نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حسین ارزانی ¹
• جواد معتمدی (ترکان) ²
• علی نیکخواه ³
• حسین آذرنیوند ¹
• مهدی قربانی ⁴

¹ استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

² استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

³ استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

⁴ استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

به­منظور محاسبه ظرفیت چرایی مرتع براساس نیازمندیهای غذایی دام، ‌استفاده از واحد دامی مشترک به جای انواع دام ضرورت دارد. بنابراین یکی از نیازهای پایه در برنامه­ریزی و بهره­برداری بهینه از مراتع و دستیابی به عملکرد دام در سطح مطلوب، تعیین وزن دام غالب در هر منطقه و ضریب تبدیل[1] آن نسبت به واحد دامی کشور[2] می­باشد. در این تحقیق؛ وزن گوسفند نژاد کبوده و ضریب تبدیل آن نسبت به واحد دامی کشور تعیین شد. بدین منظور 2 گله از میان گله­های موجود در مراتع مورد چرای این نژاد انتخاب شدند. در هر گله؛ 15 رأس میش3 ساله، 15رأس میش4 ساله، 5 رأس قوچ 3 ساله و 5 رأس قوچ 4 ساله انتخاب که در ییلاق و قشلاق وزن آنها اندازه­گیری شد. در ییلاق علاوه بر این تعداد، 10 رأس بره 3 ماهه و 10 رأس بره 6 ماهه نیز وزن­کشی شد. میانگین وزن میش­های بالغ (سه و چهار ساله) به­عنوان وزن گوسفند نژاد کبوده مورد توجه قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست­آمده؛ وزن گوسفند نژاد کبوده، 86/0± 66/52 کیلوگرم و معادل واحد دامی میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه این نژاد نسبت به واحد دامی کشور، به­ترتیب 076/52عه موردی /1، 60/1، 38/0 و 51/0 محاسبه شد. میزان انرژی متابولیسمی مورد نیاز روزانه گوسفند نژاد کبوده براساس معادله پیشنهادی ماف (MAFF, 1984)[3] در حالت نگهداری و در شرایط چرا در مرتع و با مد نظر قرار دادن خصوصیات فیزیکی مراتع مورد مطالعه، فواصل آبشخور، پراکنش گیاهان و اعمال ضریب افزایشی، در هنگام چرا در مراتع قشلاقی برابر 89/9 مگاژول و در مراتع ییلاقی برابر 60/10 مگاژول محاسبه گردید. مقدار علوفه لازم برای تأمین نیاز روزانه گوسفند نژاد کبوده با توجه به کیفیت علوفه مراتع قشلاقی و ییلاقی مورد مطالعه در مرحله رشد کامل به­ترتیب 98/1 و80/1 کیلوگرم علوفه خشک برآورد گردید. 



1- Animal unit equivalent (AUE)  


2- اندازه واحد دامی در ایران؛ میش بالغ غیر آبستن و خشک با میانگین وزن 50  کیلوگرم گزارش می­شود (ارزانی، 1388؛ ارزانی و همکاران، 1386).


[3]- Ministry of Agriculture Fishers and Food (MAFF), (1984 )  

کلیدواژه‌ها

• مرتع
• واحد دامی (AU)
• ‌ معادل واحد دامی (AUE)
• انرژی متابولیسمی
• نیاز روزانه
• گوسفند نژاد کبوده

عنوان مقاله [English]

Animal Unit Equivalent (AUE) and daily energy requirement for Kabodeh breed sheep grazing on lowland and highland rangelands of Fars Province

نویسندگان [English]

• Hossein Arzani ¹
• Javad Motamedi (Torkan) ²
• Ali Nikkhah ³
• Hossein Azarnivand ¹
• Mehdi Ghorbani ⁴

¹ Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

² Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Urmia, Urmia, Iran

³ Professor, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran

⁴ Assistant Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Information on animal requirements is essential to calculate rangeland grazing capacity. Therefore, animal weight and animal unit equivalent (AUE) of each breed should be determined independently. In this research, live weight of Kabodeh sheep was determined based on average live weight of 3 and 4 years old ewes. For this purpose, two herds of Kabodeh breed were selected. In each herd, 15 three–year-old ewes, 15 four-year-old ewes, 5 three-year-old rams, 5 four year-old-rams, 10 three-month-old lambs and 10 six-month--old lambs were selected. They were weighed two times including at the time of grazing season in lowland and highland rangelands. For determination of dry matter requirement, forage quality was taken into consideration. According to the results, animal weight for herds (three and four years old ewe) was 52.66±0.86 kg. Therefore, animal unit equivalent (AUE) for rams, ewes, 3 and 6-month-old lambs were 1.07, 1.66, 0.38 and 0.51, respectively. According to MAFF equation (1984), daily metabolizable energy requirement for maintenance condition was calculated 9.89 and 10.60 Mj (including that multiplied by 1.4 and 1.5) by considering condition of rangelands and distances from watering points and plant density in lowland and highland rangelands. Dry matter requirement was calculated 1.98 and1.80 kgbased on forage quality in lowland and highland rangelands.

کلیدواژه‌ها [English]

• range
• Animal unit (AU)
• Animal unit equivalent (AUE)
• Metabolisable energy
• daily requirement
• Kabodeh breed sheep