رضا سیاه منصور؛ محمد فیاض؛ سعیده ناطقی؛ رستم خلیفه زاده؛ علی محمدیان
دوره 26، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 887-903
چکیده
آگاهی از ارزش رجحانی گونههای گیاهی، یکی از ملزومات اساسی جهت تعیین علوفه دردسترس و به تبع آن، محاسبه ظرفیت چرای رویشگاههای مرتعی است. برای انجام پژوهش حاضر، 36 گونه شامل 21 گونه چند ساله و دائمی و 15 گونه یکساله مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور طی چهار سال (1386 -1389) و در هر ماه از فصل رویش (بهار و تابستان)، به مدت حداقل 1800 ثانیه از یک ...
بیشتر
آگاهی از ارزش رجحانی گونههای گیاهی، یکی از ملزومات اساسی جهت تعیین علوفه دردسترس و به تبع آن، محاسبه ظرفیت چرای رویشگاههای مرتعی است. برای انجام پژوهش حاضر، 36 گونه شامل 21 گونه چند ساله و دائمی و 15 گونه یکساله مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور طی چهار سال (1386 -1389) و در هر ماه از فصل رویش (بهار و تابستان)، به مدت حداقل 1800 ثانیه از یک راس میش بالغ غیرآبستن و غیر شیرده نژاد لری لرستان با میانگین وزن50 کیلوگرم در داخل گله و در حال چرا، فیلمبرداری شد. نتایج نشان داد؛ گراسهای یکساله مانند Heteranthelium piliferum, Bromus tectorum, Bromus danthonia, Boissiera squarrosa با کل مدت زمان 3083 ثانیه نسبت به بقیه گونهها، بیشترین زمان چرا را بخود اختصاص دادهاند. گونههای بعدی شامل trichophorum Agropyron با 2594 ثانیه، Bromus tomentellus با 1232 ثانیه Onobrychis melanotricha با 681 ثانیه، پهنبرگان علفی یکساله مانند Helianthemumledifolhum, Minuartia obtusiloba, talaspi perfoliatum, Diplotaxis erucoides, Viciea peregerinaبا 670 ثانیه وHordeum bulbosum با 565 ثانیه در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در نهایت مشخص شد گندمیان یکساله و بوتهایها در اردیبهشت، گندمیان پایا در خرداد و پهن برگان علفی در تیرماه دارای خوشخوراکی کامل و کلاس I میباشند. همچنین مجموع گندمیان و پهنبرگان علفی پایا در تیرماه، پهنبرگان علفی یکساله در اردیبهشت و بوتهایهادر خردادماه کلاس خوشخوراکی II را دارا میباشند و فرمهای رویشی در سایر ماهها خوشخوراکی کلاس III را دارند.
سمیرا حاجی پور؛ حسین بارانی؛ حسن یگانه؛ احمد عابدی سروستانی
دوره 26، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 531-542
چکیده
چرای دام یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر خاک و پوشش گیاهی است که میتواند از جهات مختلف بر ساختار و کارکرد پوشش گیاهی تأثیرگذار باشد. این تحقیق در پاییز ۱۳۹۶ و با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تکرار و شدت چرای دام در مرتع انجام شد. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار عشایر شهرستان کوهدشت تشکیل داده است. با بهرهگیری از فرمول کوکران، از ...
بیشتر
چرای دام یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر خاک و پوشش گیاهی است که میتواند از جهات مختلف بر ساختار و کارکرد پوشش گیاهی تأثیرگذار باشد. این تحقیق در پاییز ۱۳۹۶ و با هدف بررسی عوامل مؤثر بر تکرار و شدت چرای دام در مرتع انجام شد. جامعه آماری پژوهش را سرپرستان خانوار عشایر شهرستان کوهدشت تشکیل داده است. با بهرهگیری از فرمول کوکران، از میان ۱۰۳۸ خانوار عشایر مناطق ییلاقی شهرستان کوهدشت، ۳۱۰ سرپرست خانوار به روش نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده انتخاب شدند که پرسشنامه شامل ۷ سوال باز و ۱۷ سوال بسته بود. برای سنجش روایی از نظرات اساتید استفاده شد و اطلاعات مورد نیاز پژوهش با انجام مصاحبه حضوری و از طریق پرسشنامهها جمعآوری شد. برای سنجش پایایی اطلاعات از آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار آلفای کرونباخ برای ۳۰ نمونه اولیه ۸۵/۰ بدست آمد. ضریب همبستگی کندال تائو نشان داده است که بین شاخص عوامل مؤثر بر تکرار چرای دام با متوسط درآمد سالانه و متوسط هزینه سالانه خانوار بهرهبرداران، میزان زایش سالانه ۱۰ رأس دام و فاصله بین مراتع ییلاقی و قشلاقی ارتباط معنیداری برقرار است و بین شاخص عوامل مؤثر بر شدت چرای دام با میزان زایش سالانه ۱۰ رأس دام رابطه معنیداری وجود دارد. یافتههای حاصل از آزمون من ویتنی نیز نشان داد که بین شاخص عوامل تکرار چرای دام و شدت چرا با داشتن مرتع قشلاقی تفاوت معنیداری وجود دارد. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون کروسکال والیس نشان داده است که شاخص عوامل مؤثر بر تکرار چرا و شدت چرا با نوع بهرهبرداری از مرتع نیز تفاوت معنیداری وجود ندارد.
حسین احمدی گتاب؛ شفق رستگار؛ قدرت اله حیدری؛ سیدمجتبی مجاوریان
دوره 25، شماره 4 ، بهمن 1397، ، صفحه 839-852
چکیده
دامداری سنتی متکی به مراتع بیشترین سهم را در بهرهبرداری از مراتع کشور دارد. با وجود آنکه بیش از نیمی از علوفه مورد نیاز دامها از منابعی غیر از چرا در مراتع تأمین میگردد، بیشتر دامداران در ایران بر این عقیده هستند که دامداری سنتی دارای توجیه اقتصادی نمیباشد. ازاینرو، این تحقیق را میتوان گامی در جهت تحلیل اقتصادی فعالیت دامداری ...
بیشتر
دامداری سنتی متکی به مراتع بیشترین سهم را در بهرهبرداری از مراتع کشور دارد. با وجود آنکه بیش از نیمی از علوفه مورد نیاز دامها از منابعی غیر از چرا در مراتع تأمین میگردد، بیشتر دامداران در ایران بر این عقیده هستند که دامداری سنتی دارای توجیه اقتصادی نمیباشد. ازاینرو، این تحقیق را میتوان گامی در جهت تحلیل اقتصادی فعالیت دامداری دانست که فصلی از سال را متکی به علوفه مراتع ییلاقی حوزه آبخیز سجادرود بابل میباشند. اطلاعات مربوط به ارزیابی اقتصادی به روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه تکمیل گردید. جامعه آماری شامل 3 سامان عرفی دارای طرح و 3 سامان عرفی فاقد طرح مرتعداری بود. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه لازم برای انجام این پژوهش (82 دامدار) انتخاب گردید. در این بررسی سود خالص بهرهبرداران از فعالیتهای دامداری و سایر عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر درآمد دامداران مطالعه شد. نتایج حکایت از آن داشت که نسبت منفعت به هزینه فعالیت دامداری سنتی در منطقه 41/1 و دارای توجیه بوده است ولی اختلاف سودآوری بین مراتع دارای طرح و فاقد طرح و همچنین بین دامداران مورد بررسی با تعداد دام کم، متوسط و زیاد معنیدار نشد. میانگین سود خالص به ازای هر رأس دام برای هر دامدار در مراتع دارای طرح و فاقد طرح بهترتیب 63/29477 و 22130 ریال در سال پایه 1395 محاسبه شد که این اختلاف از نظر آماری معنیدار نشد. با توجه به نتایج پیشنهاد شد، بهترین راهکار برای تقویت توان اقتصادی دامداران، تأمین علوفه یارانهای، اعطای تسهیلات بانکی کمبهره، تغییر نژاد دام و تشکیل شرکتهای تعاونی مرتعداری میباشد.
سید محمد رضا حبیبیان؛ حسین بارانی؛ احمد عابدی سروستانی؛ عادل سپهری
دوره 25، شماره 3 ، آذر 1397، ، صفحه 475-488
چکیده
شیوه زندگی عشایری بر سه مولفه، کوچ، دام و مرتع استوار است. خشکسالیها اثرات قابل توجهی بر کاهش تولیدات علوفه و خوراک دام عشایر میگذارد. این شیوه به دلیل وابستگی شدید به مراتع برای تعلیف دام خسارات جبران ناپذیری را متحمل می شوند. بنابراین مشخص کردن میزان و درصد وابستگی دام عشایر به مرتع در خشکسالی و ترسالی از اهمیت ویژهای برخوردار ...
بیشتر
شیوه زندگی عشایری بر سه مولفه، کوچ، دام و مرتع استوار است. خشکسالیها اثرات قابل توجهی بر کاهش تولیدات علوفه و خوراک دام عشایر میگذارد. این شیوه به دلیل وابستگی شدید به مراتع برای تعلیف دام خسارات جبران ناپذیری را متحمل می شوند. بنابراین مشخص کردن میزان و درصد وابستگی دام عشایر به مرتع در خشکسالی و ترسالی از اهمیت ویژهای برخوردار است. نظر به نقش و اهمیت مراتع در تامین علوفه دامهای عشایر، این تحقیق در زیستبوم ایل قشقایی(طایفه شش بلوکی) طی دو سال 1393 و 1394 انجام گرفت تا میزان وابستگی دام به مرتع، پس جر مزارع و علوفه دستی به تفکیک در ییلاق و قشلاق در ترسالیها و در خشکسالیها مشخص شود. روش جمعآوری اطلاعات در این تحقیق، کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) بود. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکران استفاده شد. روایی-پایایی پرسشنامه انجام شد. از 405 خانوار عشایری نمونه پرسشنامه تکمیل و مصاحبه انجام و نسبت به جمعآوری و طبقهبندی اطلاعات مورد نیاز تحقیق اقدام شد. سپس با استفاده از نرمافزارهای آماری، دادههای به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که بین تیرههای مختلف عشایر طایفه شش بلوکی از نظر درصد وابستگی دام به مرتع، پسچر و تغذیه دستی در ترسالیها و خشکسالیها، تفاوت معنیداری(01/0 P<) وجود دارد. به طوری که در تیرههای عشایر مورد بررسی، وابستگی دام به مرتع در تر سالی 35/53 درصد، در خشکسالی 8/34 درصد، وابسنگی دام به پسچر مزارع در ییلاق در ترسالی 6/25 درصد و در خشکسالی 5/30 درصد، وابستگی دام به علوفه دستی در قشلاق در تر سالی 9/20 درصد و در خشکسالی 6/34 درصد بدست آمد. ضمنا در این بررسی مشخص شد که هنوز با وجود تخریب شدید مراتع، درصد وابستگی دامهای عشایر تیرههای مذکور به مراتع چشمگیر است و به نظر میرسد، همین مسئله موجب شده تا هنوز کوچ عشایر به شیوه سنتی تداوم داشته باشد.
سید محمد رضا حبیبیان؛ حسین بارانی؛ احمد عابدی سروستانی؛ عادل سپهری
دوره 25، شماره 2 ، مرداد 1397، ، صفحه 399-416
چکیده
به منظور شناسایی و تحلیل مهمترین عوامل موثر بر کوچ زودهنگام و بهنگام به مراتع ییلاقی در زیستبوم عشایر قشقایی (طایفه شش بلوکی) در سال 1394، اقدام به نمونه آماری به تعداد 405 خانوار از گروه بهرهبرداران عشایری و نیز 45 نفر از گروه کارشناسان مطلع و خبره در زمینه کوچ و مدیریت چرای دام در استانهای فارس و بوشهر شد. روش تحقیق، پیمایش توصیفی ...
بیشتر
به منظور شناسایی و تحلیل مهمترین عوامل موثر بر کوچ زودهنگام و بهنگام به مراتع ییلاقی در زیستبوم عشایر قشقایی (طایفه شش بلوکی) در سال 1394، اقدام به نمونه آماری به تعداد 405 خانوار از گروه بهرهبرداران عشایری و نیز 45 نفر از گروه کارشناسان مطلع و خبره در زمینه کوچ و مدیریت چرای دام در استانهای فارس و بوشهر شد. روش تحقیق، پیمایش توصیفی و تحلیلی و ابزار تحقیق پرسشنامه همراه با مصاحبه بود. در این تحقیق نظرات دو گروه آماری در قالب طیف (پنج گزینهای) لیکرت جمعآوری شد و سپس از طریق آزمونهای پارامتریک و ناپارامتریک از جمله: آنالیز تجزیه واریانس، u مان ویتنی، کروسکال والیس مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین نظرات کارشناسان و بهرهبرداران از نظر اولویت عوامل موثر، تفاوت معنیداری (01/0p<) وجود دارد. به طوری که کارشناسان مهمترین عوامل موثر بر کوچ زودهنگام را به ترتیب اولویت: ناکافی بودن علوفه در مراتع قشلاقی، گرمای زودرس در قشلاق، کاهش بارندگی و خشکسالیهای پی در پی، نداشتن پروانه چرا در قشلاق و از بین رفتن مراتع میانبند نسبت به بقیه عوامل میدانند در حالی که بهرهبرداران مهمترین عوامل موثر بر کوچ زودهنگام را به ترتیب اولویت: کاهش بارندگی و خشکسالیهای پی در پی، نداشتن پروانه چرا در قشلاق، ناکافی بودن علوفه در مراتع قشلاقی، کمبود امکانات و خدمات بهداشتی در مسیر کوچ از قشلاق به ییلاق و رقابت در رسیدن و بهرهبرداری از مراتع ییلاقی بین بهرهبرداران ذیحق نسبت به بقیه عوامل میدانند. همچنین کارشناسان مهمترین عوامل موثر بر کوچ بهنگام را به ترتیب اولویت: تعیین تاریخ کوچ از سوی دولت با هماهنگی بهرهبرداران، برقراری اتراقگاههای موقت از سوی دولت در مسیر کوچ عشایر از قشلاق به ییلاق، کنترل گیاه بهمن در قشلاق از طریق اصلاح مراتع، گماشتن قرقبان برای مراتع ییلاقی و حمایت دولت از طریق تامین علوفه نسبت به بقیه عوامل میدانند در حالی که بهرهبرداران مهمترین عوامل موثر بر کوچ بهنگام را به ترتیب اولویت: وجود علوفه مرغوب در قشلاق، حمایت دولت از طریق تامین علوفه، نبودن رقابت در رسیدن و بهرهبرداری از مراتع ییلاقی بین بهرهبرداران ذیحق، وجود مقدار زیاد علوفه در مرتع قشلاق و کافی بودن آب در قشلاق نسبت به بقیه عوامل میدانند. ضمناً در این تحقیق مشخص شد که بین نظرات کارشناسان همبستگی معنیداری (01/0p<) وجود دارد ولی بین نظرات بهرهبرداران(تیرهها و بنکوهای عشایری مورد بررسی) همبستگی معنیداری وجود ندارد.
مرتضی مفیدی چلان؛ حسین بارانی؛ احمد عابدی سروستانی؛ جواد معتمدی؛ علیرضا دربان استانه
دوره 24، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 309-324
چکیده
ارزیابی پایداری زیستمحیطی- بومشناختی، بهعنوان یکی از مهمترین ابزارها در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاستگذاریها و برنامهریزیها اجتنابناپذیر است. در ارتباط با سنجش پایداری زیستمحیطی- بومشناختی در مراتع و مخصوصاً سامانهای عرفی شاخصهای مشخصی وجود ندارد درنتیجه در حال حاضر تدوین ...
بیشتر
ارزیابی پایداری زیستمحیطی- بومشناختی، بهعنوان یکی از مهمترین ابزارها در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاستگذاریها و برنامهریزیها اجتنابناپذیر است. در ارتباط با سنجش پایداری زیستمحیطی- بومشناختی در مراتع و مخصوصاً سامانهای عرفی شاخصهای مشخصی وجود ندارد درنتیجه در حال حاضر تدوین و اعتبار سنجی شاخصهای ارزیابی پایداری زیستمحیطی جهت سنجش پایداری در سامانهای عرفی ضروری به نظر میرسد. در این پژوهش 40 شاخص ارزیابی پایداری زیستمحیطی- بومشناختی از طریق مصاحبات اکتشافی و مرور منابع مختلف تدوین و از طریق پرسشنامه در معرض قضاوت و داوری متخصصان دانشگاهی، کارشناسان امور اجرایی و خبرگان محلی قرار گرفت. برای اعتبار سنجی و دستیابی به اجماع نظر علاوه بر آمارههای توصیفی از آزمون کروسکال والیس استفاده شد. شاخصهایی مانند تنوع جانوری، کیفیت بصری، سطح آلودگی صوتی و درجه آلودگی هوا علیرغم اینکه در منابع خیلی تکرار شدند به جهت عدم تناسب با سامانهای عرفی مرتعی در معیار تناسب منطقهای امتیازات پایینی به خود اختصاص دادند. در بین شاخصها بیشترین امتیاز مربوط به شاخص مساحت مرتع و پایینترین آن مربوط به شاخص درجه آلودگی هوا در سامان میباشد. در این پژوهش تعداد 16 شاخص در قالب شش مؤلفه مورد تأیید متخصصان، کارشناسان امور اجرایی و نخبگان محلی معرفی گردیده است که میتواند در بخش مراتع شروعی برای تدوین مدل ملی شاخصهای ارزیابی پایداری، ایجاد بانک اطلاعات شاخصهای پایداری و کمی نمودن آنها در راستای رسیدن به توسعه پایدار در بخش منابع طبیعی و بخصوص مراتع کشور باشد. همچنین دستگاههای اجرایی میتوانند با استفاده از شاخصهای معرفیشده جهت بهبود وضعیت مراتع، بهرهبرداران و حرکت به سمت پایداری در همه ابعاد برنامهریزی کنند.
شکوفه شکراللهی؛ حمیدرضا مرادی؛ قاسم علی دیانتی تیلکی؛ زهرا جابرالانصار
دوره 21، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 541-548
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی پراکنش گونههای گیاهی در رابطه با برخی عوامل فیزیوگرافی و فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از مراتع ییلاقی پلور به مساحت تقریبی 4600 هکتار در منطقه کوهستانی البرز مرکزی است. بدین منظور بعد از بازدید مقدماتی و انتخاب منطقه مورد مطالعه، 23 واحدکاری از تلفیق نقشههای شیب، جهت شیب، ارتفاع و زمینشناسی، با استفاده ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی پراکنش گونههای گیاهی در رابطه با برخی عوامل فیزیوگرافی و فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از مراتع ییلاقی پلور به مساحت تقریبی 4600 هکتار در منطقه کوهستانی البرز مرکزی است. بدین منظور بعد از بازدید مقدماتی و انتخاب منطقه مورد مطالعه، 23 واحدکاری از تلفیق نقشههای شیب، جهت شیب، ارتفاع و زمینشناسی، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی تعیین گردید. سپس در هر واحد، نمونهبرداری از پوشش گیاهی به روش سیستماتیک-تصادفی و از طریق پلاتگذاری در امتداد 3 ترانسکت 100 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت، 10پلات با ابعاد یک متر مربع و به فاصله 10 متر از هم قرار داده شد. همچنین در ابتدا و انتها و وسط هر ترانسکت پروفیل حفر و از عمق 30-0 سانتیمتری نمونه خاک برداشت شد. خصوصیات خاک از قبیل ازت،pH ، فسفر، ماده آلی، EC و بافت خاک اندازهگیری گردید. از نرمافزار CANOCO و روش آنالیز افزونگی RDA، برای آزمون روابط بین گونههای گیاهی و عوامل محیطی استفاده شد. محور یک RDA همبستگی معنیداری با شیب، جهت، شن، سیلت، فسفر، اسیدیته و لاشبرگ نشان داد، در حالی که محور دوم تنها با عامل شوری همبستگی معنیدار داشت. این گرادیانها همبستگی نزدیکی با دو محور اول RDA دارند و 93 درصد از روابط گونه و عوامل محیطی را در مراتع ییلاقی پلور شامل میشوند.
حمید رضا مرادی؛ سید خلاق میرنیا؛ شادی لاهورپور
دوره 15، شماره 3 ، آذر 1387، ، صفحه 369-378
چکیده
مراتع حدود چهلوسه درصد از خشکیهای کره زمین را به خود اختصاص داده و تأمین کنندة قسمت عمدة علوفه مصرفی دامهای جهان می باشند که از لحاظ تولید و حفظ منابع آب، خاک و پوشش گیاهی بسیار حائز اهمیت می باشند. نظر به سطح وسیع مراتع استان کردستان و با توجه به اینکه چرای مراتع توسط دامهای ساکنین منطقه امری اجتنابناپذیر است، بنابراین اثر چرای ...
بیشتر
مراتع حدود چهلوسه درصد از خشکیهای کره زمین را به خود اختصاص داده و تأمین کنندة قسمت عمدة علوفه مصرفی دامهای جهان می باشند که از لحاظ تولید و حفظ منابع آب، خاک و پوشش گیاهی بسیار حائز اهمیت می باشند. نظر به سطح وسیع مراتع استان کردستان و با توجه به اینکه چرای مراتع توسط دامهای ساکنین منطقه امری اجتنابناپذیر است، بنابراین اثر چرای دام روی خاک مراتع چرندو واقع در بیست و سه کیلومتری شمال سنندج در مناطق مرجع (با چرای سبک)، کلید(با چرای متوسط) و بحرانی(با چرای سنگین ) مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق فاکتورهای تولید به روش مضاعف و درصد پوشش، سنگ و سنگریزه، لاشبرگ و خاک لخت به روش ترانسکت برآورد شد. بررسی فاکتورهای فیزیکی( جرم مخصوص ظاهری، درصد تخلخل، درصد محتوای رطوبتی و نسبت ثبات خاکدانه) در مناطق سهگانه با ده تکرار صورت گرفت. بررسی نتایج آماری نشان داد که چرای دام اثر معنیداری بر تولید و درصد پوشش دارد. عامل مهمی که اثر تردد دام را بر خاک نشان میدهد، جرم مخصوص ظاهری خاک است. اندازهگیری جرم مخصوص ظاهری حاکی از همسویی آن با افزایش شدت چرای دام در مراتع مورد بررسی است. به طوری که به تناسب افزایش شدت چرا، بر جرم مخصوص ظاهری خاک افزوده می شود. مقادیر درصد محتوای رطوبتی، درصد تخلخل و نسبت ثبات خاکدانه تحت تأثیر افزایش شدت چرا در منطقه کاهش می یابند. طبق نتایج بدست آمده از این تحقیق به نظر می رسد که چرا باعث ایجاد تغییرات عمده در خاک سطحی میشود. با توجه به اینکه منطقه طرح از بارندگی مناسب سالانه برخوردار می باشد، بنابراین چنانچه فشار چرا در حد متوسطی باشد، خاک منطقه قادر خواهد بود خسارتهای ناشی از لگدکوبی دام را بهبود بخشیده و جبران نماید.
ذبیح الله اسکندری؛ ستار چاوشی
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1381، ، صفحه 943-958
سیدمحمد رضوی
دوره 9، شماره 3 ، آذر 1381، ، صفحه 1283-1290
شیروان رزاقی کمرودی؛ محمد اکبرزاده
دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1381، ، صفحه 523-536