همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، ایران

2 دانشیار، دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز، ایران

3 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

به‌منظور ارزیابی عملکرد علوفه در کشت مخلوط سورگوم (Sorghum bicolor)-کوشیا (Bassia indica)، آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل تنش شوری در سه سطح 2، 7 و 14 دسی‌زیمنس بر متر در کرت‌های اصلی و سامانه کشت در پنج سطح (سورگوم خالص، 3/2 سورگوم، 3/1 سورگوم، 2/1 سورگوم و کوشیا خالص) در کرت‌های فرعی بود. نتایج نشان داد که تنش شوری اگرچه رشد و عملکرد علوفه هر دو گیاه را کاهش داد، ولی کوشیا کاهش عملکرد کمتری نشان داد، به‌طوری‌که تأثیر شوری 7 دسی‌زیمنس بر متر بر ارتفاع و علوفه خشک کوشیا معنی‌داری نبود. همچنین، شوری 14 دسی‌زیمنس بر متر موجب کاهش ارتفاع، علوفه خشک و تر به‌ترتیب به‌میزان 1/52، 9/44 و 4/62 درصد در سورگوم و 5/15، 7/38 و 3/23 درصد در کوشیا شد. شاخص عملکرد نسبی سورگوم در این سطح شوری به میزان 9 درصد کاهش یافت، ولی بر عملکرد نسبی کوشیا تأثیری نداشت. کوشیا در همه سطوح شوری، پاسخ کمتری به کشت مخلوط نشان داد، به‌طوری‌که در همه تیمارها و همه صفات تفاوت معنی‌داری بین کشت مخلوط 3/1 و 2/1 سورگوم با کشت خالص مشاهده نشد. ازاین‌منظر، سامانه‌های کشت مخلوط 3/1 سورگوم در همه سطوح شوری و 2/1 سورگوم در شوری 14 دسی‌زیمنس بر متر دارای عملکرد نسبی بالای یک بود. سورگوم تأثیرپذیری نسبت به رقابت داشت، به‌طوری‌که وزن تر و خشک سورگوم تنها در کشت مخلوط 3/1 سورگوم نسبت به کشت خالص کمتر نبود. کشت مخلوط 3/2 سورگوم به‌ویژه در شوری بالا، بشدت عامل بازدارنده‌ای برای سورگوم بود. عملکرد نسبی سورگوم تنها در کشت مخلوط 3/2 سورگوم در شوری متوسط بالای یک بود. بر اساس نتایج بدست‌آمده مشخص گردید که کشت مخلوط بهینه برای هر گیاه درحالیکه تأثیر منفی معنی‌داری بر عملکرد علوفه نداشت، توانست باعث کاهش اثر منفی تنش شوری گردد. در شرایط شور امکان هر کشت مخلوطی وجود ندارد و رسیدن به یک نتیجه کلی برای تصمیم‌گیری در مورد کشت مخلوط در شرایط شور نیازمند تحقیقات بیشتری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of different planting ratio of sorghum-kochia intercropping in varied salinity conditions

نویسندگان [English]

  • Alireza Hedayati Firoozabadi 1
  • Seyed Abolreza Kazemeini 2
  • Hadi Pirasteh Anooshe 3

1 Former Ph.D. Student, College of Agriculture, Shiraz University, Iran

2 Associated Professor, College of Agriculture, Shiraz University, Iran

3 Assistant Professor, National Salinity Research Center, Agriculture Research, Education and Extension Organization, Yazd, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • forage
  • haloculture
  • Halophyte
  • rangeland species
Abusuwar, A. O. and Al-Solimani, S. J., 2013. Effect of chemical fertilizers on yield and nutritive value of intercropped Sorghum bicolor and Lablabpurpureus forages grown under saline conditions.  Journal of Animal and Plant Sciences, 23: 271-276.
Ali, T. M. and Hasnain, A., 2014. Morphological, physicochemical, and pasting properties of modified white sorghum (Sorghum bicolor) starch. International Journal of food properties, 17(3): 523-535.
Baumann, D. T., Bastiaans, L. and Kropff, M. J., 2001. Composition and crop performance in a leek-celery intercropping system. Crop Science, 41: 764-774.
Bhatti, I. H., Ahmad, R., Jabbar, A., Nazir, M. S. and Mahmood, T., 2006. Competitive behaviour of component crops in different sesame–legume intercropping systems. International Journal of Agriculture and Biology, 2: 165-167.
Bovey, R. W. and Hussey, M. A., 1991. Response of selected forage grasses to herbicides. Agronomy Journal, 83: 709-713.
Egbe, O. M., 2010. Effects of plant density of intercropped soybean with tall sorghum on competitive ability of soybean and economic yield at Otobi, Benue State, Nigeria. Journal of Cereals and Oilseeds, 1: 1-10.
Emam, Y., 2011. Cereal Production. Shiraz University Press, Shiraz, Iran, 190p.
Farajian Mashhadi, M. A., Kafi, M. and Nezami, A., 2013. Intercropping of kochia (Kochia scoparia L.) with blue panic grass (Panicum antidotale Retz.) under irrigation with saline water. Agroecology, 5: 153-160.
Flowers, T. J. and Colmer, T. D., 2015. Plant salt tolerance: adaptations in halophytes. Annals of Botany, 115(3): 327-331.
Friesen, L. F., Beckie, H. J., Warwick, S. I. and Van Acker, R. C., 2009. The biology of Canadian weeds. 138. Kochia scoparia (L.) Schrad. Canadian. Journal of Plant Science, 89: 141-167.
Godfrey, J., Onjango, C. and Beek, E., 2004. Sorghum and salinity. Crop Science, 44: 806-811.
Javanshir, A., Dabbagh-Mohammadi-Nasab, A., Hamidi, A. and Golipour, M., 2000. The Ecology of Intercropping, Publication of Jahad Daneshgahi of Mashhah, Mashhah, Iran, 217p.
Kandhro, M. N., Tunio, S. D., Memon, H. R. and Ansari, M. A., 2007. Growth and yield of sunflower under influence of mungbean intercropping. Journal of Agriculture Research, 23: 9-13.
Kurdali, F., Janat, M. and Khalifa, K., 2003. Growth and nitrogen fixation and uptake in Dhaincha/Sorghum intercropping system under saline and non‐saline conditions. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 34: 2471-2494.
Larocque, G. R., Luckai, N., Adhikary, S. N., Groot, A., Bell, F. W. and Sharma, M., 2012. Competition theory science and application in mixed forest stands: review of experimental and modelling methods and suggestions for future research. Environmental Reviews, 21(2): 71-84.
Loch, D. S., Barrett-Lennard, E. and Truong, P., 2003. Role of salt tolerant plants for production, prevention
of salinity and amenity values. In proceeding of 9th National Conference of Productive Use of Saline Lands. Australia, September 29 - October 1: 1–16
Maas, E. V. and Hoffman, G. J., 1977. Crop salt tolerance-current assessment. Journal of Irrigation and Drainage Division, 103: 115-134.
Mahmood, K. H., 1997. Competitive superiority of Kochia indica over Leptochloa fusca (kallar grass) under varying levels of soil moisture and salinity. Pakistan Journal of Botany, 29: 289-297.
Moameni, A., 2010. Geographical distribution and salinity levels of soil resources of Iran. Soil Research Journal, 24: 203-215.
Munns, R. and Tester, M., 2008. Mechanisms of salinity tolerance. Annual Review of Plant Biology, 59: 651-681.
Naseer, S. H., 2001. Response of barley (Hordeum vulgare L.) at various growth stages to salt stress. Journal of Biological Science, 1(5): 326-329.
Pirasteh-Anosheh, H., Ranjbar, G., Pakniyat, H. and Emam, Y., 2016. Physiological mechanisms of salt stress tolerance in plants; An overview: 141-160. In: Azooz, M. M. and Ahmad, P., (Eds). Plant-environment Interaction: Responses and Approaches to Mitigate Stress. Wiley, London.
Ranjbar, G., Ghadiri, H. and Sepaskhah, A. R., 2014. Effects of Kochia indica density and irrigation water salinity on sorghum and K. indica dry matter and chemical composition. Journal of Biological and Environmental Sciences, 8: 115-123.
Ranjbar, G. and Soltani, V., 2017. Comparison of yield and leaf minerals concentration of sorghum and kochia under irrigation water salinity and different kochia planting. Journal of Water Research in Agriculture, 13: 29-42.
Ranjbar, G.. Ghadiri, H. and Edalat, M., 2015. Effect of kochia (Kochia indica) density on yield and some physiological characteristics of sorghum under salinity stress. Journal of Crop Production and Processing, 18: 207-219.
Sayyari, M. and Mahmoodi, S., 2002. An investigation of reason of soil salinity and alkalinity on some part of Khorasan Province (Dizbad-e Pain Region). In 17th World Congress of Soil Science. Thailand, 14-21 August: 1981-1993.
Setoodehfar, A. and Hamidi, R., 2013 Effects of different planting rates and nitrogen levels on intercropped safflower (Carthamus tinctorius L.) and dry bean (Phaseolus calcartus L.) yield and yield components. Desert, 17: 307-314.
Taiz, L., Zeiger, E., Moller, I. M. and Murphy, A., 2015. Plant Physiology and Development. Sinauer Associates, Incorporated, 20p.