نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، ایران
3 محقق بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
چکیده
گندمیان پایا جزو مهم‌ترین گونه‌های مرتعی در مناطق گرمسیری می‌باشند. گونه خورنال (Cenchrus ciliaris) یکی از گندمیان علوفه‌ای چندساله مرتعی است که با بهره‌مندی از فتوسنتز نوع C4 که مختص مناطق گرم بوده دارای سازگاری بسیار بالایی در مراتع استان خوزستان رویش دارد. تنوع در رویشگاه‌های این گونه موجب بروز تفاوت‌هایی در فنوتیپ و عملکرد علوفۀ اکوتیپ‌های آن شده است. جهت اجرای این پروژه ابتدا با بررسی آدرس‌های هرباریومی و پیمایش‌های صحرایی رویشگاه‌های گونه سنکروس در استان خوزستان مشخص شد. سپس در زمان مناسب بذر 13 جمعیت شناسایی شده از رویشگاه‌های مختلف استان برداشت و اقدام به کشت آنها در ایستگاه تحقیقاتی باغملک شد و به مدت سه سال پس از استقرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. بین جمعیتهای مورد بررسی از نظر عملکرد علوفه خشک، ارتفاع بوته و تعداد پنجه اختلاف معنی‌دار مشاهده شد. برترین جمعیت از گونه ciliaris Cenchrus مربوط به جمعیت جمع‌آوری شده از منطقه شوشتر- چم‌کنار با میانگین عملکرد حدود 220 گرم علوفه خشک در مترمربع با تعداد130 پنجه در بوته و ارتفاع 55 سانتی‌متر در سال سوم پس از استقرار بود. بین جمعیتهای مورد بررسی اختلافات ظاهری از نظر فرم رویشی مشاهده شد به‌طوری که جمعیت منطقه شوشتر- چم‌کنار کاملا افراشته بود در حالی‌که جمعیت جمع‌آوری شده از منطقه بهبهان حوزه چاه‌مارین کاملا گسترده بر سطح زمین بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Introducing the best rangeland populations of Cenchrus ciliaris in Khuzestan province
نویسندگان [English]
- Kourosh Behnamfar 1
- Farhang Ghasriani 2
- Mohammad Fayaz 2
- Rajab ali Mohamadi 3
1 Assistant Professor, Forests and Rangelands Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Ahvaz, Iran
2 Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Senior Research Expert, Forests and Rangelands Research Department, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Ahvaz, Iran
چکیده [English]
Perennial forage grasses are the most important range species in tropical regions. Cenchrus ciliaris is one of the forage perennial grasses with the C4 photosynthesis type, which is specific to tropical regions and has very high adaptability to the rangelands of Khuzestan province. Diversity in such habitats has led to differences in phenotype and yield of ecotype. To implement this project, the habitats were first determined by examining the herbarium addresses and field observations of Cenchrus in Khuzestan province. Subsequently, at the appropriate time, the seeds were harvested from 13 habitats identified in the province and cultivated in the research station Baghmalek and evaluated for three years after the establishment. Results indicated that there was a significant difference between the populations for dry forage yield, plant height, and tiller number. The highest forage yield, the number of tillers, and the height of plant belonged to Cenchrus ciliaris, collected from Shushtar – Cham-Konar with an average of 220 g of dry forage/m2, 130 tillers in the plant, and 55 cm height in the third year after establishment. Among the studied accessions, apparent differences were observed in the vegetative form, so that the population of the Shushtar-Chamknar was erect completely, while, the population of the Behbahan was quite wide on the ground.
کلیدواژه‌ها [English]
- dry forage
- tiller
- vegetative form
- plant height
- population
- Cenchrus ciliaris
)