ظرفیت مراتع و تعیین حد بهره‌برداری مجاز گونه‌های مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروریست. با داشتن ظرفیت واقعی مراتع و ارائه دقیق برنامه‌های مدیریتی می‌توان از نابودی پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری کرد. شدت چرای مناسب، استفاده مداوم و اقتصادی را در مرتع موجب می‌گردد، ...
بیشتر
برای مدیریت پایدار مرتع، محاسبه ظرفیت مراتع و تعیین حد بهره‌برداری مجاز گونه‌های مهم و کلیدی مراتع لازم و ضروریست. با داشتن ظرفیت واقعی مراتع و ارائه دقیق برنامه‌های مدیریتی می‌توان از نابودی پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری کرد. شدت چرای مناسب، استفاده مداوم و اقتصادی را در مرتع موجب می‌گردد، ازاین‌رو برای نیل به پایداری و تداوم تولید در مراتع و تعیین مناسب‌ترین حد بهره‌برداری، مطالعه اثر شدت‌های مختلف برداشت بر تولید علوفه سه گونه Halocnemum strobilaceum، Desmostachya bipinnata و Aeluropus lagopoides در منطقه زمین‌سنگ استان هرمزگان از سال 1387 به مدت سه سال انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار شدت برداشت 25، 50 و 75 درصد و شاهد (بدون برداشت) بودند. در هر تیمار 10 پایه از گونه به‌عنوان تکرار مورد توجه قرار گرفت و بر روی هریک از متغیرهای وابسته مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل در نرم‌افزار SASتجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد که شدت برداشت بر میزان علوفه سبز گونه‌ها تأثیر گذاشته و کلیه تیمارها با شاهد اختلاف معنی‌داری داشتند. بنابراین، برداشت مجاز تا 50 درصد را برای گونه‌هایAeluropus lagopoides و Desmostachya bipinnata و تا 75 درصد را برای گونه Halocnemum strobilaceum می‌توان پیشنهاد کرد تا سلامتی و شادابی این گونه‌ها نیز در طول سال‌های برداشت حفظ شود. با توجه به یافته‌های بالا، حد بهره‌برداری تعیین شده می‌تواند در تعیین حد بهره‌برداری مجاز منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه با آن از نظر آب و هوایی به همراه اطلاعات مربوط به سایر گیاهان استفاده شود.
عبدالحمید حاجبی؛ حمید رضا میرداودی؛ محمدامین سلطانی پور
دوره 29، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 66-85
چکیده
گونه لاتی (Taverniera spartea) یکی از گونه‌های مهم مراتع خلیج و عمانی است. در این پژوهش، برخی از نیازهای اکولوژیک گونه لاتی و پاسخ آنها به عوامل خاکی و توپوگرافیکی در سه رویشگاه اصلی در استان هرمزگان (سیاهو، احمدی و بشاگرد) تعیین شد. نتایج نشان داد که درصد پوشش در سطح یک درصد و درصد خاک لخت و درصد سنگ و سنگریزه در سطح 5 درصد معنی‌دار ...
بیشتر
گونه لاتی (Taverniera spartea) یکی از گونه‌های مهم مراتع خلیج و عمانی است. در این پژوهش، برخی از نیازهای اکولوژیک گونه لاتی و پاسخ آنها به عوامل خاکی و توپوگرافیکی در سه رویشگاه اصلی در استان هرمزگان (سیاهو، احمدی و بشاگرد) تعیین شد. نتایج نشان داد که درصد پوشش در سطح یک درصد و درصد خاک لخت و درصد سنگ و سنگریزه در سطح 5 درصد معنی‌دار بود. بکارگیری مدل جمعی تعمیمیافته، برای هر یک از متغیرهای محیطی، نشان داد که متغیرهای درصد آهک خاک، درصد رس، اسیدیته، درصد کربن آلی خاک، ازت خاک و درصد خاک لخت بر عملکرد گونه، معنی‌دار میباشند. افزایش درصد رس خاک از مدل کاهشی، افزایش اسیدیته خاک، از حالت دو مد، افزایش مقدار آهک خاک و همچنین مقدار درصد خاک بدون پوشش، از مدل زنگولهای، افزایش درصد کربن آلی و ازت خاک هر دو از مدل افزایشی پیروی کرد. بررسی فنولوژی گونه نشان داد که رویش این گیاه از دهه دوم آبانماه شروع می‌گردد و از دهه سوم اردیبهشتماه وارد مرحله رکود می‌شود. باتوجه به ارزش غذایی گونه و نقش آن در حفاظت خاک مراتع، پیشنهاد می‌شود در مناطق تخریبشده مرتعی که شرایط استقرار آن را دارا هستند، نسبت به کاشت این گونه اقدام شود.
مریم مصلحی؛ اکرم احمدی؛ سید موسی صادقی؛ مجید حسنی؛ الهام قادری
دوره 28، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 672-685
چکیده
هدف از این تحقیق بررسی مقایسه اثرات ریشه و برگ کهور پاکستانی (Prosopis juliflora (Sw) DC) در غلظتهای مختلف بر درصد سبز شدن، شاخص بنیه بذر، طول ریشهچه و ساقهچه دو گونه مرتعی لاتی (Taverniera spartea (Burm. f.) DC.) و ریشپری شندوست Pennisetum divisum (Forssk. ex J. F. Gmel.) Henrard در استان هرمزگان است. پس از پودر نمودن برگ و پوست ساقه کهور پاکستانی و مخلوط کردن آن با خاک ...
بیشتر
هدف از این تحقیق بررسی مقایسه اثرات ریشه و برگ کهور پاکستانی (Prosopis juliflora (Sw) DC) در غلظتهای مختلف بر درصد سبز شدن، شاخص بنیه بذر، طول ریشهچه و ساقهچه دو گونه مرتعی لاتی (Taverniera spartea (Burm. f.) DC.) و ریشپری شندوست Pennisetum divisum (Forssk. ex J. F. Gmel.) Henrard در استان هرمزگان است. پس از پودر نمودن برگ و پوست ساقه کهور پاکستانی و مخلوط کردن آن با خاک فضای باز رویشگاه کهور پاکستانی (0، 20، 40، 60 و 80 گرم از هر اندام در هر کیلوگرم خاک)، 15 عدد بذر دو گونه ریشپری شندوست و لاتی با 4 تکرار در خاک مورد نظر کشت و متغیرهای مورد نظر ثبت و با استفاده از آنالیز آماری GLM تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد شاخص بنیه بذر، طول ریشهچه و ساقهچه گونه لاتی در خاک آغشته به پوست با مقادیر77/10، 47/3 و63/3 سانتیمتر و در گونه ریشپری شندوست با مقادیر 7/5، 36/4 و 15/4 سانتیمتر بیشتر از مقادیر آنها در برگ بود. همچنین شاخص بنیه بذر و طول ساقهچه در گونه لاتی و شاخص بنیه بذر، طول ریشهچه و ساقهچه در گونه ریشپری شندوست در تیمار 8 درصد کمترین مقدار را داشت. اثرات متقابل غلظت× اندام نیز نشان داد، عصاره برگ اثرات معنی‌دار کاهشی بر شاخص بنیه بذر، طول ساقهچه در هر دو گونه و طول ریشهچه در گونه ریشپری شندوست دارد. همچنین درصد سبزشدن در گونه ریشپری شندوست در تیمار شاهد (33/18 درصد) بیشترین مقدار را داشت. نتایج تحقیق نشان داد کهور پاکستانی دارای اثرات بازدارندگی بر گونه‌های مرتعی است بنابراین انتخاب این گونه برای جنگلکاری در نواحی بیابانی، بایستی با حساسیت بیشتری انجام پذیرد و استفاده از گونه‌های بومی کنار، کهور و مغیر در اولویت قرار گیرد.
محمود آباده؛ محمد خسروشاهی
دوره 28، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 718-732
چکیده
پدیده خشکسالی یکی از مهمترین بلایای طبیعی‌ست که جوامع انسانی را تهدید می‌کند. برای پایش این پدیده شاخص‌های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از این تحقیق ارزیابی و پایش پدیده خشکسالی بر اساس دو شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI) در استان هرمزگان است. شاخص SPI تنها بر اساس داده‌های بارش و شاخص SPEI ...
بیشتر
پدیده خشکسالی یکی از مهمترین بلایای طبیعی‌ست که جوامع انسانی را تهدید می‌کند. برای پایش این پدیده شاخص‌های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از این تحقیق ارزیابی و پایش پدیده خشکسالی بر اساس دو شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و بارش- تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI) در استان هرمزگان است. شاخص SPI تنها بر اساس داده‌های بارش و شاخص SPEI بر اساس داده‌های بارش و مقادیر تبخیر و تعرق پتانسیل (روش تورنت وایت) خشکسالی را محاسبه می‌کنند. جهت انجام این تحقیق از داده‌های ماهانه بارش و داده‌های میانگین درجه حرارت ماهانه پنج ایستگاه سینوپتیک بندرعباس، بندر لنگه، حاجی‌آباد، میناب و بندر جاسک برای یک دوره 30 ساله (1988-2017) استفاده شد. نتایج نشان داد هر چند مقادیر شاخص SPIو SPEI دارای همبستگی بوده‌اند امّا شاخص SPEIنسبت به خشکی حساس‌تر و پاسخ سریع‌تری نسبت به آن داشته است و دوره‌های خشک و مرطوب طولانی‌تری نشان داده است. در خصوص مقایسه بین ایستگاهی نیز مشخص شد که بین مقادیر شاخص SPI ایستگاه‌های مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری وجود نداشته است، همچنین تفاوت معنی‌داری در مقادیر شاخص SPEI بین ایستگاهی نیز دیده نشده است. در ادامه مشخص شد پراکنش شاخص SPI در سطح استان هرمزگان یکنواخت‌تر از پراکنش شاخص SPEI بوده است.
محمدامین سلطانی پور؛ احسان زندی اصفهان
دوره 28، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 55-68
چکیده
بهمنظور تعیین ارزش غذایی پنج گونه شورروی به نام‌های Aeluropuslagopoides، Atriplexleucoclada،Desmostachyabipinnata ،Halopyrummucronatum و Halocnemumstrobilaceum، این بررسی در سال 1395 در استان هرمزگان انجام شد. نمونه‌های گیاهی در سه مرحله فنولوژیک شامل رشد رویشی، گلدهی و بذردهی از دو منطقه زمین‌سنگ و سیریک جمع‌آوری و هشت صفت کیفیت علوفه شامل درصد پروتئین خام (CP)، ...
بیشتر
بهمنظور تعیین ارزش غذایی پنج گونه شورروی به نام‌های Aeluropuslagopoides، Atriplexleucoclada،Desmostachyabipinnata ،Halopyrummucronatum و Halocnemumstrobilaceum، این بررسی در سال 1395 در استان هرمزگان انجام شد. نمونه‌های گیاهی در سه مرحله فنولوژیک شامل رشد رویشی، گلدهی و بذردهی از دو منطقه زمین‌سنگ و سیریک جمع‌آوری و هشت صفت کیفیت علوفه شامل درصد پروتئین خام (CP)، درصد ماده خشک قابل هضم (DMD)، درصد قندهای محلول در آب (WSC)، درصد دیواره سلولی منهای همیسلولز (ADF)، درصد فیبرخام (CF)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF)، انرژی متابولیسمی (ME) و درصد خاکستر اندازه‌گیری شدند. تجزیه‌وتحلیل واریانس داده‌ها به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و مقایسه میانگین‌ها با آزمون چند دامنه‌ای دانکن در نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که اثر گونه برای تمام صفات، اثر مراحل رشد فنولوژیکی برای چهار صفت درصد پروتئین خام (CP)، درصد ماده خشک قابل هضم (DMD)، درصد خاکستر و انرژی متابولیسمی (ME) و اثر متقابل گونه در مرحله رشد فنولوژیکی برای کلیه شاخص‌های کیفی بجز درصد قندهای محلول در آب (WSC) معنی‌دار بود. حداکثر کیفیت علوفه در مرحله رشد رویشی بدست آمد و گونه Atriplex leucocladaنسبت به دیگر گونه‌های شورروی مورد بررسی از نظر ارزش غذایی برتری نشان داد. بنابراین در اصلاح مرتع مناطق با بارندگی مشابه استفاده از این گونه بومی بجای گونه‌های خارجی این جنس توصیه می‌شود.
محمدامین سلطانی پور؛ احسان زندی اصفهان
دوره 27، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 485-494
چکیده
بهره‌برداری از اراضی شور با هدف تولید بیوماس لیگنوسلولزی که فاقد ارزش غذایی است می‌تواند به اتانول تبدیل شود و در عین حال تأثیری بر تولید غذای انسان ندارد ضروری بنظر می‌رسد. هالوفیت‌ها و گیاهان مقاوم به شوری که بیوماس زیادی را با استفاده از منابع شور (آب و خاک شور) تولید می‌کنند می‌توانند به‌عنوان یک جایگزین مهم در ...
بیشتر
بهره‌برداری از اراضی شور با هدف تولید بیوماس لیگنوسلولزی که فاقد ارزش غذایی است می‌تواند به اتانول تبدیل شود و در عین حال تأثیری بر تولید غذای انسان ندارد ضروری بنظر می‌رسد. هالوفیت‌ها و گیاهان مقاوم به شوری که بیوماس زیادی را با استفاده از منابع شور (آب و خاک شور) تولید می‌کنند می‌توانند به‌عنوان یک جایگزین مهم در این ارتباط محسوب شوند. بدین‌منظور این تحقیق با هدف بررسی قابلیت تولید اتانول در پنج گونه شورروی به نام‌های Aeluropus lagopoides ،Atriplex leucoclada، Desmostachya bipinnata ،Halopyrum mucronatum و Halocnemum strobilaceum در سال 1395 در استان هرمزگان انجام شد. نمونه‌های گیاهی در سه مرحله فنولوژیک شامل رشد رویشی، گلدهی و بذردهی از دو منطقه زمین‌سنگ و سیریک جمع‌آوری و سه صفت سلولز، همیسلولز و لیگنین اندازه‌گیری شدند. تجزیه‌وتحلیل واریانس داده‌ها بصورت آزمایش فاکتوریل (فاکتور اول گونه و فاکتور دوم مراحل فنولوژیکی) در قالب طرح کاملا تصادفی و مقایسه میانگین‌ها با آزمون چند دامنه‌ای دانکن در نرم‌افزار SPSS-14 انجام شد. نتایج نشان داد که گونه Halopyrum mucronatum در هر سه مرحله رویشی قابلیت تولید اتانول را دارد. گونه Halocnemum strobilaceum فقط در مرحله رشد رویشی و دو گونه Aeluropus lagopoides و Desmostachya bipinata فقط در مرحله اوج بذردهی قابلیت تولید اتانول را داشتند.
محمدامین سلطانی پور؛ رحمان اسدپور؛ محمد فیاض
دوره 27، شماره 2 ، شهریور 1399، ، صفحه 224-237
چکیده
گونه‌های پهن‌برگ گراموز (lippii Helianthemum) و هرش (Taverniera cuneifolia) از گونه‌های مهم مرتعی استان هرمزگان هستند. به منظور بررسی استقرار این گونه‌ها، این بررسی در ایستگاه آبخیزداری و منابع طبیعی حوزه معرف و زوجی دهگین (استان هرمزگان) در حدود جغرافیایی "29 '12 °57 طول شرقی و "6 '46 °27 عرض شمالی از سال 1393 به مدت سه سال انجام شد. سه روش بذرکاری در فارو، ...
بیشتر
گونه‌های پهن‌برگ گراموز (lippii Helianthemum) و هرش (Taverniera cuneifolia) از گونه‌های مهم مرتعی استان هرمزگان هستند. به منظور بررسی استقرار این گونه‌ها، این بررسی در ایستگاه آبخیزداری و منابع طبیعی حوزه معرف و زوجی دهگین (استان هرمزگان) در حدود جغرافیایی "29 '12 °57 طول شرقی و "6 '46 °27 عرض شمالی از سال 1393 به مدت سه سال انجام شد. سه روش بذرکاری در فارو، بذرکاری در پیتینگ و بذرکاری در هلالی‌های آبگیر در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در نرم‌افزار SAS مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سامانه‌های آزمایشی، گونه‌ها گیاهی مورد استفاده و همچنین اثر متقابل سامانه و گونه تفاوت معنی‌دار آماری وجود دارد. گونه‌های گیاهی گراموز و هرش در سطح پنج درصد، سامانه‌های آبخیزداری هلالی آبگیر، پیتینگ و کنتور فارو در سطح یک درصد و همچنین اثر متقابل سامانه و گونه تفاوت معنی‌دار آماری در سطح یک درصد نشان دادند. بیشترین درصد استقرار گونه‌ها در سامانه هلالی آبگیر با 1/27 درصد و کمترین آن مربوط به سامانه پیتینگ با 2/3 درصد بود. بررسی اثر متقابل سامانه و گونه در میزان استقرار گونه‌های هرش و گراموز در سامانه‌های مختلف نشان داد که بیشترین درصد استقرار مربوط به گونه هرش با 2/31 درصد در سامانه هلالی آبگیر بود و بعد از آن بیشترین درصد استقرار مربوط به گونه گراموز با 9/22 درصد نیز در همین سامانه بود. کمترین استقرار مربوط به سامانه کنتور فارو با 1/2 درصد برای گونه هرش و سامانه پیتینگ با 1/2 درصد برای گونه گراموز بود.
محمدامین سلطانی پور؛ سعیده ناطقی؛ محمد فیاض
دوره 25، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 612-626
چکیده
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه زمین‌سنگ استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخص‌های مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام ...
بیشتر
به منظور تعیین رفتار چرایی بز تالی به عنوان دام غالب منطقه، این بررسی در منطقه زمین‌سنگ استان هرمزگان از سال 1385 به مدت چهار سال انجام شد. شاخص‌های مورد بررسی این تحقیق شامل زمان ورود و خروج دام از مرتع، مسافت روزانه طی شده توسط دام، مسیر دام در مرتع با توجه به شیب آن، حداکثر و میانگین سرعت دام، همچنین مدت زمان استراحت، حرکت و چرای دام در روز بود. برای تعیین شاخص‌های ذکر شده از دستگاه موقعیتیاب جغرافیایی جیپیاس گارمین استفاده گردید که با استفاده از کمربندی مخصوص به پشت یک بز سه ساله بسته شده و پس از خروج دام از آغل فعال شده، سپس در پایان روز داده‌های آن با استفاده از مدتراک در محیط الویس استخراج گردید. مسیر حرکت دام به انتخاب چوپان مشخص شد. نتایج رفتار چرایی دام در ماه‌های فصل چرا برای چهار سال مورد مطالعه نشان داد که در بین سالها، فقط میانگین سرعت دام در سال چهارم و برای ماه‌های فصل چرا نیز تنها زمان حرکت و زمان استراحت در ماه‌های چهارم و پنجم معنی‌دار شد و دیگر خصوصیات رفتاری چرای دام اختلاف معنی‌داری نداشتند. همچنین در طی سال‌های بررسی 31 تا 39 درصد از زمانی که دام در مرتع حرکت میکرد به چرا اختصاص داشت.
محمد غلامپور؛ محمد خسروشاهی؛ جلال برخورداری
دوره 15، شماره 4 ، اسفند 1387، ، صفحه 485-492
چکیده
بیابانهای ناشی از فرایندهای ژئومرفولوژی از نظر خواص مرفوژنیک، ساختمانی، لیتو- ادافیکی و ترکیبی طبقه‌بندی و تعریف شده‌اند. در این پژوهش از روش مرفوژنیک برای تعیین و تفکیک مناطق بیابانی استان هرمزگان استفاده شده است. برای این کار با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی و نقشه‌های توپوگرافی و تلفیق داده‌های مربوط به عوارض ژئومورفولوژی ...
بیشتر
بیابانهای ناشی از فرایندهای ژئومرفولوژی از نظر خواص مرفوژنیک، ساختمانی، لیتو- ادافیکی و ترکیبی طبقه‌بندی و تعریف شده‌اند. در این پژوهش از روش مرفوژنیک برای تعیین و تفکیک مناطق بیابانی استان هرمزگان استفاده شده است. برای این کار با استفاده از نقشه‌های زمین‌شناسی و نقشه‌های توپوگرافی و تلفیق داده‌های مربوط به عوارض ژئومورفولوژی خاص بیابان از جمله دشت سرها، بسترهای طغیانی در مسیر شبکه آبها، تپههای ماسه بادی ـ نبکاها، کویرها و زمینهای نمکدار، بدلندها، گنبدها، تودههای نمکی و ... شناسایی شده و سپس با استفاده از تصاویر ماهوارهای ETM محدوده عوارض اصلاح و عوارض جدید شناسایی شده و به آن افزوده شده‌اند. در پایان کار محدودههای یاد شده به عنوان محدوده بیابانهای استان هرمزگان معرفی شدند. بر اساس بررسیهای به عمل آمده توسعه رخسارههای ژئومورفولوژی خاص بیابان در گستره استان قابل مشاهدهاند و مساحی حاصل از آنها 2/17 درصد از مساحت استان هرمزگان را در برگرفتهاند.
کیان نجفی تیره شبانکاره؛ عادل جلیلی؛ نعمت ا... خراسانی؛ زیبا جم زاد؛ یونس عصری
دوره 15، شماره 2 ، شهریور 1387، ، صفحه 179-199
چکیده
منطقه حفاظت شده گنو در جنوب ایران در شمال غربی بندرعباس واقع شده است. در این ﭘﮋوهش رابطه جوامع گیاهی با عوامل محیطی به‌ویژه مشخصات خاک به روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی مهمترین فاکتورهای مؤثر در جداسازی جوامع گیاهی منطقه به‌ترتیب هدایت الکتریکی، ارتفاع از سطح ...
بیشتر
منطقه حفاظت شده گنو در جنوب ایران در شمال غربی بندرعباس واقع شده است. در این ﭘﮋوهش رابطه جوامع گیاهی با عوامل محیطی به‌ویژه مشخصات خاک به روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی مهمترین فاکتورهای مؤثر در جداسازی جوامع گیاهی منطقه به‌ترتیب هدایت الکتریکی، ارتفاع از سطح دریا، درصد رطوبت اشباع، میزان کلسیم، درصد مواد آلی، درصد آهک، مقادیر پتاسیم، سدیم، سولفات، کلر، منیزیم و درصد شیب رویشگاه میباشد. شایان ذکر است که بافت خاک جوامع مورد مطالعه در طبقه خاکهای شنی و لومی قرار دارند و از نظر درصد آهک در خاکهای با مقادیر بسیار زیاد آهک( بیش از30 درصد)طبقه‌بندی میشوند و از نظر شوری جزء خاکهای معمولی محسوب میشوند.
کیان نجفی تیره شبانکاره؛ ، محمد خسرو شاهی؛ محمد غلامپور
دوره 15، شماره 1 ، خرداد 1387، ، صفحه 95-113
چکیده
گونه‌های مقاوم به شرایط خشکی، شوری و نوسانهای دمایی می‌توانند تا حدودی بیانگر محدوده مناطق بیابانی هر منطقه باشند. این گیاهان با ایجاد تغییرات خاص در شکل ظاهری خود، سازگاری مناسبی با شرایط حاد و شکننده مناطق بیابانی پیدا کرده‌اند. برخی از این گیاهان با ذخیره آب در بافتهای خود به شرایط کم آبی سازگار شده‌اند، برخی با انجام سازوکارهایی ...
بیشتر
گونه‌های مقاوم به شرایط خشکی، شوری و نوسانهای دمایی می‌توانند تا حدودی بیانگر محدوده مناطق بیابانی هر منطقه باشند. این گیاهان با ایجاد تغییرات خاص در شکل ظاهری خود، سازگاری مناسبی با شرایط حاد و شکننده مناطق بیابانی پیدا کرده‌اند. برخی از این گیاهان با ذخیره آب در بافتهای خود به شرایط کم آبی سازگار شده‌اند، برخی با انجام سازوکارهایی متفاوت با شرایط شوری آب و خاک سازگاری یافته‌اند و بالاخره بعضی از گونه‌های گیاهی این مناطق با کم کردن سطح برگها (فلسی یا خاردار شدن) و گسترش سیستم ریشه‌ای جهت استفاده از آبهای زیرزمینی در این مناطق ماندگار شده‌اند . مشاهده این گونه‌های بیابانی که در نتیجه تعامل بسیاری از عوامل محیطی با یکدیگر ایجاد شده‌است، نشان می‌دهد که با شناسایی قلمرو گسترش آنها می‌توان اطلاعات لازم را برای تعیین قلمرو بیابان بدست آورد. برای این کار با تعیین محدوده تیپهای گیاهی غالب، نقشه مربوطه به صورت رقومی در محیط GIS تهیه شد. سپس تیپهای گیاهی غالب به گروههای مختلف تقسیم شد و با استفاده از اطلاعات موجود و با توجه به ویژگیهای عمومی هر یک از گروهها و تیپها و گونه‌های گیاهی و مناطق رویشی، محدوده اراضی بیابانی از غیر بیابان تفکیک گردید و بر این اساس نقشه مناطق بیابانی استان از جنبه پوشش گیاهی تهیه شد. در محدوده مورد مطالعه در مجموع، 22 گروه گیاهی که هر یک متشکل از چند تیپ گیاهی است، بعنوان معرف بیومهای بیابانی تشخیص داده شد. در مجموع عرصه این گیاهان سطحی[1] معادل 4597829 هکتار از مساحت استان را دربر می‌گیرد. گروههای گیاهیZygophyllum atripolicoides با 730312 هکتار، Gymnocarpos decander با 599941 هکتار وHammada salicornica با 532650 هکتار دارای بیشترین سطح پراکنش در بین این گروههای گیاهی هستند. [1] - در این مطالعه امکان تهیه نقشه پوشش گیاهی برخی از نقاط استان، از جمله جزایر میسر نشد. البته، این مناطق نیز با توجه به وضعیت پوشش گیاهی و شرایط اقلیمی در محدوده مناطق بیابانی است.
مهدی مروتی شریف اباد؛ جلال برخورداری
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1381، ، صفحه 1023-1034
