مهشید سوری؛ محمد فیاض؛ نادیا کمالی؛ سعیده ناطقی
دوره 25، شماره 4 ، بهمن 1397، ، صفحه 911-922
چکیده
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ مراتع ﺑﺎ ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم و درازﻣﺪت زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺻﻮﻟﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﺮاﺗﻊ و ﺣﻔﻆ آب و ﺧﺎک را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎید. هدف اصلی از این تحقیق، ارزیابی تغییرات پوشش‌گیاهی و شاخص‌های خاک مراتع قشلاقی منطقه کلات سادات سبزوار تحت عملیات مدیریت مرتع میباشد. فاکتورهای ...
بیشتر
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ مراتع ﺑﺎ ﺗﺎﻣﯿﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم و درازﻣﺪت زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺻﻮﻟﯽ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﺮاﺗﻊ و ﺣﻔﻆ آب و ﺧﺎک را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎید. هدف اصلی از این تحقیق، ارزیابی تغییرات پوشش‌گیاهی و شاخص‌های خاک مراتع قشلاقی منطقه کلات سادات سبزوار تحت عملیات مدیریت مرتع میباشد. فاکتورهای گیاهی شامل میزان تولید گونههای گیاهی، درصد پوشش تاجی گونههای گیاهی، درصد لاشبرگ، تراکم گونههای گیاهی، وضعیت مرتع و گرایش مرتع در مکان قرق و مکان شاهد اندازهگیری شد. ارزیابی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک و با تعداد تعداد 60 پلات چهارگوش یک متر مربعی و پراکنش مناسب نمونه‌ها در زمان آمادگی مرتع در اواخر اردیبهشت‌ماه انجام شد. گرایش به دو روش ترازو و قیاسی و وضعیت براساس روش چهار فاکتوری تعدیل یافته تعیین شدند. نمونهبرداری از خاک از عمق 20-0 سانتیمتری خاک انجام گرفت. تعداد 12 نمونه خاک از ترانسکت‌های اول، دوم و سوم (مکان قرق)، چهارم، پنجم و ششم (مکان شاهد) برداشت شد. داده ها با استفاده از آزمون تی مستقل در محیط نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج اندازهگیری درصد پوشش تاجی مرتع چرا شده مکان کلات سادات آباد سبزوار نشان داد که بیشترین سهم درصد پوشش تاجی از نظر خوشخوراکی متعلق به گیاهان کلاس п (37/19) و از نظر فرم رویشی مربوط به گیاهان علفی چند‌ساله (2/16) میباشد. همچنین از بین فرم‌های رویشی مختلف، بیشترین سهم تولید در مکان قرق مربوط به گیاهان بوته‌ای و در مکان چراشده مربوط به گیاهان علفی چند‌ساله میباشد. نتایج نشان داد که شاخصه‌های میزان رس، سیلت، آهک، کربن آلی، ازت و هدایت الکتریکی بین دو ناحیه مکان قرق و مکان چراشده دارای اختلاف معنی‌دار در سطح 5 درصد میباشند، ولیکن در مورد فاکتورهای اسیدیته و فسفر اختلاف معنی‌دار نبود. بنابراین پیشنهاد می‌شود عملیات اصلاحی قرق در مساحت‌های بیشتر در منطقه اجرا شود.
شهلا قادری؛ علیرضا امیریان چکان؛ آمنه کریم زاده؛ معصومه دیفرخش؛ جواد پوررضایی
دوره 24، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 478-493
چکیده
پوشش گیاهی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستمها است و شناخت دقیق عواملی که باعث استقرار و پراکنش آن می‌شوند، برای مدیرت پایدار منابع طبیعی ضروری است. با توجه به اهمیت زیاد خاک در تنوع و پراکنش پوشش گیاهی، مطالعه کنونی با هدف شناخت جوامع گیاهی و بررسی روابط بین پوشش گیاهی با خصوصیات خاک در حوزه آبخیز چمران بهبهان ...
بیشتر
پوشش گیاهی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستمها است و شناخت دقیق عواملی که باعث استقرار و پراکنش آن می‌شوند، برای مدیرت پایدار منابع طبیعی ضروری است. با توجه به اهمیت زیاد خاک در تنوع و پراکنش پوشش گیاهی، مطالعه کنونی با هدف شناخت جوامع گیاهی و بررسی روابط بین پوشش گیاهی با خصوصیات خاک در حوزه آبخیز چمران بهبهان در استان خوزستان انجام گرفت. برای نمونهبرداری، ابتدا منطقه بر اساس پیمایش‌های صحرایی به شش واحد همگن تقسیم و در هر واحد تعداد ده پلات یک متر مربعی مستقر شد. در هر پلات درصد پوشش تاجی، درصد سنگ و سنگریزه، درصد خاک لخت و تعداد گونهها یادداشت و نمونه‌های گیاه و خاک برداشت شد. نمونه‌های گیاهی بر اساس منابع معتبر شناسایی و آزمایش‌های رایج فیزیکی و شیمیایی روی نمونه‌های خاک انجام شد. از آنالیز تطبیقی قوس‌گیری شده و آنالیز تطبیقی متعارفی جهت بررسی پوشش گیاهی و تأثیر عوامل خاکی بر پوشش گیاهی استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، شش زیر اجتماع گیاهی در منطقه شناسایی گردید که منطبق با شش واحد همگن تفکیک شده بودند. نتایج حاصل از بررسی گونههای گیاهی نشان داد که 49 جنس گیاهی و 20 تیره در منطقه وجود داشت که تیره Asteraceae با 9 جنس تیره غالب و تروفیت با 63 گونه (49%)، فرم رویشی غالب بود. همچنین نتایج حاصل از آنالیز چند متغیره حاکی از وجود ارتباط معنی‌دار بین عوامل خاک و جوامع گیاهی بود و نتایج آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد به‌جز رس، پتاسیم و pH، سایر خواص خاک اختلاف معنیداری را بین زیر اجتماعات گیاهی نشان دادند. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که خواص خاک می‌توانند شاخص مناسبی در تفکیک جوامع گیاهی و پراکنش آنها باشند و همچنین پوشش گیاهی می‌تواند به عنوان معیاری مناسب برای تفکیک واحدهای همگن خاک در نظر گرفته شود.
رضا حسن پوری؛ علی طویلی؛ سید اکبر جوادی
دوره 23، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 800-809
چکیده
شناخت عوامل محیطی موثر در پراکنش و استقرار گونههای گیاهی نقش مهمی در مدیریت صحیح اکوسیستم‌های مرتعی دارد. هدف از این تحقیق بررسی علل پراکنش گونههای گیاهی و شناخت رابطه پراکنش گونههای معرف مراتع خرم‌آباد با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بوده است. با انجام بازدید اولیه، ضمن تفکیک تیپهای گیاهی، منطقه معرف هر تیپ شناسایی شد. تیپهای ...
بیشتر
شناخت عوامل محیطی موثر در پراکنش و استقرار گونههای گیاهی نقش مهمی در مدیریت صحیح اکوسیستم‌های مرتعی دارد. هدف از این تحقیق بررسی علل پراکنش گونههای گیاهی و شناخت رابطه پراکنش گونههای معرف مراتع خرم‌آباد با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بوده است. با انجام بازدید اولیه، ضمن تفکیک تیپهای گیاهی، منطقه معرف هر تیپ شناسایی شد. تیپهای گیاهی مورد بررسی در این تحقیق Agropyron libanoticum-Acantholimon bromifolium ،Hordeum glaucum-Taeniatherum crinitum، Astragalus adscendens-Agropyron trichophorum و Astragalus adscendens-Daphne mucronata بودند. اندازه پلات‌های نمونهبرداری به روش سطح حداقل 4مترمربع و تعداد آنها به کمک فرمول آماری 160 پلات تعیین گردید. پلات‌گذاری در هر تیپ گیاهی به روش تصادفی- سیستماتیک انجام گرفت بهطوریکه در هر پلات، فاکتورهای مربوط به پوشش گیاهی اندازهگیری و در نقاط ابتدایی و انتهایی ترانسکت‌های مستقر شده، اقدام به حفر پروفیل خاک و نمونهبرداری جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی گردید. رسته‌بندی پوشش گیاهی بوسیله روش تحلیل تطبیقی متعارف(CCA) انجام شد و نتایج نشان داد از بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، ماده آلی، ازت، فسفر و اسیدیته مهمترین عوامل موثر در پراکنش Daphnemucronata بوده و پراکنش گونههای گیاهی Agropyronlibanoticum و Acantholimonbromifolium بیشتر تحت تاثیر پتاسیم، بافت خاک و هدایت الکتریکی و بوده و عوامل بافت و آهک خاک نقشی تعیین‌کننده در پراکنش گونههای Taeniatherum crinitum، Hordeum glaucum ، Astragalus adscendens وAgropyron trichophorum دارند.
فرشاد کیوان بهجو؛ احسان زندی اصفهان؛ بابک محبوب
دوره 23، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 356-344
چکیده
منطقه ییلاقی سوباتان تالش یکی از تفرجگاه‌هایی است که در سطح منطقه‌ای و ملی تحت تأثیر فعالیتهای طبیعت‌گردی قرار دارد. در این تحقیق، با هدف مطالعه میزان تاثیر اکوتوریسم بر تغییرات خاک، ابتدا در مراتع منطقه مورد نظر از لحاظ میزان استفاده گردشگر، سه زون تفرجی با فشار کم، فشار متوسط و فشار زیاد انتخاب شد. سپس برداشت دادهها در هر منطقه ...
بیشتر
منطقه ییلاقی سوباتان تالش یکی از تفرجگاه‌هایی است که در سطح منطقه‌ای و ملی تحت تأثیر فعالیتهای طبیعت‌گردی قرار دارد. در این تحقیق، با هدف مطالعه میزان تاثیر اکوتوریسم بر تغییرات خاک، ابتدا در مراتع منطقه مورد نظر از لحاظ میزان استفاده گردشگر، سه زون تفرجی با فشار کم، فشار متوسط و فشار زیاد انتخاب شد. سپس برداشت دادهها در هر منطقه به روش تصادفی- سیستماتیک صورت گرفت؛ بدین ترتیب که ابتدا در هر زون شش ترانسکت10متری به صورت تصادفی استقرار یافت و در هر ترانسکت 5 پلات 25 سانتی‌متر مربعی به فاصله دو متر از هم انتخاب گردید. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، در هر ترانسکت از عمق 0 تا 30 سانتیمتری افق معدنی خاک، پنج نمونه برداشت شد. سپس این نمونه‌ها به همراه یک نمونه ترکیبی و یک نمونه که با استفاده از سیلندر برداشت شده بود به آزمایشگاه جهت اندازهگیری درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، بافت خاک، pH، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری و همچنین میزان فسفر و پتاسیم قابل جذب انتقال داده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار آماری SPSS19استفاده شد و پارامترهای اندازهگیری شده در زون‌های با فشار کم، متوسط و شدید با استفاده از روش آنالیز واریانس و آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه شدند تا مشخص گردد بین کدام زون‌ها اختلاف آماری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که پارامترهای درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، درصد ماده آلی، pH، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری خاک ودرصد رطوبت اشباع خاک، تحت تأثیر فعالیتهای تفرجی در سه زون مورد مطالعه دارای اختلاف آماری میباشند.
بهنام بهرامی؛ رضا عرفانزاده؛ جواد معتمدی (ترکان)
دوره 22، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 47-58
چکیده
مطالعه تغییرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدت‌های مختلف چرای دام می‌تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی کمک کند. برای چنین مطالعه‌ای، شش منطقه معرف با شدت چرای مختلف انتخاب گردید. دوری و نزدیکی به روستا و حضور گیاهان مهاجم، کم‌شونده و زیادشونده، اساس تعیین مناطق مختلف از لحاظ شدت چرای دام غالب، یعنی گوسفند نژاد ماکویی ...
بیشتر
مطالعه تغییرپذیری عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر اثر شدت‌های مختلف چرای دام می‌تواند در مدیریت و حفظ خاک و پوشش گیاهی کمک کند. برای چنین مطالعه‌ای، شش منطقه معرف با شدت چرای مختلف انتخاب گردید. دوری و نزدیکی به روستا و حضور گیاهان مهاجم، کم‌شونده و زیادشونده، اساس تعیین مناطق مختلف از لحاظ شدت چرای دام غالب، یعنی گوسفند نژاد ماکویی بود. در هر منطقه، نمونهبرداری از خاک توسط پلات‌های یک متر مربعی که بصورت سیستماتیک در طول ترانسکت‌های 100 متری مستقرشده بودند، انجام شد. در هر منطقه 18 نمونه خاک از عمق 15-0 و 18 نمونه خاک از عمق 30-15 سانتیمتری با حفر پروفیل برداشت شد. سپس نمونه‌های خاک جهت اندازهگیری 17 فاکتور خاکی به آزمایشگاه منتقل گردید. نتایج تجزیه مولفههای اصلی نشان داد که از بین عوامل خاکی مورد بررسی درصد سیلت، درصد خاکدانههای درشت و ریز، درصد رطوبت اشباع و کربن آلی ذرهای عمق اول (15-0 سانتی‌متر) و بافت، کربن موجود در خاکدانههای درشت و ریز، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری عمق دوم (30-15 سانتی‌متر)، تغییر و تاثیرپذیری بیشتری در مقابل چرا نسبت به سایر ویژگیهای مورد مطالعه خاکی داشتند.
امیرحسین پارسامهر؛ محمدرضا وهابی؛ زهرا خسروانی
دوره 22، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 194-203
چکیده
پوشش گیاهی مهمترین عامل تاثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستمها است. بنابراین شناخت عواملی که باعث استقرار و پراکنش پوشش گیاهی می‌شود ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط پوشش گیاهی با عوامل خاکی در بخشی از مراتع اردستان، واقع در استان اصفهان انجام شد. به منظور تفکیک اولیه جوامع گیاهی از روش چشمی استفاده شد. سطح مناسب پلات ...
بیشتر
پوشش گیاهی مهمترین عامل تاثیرگذار بر پایداری و تعادل اکوسیستمها است. بنابراین شناخت عواملی که باعث استقرار و پراکنش پوشش گیاهی می‌شود ضروری است. این مطالعه به منظور تعیین ارتباط پوشش گیاهی با عوامل خاکی در بخشی از مراتع اردستان، واقع در استان اصفهان انجام شد. به منظور تفکیک اولیه جوامع گیاهی از روش چشمی استفاده شد. سطح مناسب پلات نمونهبرداری به روش سطح حداقل و تعداد پلات، بعد از نمونهبرداری اولیه به روش آماری تعیین شد. نمونهبرداری از پوشش گیاهی به روش سیستماتیک – تصادفی و از طریق پلات گذاری در امتداد سه ترانسکت 100 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت 10 پلات با ابعاد شش متر مربع و به فاصله 10 متر از هم قرار داده شد. همچنین در هر تیپ گیاهی سه پروفیل خاک ایجاد و با توجه به مرز تفکیک افق‌ها در منطقه و نوع گیاهان موجود، از عمق 0-150 سانتیمتری نمونه خاک برداشت شد و21 فاکتور خاک مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل عاملی متغرها نشان داد که از میان فاکتورهای مورد استفاده، 17 فاکتور از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر پوشش گیاهی این منطقه بودند. به منظور تعیین اثر عوامل محیطی بر استقرار پوشش گیاهی از روش رسته‌بندی آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA) و نرم افزار CANOCO استفاده شد. نتایج نشان داد که عوامل محیطی مانند بافت خاک، آهک، پتاسیم و هدایت الکتریکی بیشترین نقش را در استقرار و گسترش جوامع گیاهی منطقه مورد مطالعه داشتند.
الهام فخیمی ابرقویی؛ سیداکبر جوادی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 109-118
چکیده
از دیدگاه بوم‌شناختی مرتع، آگاهی از اثرات چرای دام بر ساخــتار و تغییرات پوشش گیاهی و خصوصیات خاک امری لازم و ضروریست. در این تحقیق اثر سه شدت مختلف چرای سبک در فاصله صفر تا 200 متر از آبشخور، چرای متوسط در فاصله 200 تا 800 متر و چرای سنگین در فاصله 800 تا 1200 متر بر شاخص‌های پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در منطقه ندوشن استان یزد مورد بررسی قرار ...
بیشتر
از دیدگاه بوم‌شناختی مرتع، آگاهی از اثرات چرای دام بر ساخــتار و تغییرات پوشش گیاهی و خصوصیات خاک امری لازم و ضروریست. در این تحقیق اثر سه شدت مختلف چرای سبک در فاصله صفر تا 200 متر از آبشخور، چرای متوسط در فاصله 200 تا 800 متر و چرای سنگین در فاصله 800 تا 1200 متر بر شاخص‌های پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در منطقه ندوشن استان یزد مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونهبرداری از پوشش گیاهی به صورت ثبت درصد تاج پوشش گونههای گیاهی و نمونه‌های خاک در عمق صفر تا 30 سانتیمتری در شدت‌های مختلف چرایی انجام گردید. در این تحقیق از روش تجزیه و تحلیل واریانس یک‌طرفه و تجزیه و تحلیل تطبیقی متعارفی جهت بررسی تغییرات پوشش گیاهی در شدت‌های مختلف چرایی استفاده شد. نتــــایج نشان داد که گونه‌هایی مانند Astragalusachrochlarus، Salsolaarbusculata و Tragopogon sp.حضور بیشتری در شدت چرای سبک داشتند. گــــونه‌های Allysumminus، Artemisiasieberi، Poasinacia، Irissongarica، Lactucaglacifoliaو Stipabarbata حضور بیشتری در شدت چرای متوسط داشتند. گونههای Eryngium sp.، Cousiniadesertii، Bromus tectorumو Peganumharmala از مهمترین گونههای مکان با شدت چرای سنگین به‌شمار می‌روند. مقادیر نیتروژن، فسفر قابل جذب، پتاسیم قابل جذب، مواد آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته گل اشــباع نیز اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد، با افزایش شدت چرا از میزان نیتروژن و کربن آلی کاسته می‌شود ولی مقدار فسفر، پتاسیم، هدایت الکتریکی و اسیدیته گل اشباع خاک افزایش می‌یابد. با توجه به آسیب دیدن پوشش گیاهی و برخی خصوصیات خاک در اثر فشار چرای دام، بهره‌برداری از مرتع در حد چرای متوسط توصیه میگردد.
راضیه محمدی؛ کمال الدین ناصری؛ غلامعلی حشمتی
دوره 21، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 119-127
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی اثرات احتمالی کاشت گیاه سیاهتاغ (Haloxylon aphyllum)بر جوامع طبیعی گیاهی و خاک منطقه عباس آباد در استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور دو منطقه تاغکاری شده و شاهد در مجاورت یکدیگر انتخاب و مورد مقایسه قرار گرفت. در هر منطقه پنج ترانسکت به صورت تصادفی- سیستماتیک به طول 50 متر مستقر گردید و درصد پوشش گونههای ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی اثرات احتمالی کاشت گیاه سیاهتاغ (Haloxylon aphyllum)بر جوامع طبیعی گیاهی و خاک منطقه عباس آباد در استان خراسان رضوی انجام شده است. بدین منظور دو منطقه تاغکاری شده و شاهد در مجاورت یکدیگر انتخاب و مورد مقایسه قرار گرفت. در هر منطقه پنج ترانسکت به صورت تصادفی- سیستماتیک به طول 50 متر مستقر گردید و درصد پوشش گونههای گیاهی در قالب نمونه برداری نقطه ای انجام شد. تعداد 18 نمونه خاک از منطقه شاهد و تاغکاری برداشت و ویژگی های هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک تعیین گردید. داده های بدست آمده از نمونه برداری پوشش گیاهی و خاک دو منطقه تاغکاری و شاهد با استفاده از آزمون t مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصل بیانگر این است که اگرچه تنوع گونه ای بیشتر در منطقه تاغکاری شده معنی دار است (05/0P<)ولی از لحاظ کیفی تاغ موجب جانشینی جمعیت های غیربومی می‌شود، بهطوریکه تنها 28/64 درصد از ترکیب گونه ای منطقه تاغکاری شده مشابه منطقه شاهد است. تجزیه و تحلیل دادههای خاک بیانگر آن است که بیشتر بودن اسیدیته و هدایت الکتریکی خاک منطقه تاغکاری معنی دار بوده (01/0P<) و احتمالاً در درازمدت تاغ سبب شور شدن و قلیائیت خاک سطحی منطقه می‌شود.
رسول خطیبی؛ یاسر قاسمی آریان؛ اسفندیار جهانتاب؛ محمدرضا حاجی‌هاشمی
دوره 19، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 72-81
چکیده
یکی از عوامل مؤثر در پراکنش پوشش گیاهی بخصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، خصوصیات خاک میباشد. بهطوریکه تأثیر عوامل زمینشناسی، توپوگرافی و اقلیمی در خصوصیات خاک پدیدار میگردد. در این تحقیق خصوصیات خاک تیپهای رویشی مرتع دجینگ خاش، در حاشیه جنوبی تفتان بررسی گردید. نمونهبرداری از خاک و پوشش گیاهی در مناطق معرف هر رویشگاه ...
بیشتر
یکی از عوامل مؤثر در پراکنش پوشش گیاهی بخصوص در مناطق خشک و نیمهخشک، خصوصیات خاک میباشد. بهطوریکه تأثیر عوامل زمینشناسی، توپوگرافی و اقلیمی در خصوصیات خاک پدیدار میگردد. در این تحقیق خصوصیات خاک تیپهای رویشی مرتع دجینگ خاش، در حاشیه جنوبی تفتان بررسی گردید. نمونهبرداری از خاک و پوشش گیاهی در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. اندازه پلاتها از روش سطح حداقل تعیین گردید. همچنین تعداد و اندازه ترانسکت جهت نمونهبرداری با توجه به نوع گونهها و تغییرات پوشش گیاهی تعیین گردید. خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک شامل بافت، اسیدیته، هدایتالکتریکی، آهک و ماده آلی اندازهگیری شد. پس از اندازهگیری فاکتورهای خاک و گیاه، تجزیه و تحلیلهای آماری در مورد تیپها، گونههای گیاهی و فاکتورهای خاکی با نرمافزار Spss انجام گردید. درنهایت بهترین معادله و میزان همبستگی بین تیپهای گیاهی با عاملهای خاکی مشخص گردید. نتایج بدستآمده حکایت از آن دارد که درصد مواد آلی، درصد رس و پتاسیم قابل جذب از مهمترین عوامل مؤثر در پراکنش گونههای شاخص مرتعی در منطقه مورد مطالعه میباشد. به طور کلی گونه درمنه (Artemisia sieberi) با پتاسیم و رس، گونه Salsola nitraria با pH خاک و گونه چوبک (Acanthophyllum microcephalum) با نیتروژن کل در سطح 95% دارای ارتباط معناداری میباشند. همچنین در پراکنش گونه Hammada Salicornia جز فسفر و EC، بقیه فاکتورها دارای نقش مؤثری در سطح معنیداری 95% میباشند.
فرهاد ذوالفقاری کرباسک؛ احمد پهلوانروی؛ اکبر فخیره؛ میترا جباری
دوره 17، شماره 3 ، آبان 1389، ، صفحه 431-444
چکیده
حوزه آبخیز آقتقه در بخش مرکزی مراوهتپه و از توابع شهرستان کلاله واقع در شرق گلستان میباشد. در این تحقیق منطقه مورد مطالعه ابتدا براساس مکتب براون - بلانکه مطالعه شد تا جوامع گیاهی شناسایی شوند. سپس رابطه پوشش گیاهی با عوامل محیطی بهویژه ازجمله شیب، ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک ازجمله، درصد شن، درصد سیلت، درصد رس، ...
بیشتر
حوزه آبخیز آقتقه در بخش مرکزی مراوهتپه و از توابع شهرستان کلاله واقع در شرق گلستان میباشد. در این تحقیق منطقه مورد مطالعه ابتدا براساس مکتب براون - بلانکه مطالعه شد تا جوامع گیاهی شناسایی شوند. سپس رابطه پوشش گیاهی با عوامل محیطی بهویژه ازجمله شیب، ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات خاک ازجمله، درصد شن، درصد سیلت، درصد رس، اسیدیته، هدایتالکتریکی، درصد ماده آلی و شدت نفوذ به روش تجزیه و تحلیل مؤلفههای اصلی (PCA) بررسی شد. برای این منظور 103 پلات در جوامع مختلف گیاهی براساس روش منحنی سطح - گونه تعیین و دادههای مورد نظر برداشت گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی مهمترین فاکتورهای مؤثر در جداسازی تیپهای گیاهی منطقه مورد مطالعه بهترتیب ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب، درصد کربن، درصد شن، درصد سیلت، درصد رس و اسیدیته میباشد.
زینب نوری کیا؛ سیداکبر جوادی؛ اکبر فخیره؛ علی طویلی؛ محمد علی زارع چاهوکی؛ حمیدرضا عباسی
دوره 16، شماره 4 ، دی 1388، ، صفحه 574-585
چکیده
هـدف از این تحقیق مقایسه عناصر N, P, kدر خاک پای سه گونه مرتعی taui Agropyron ،Astragalus ammodendron و tomentellusBromus و خاک منطقه شاهد است. به نحویکه پس از شناسایی رویشگاههای این سه گونه در منطقه شازند اراک، در انتهای فصل رویش (تابستان 1386) نمونهبرداری در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی سیستماتیک از خاک انجام شد. به طوریکه برای بررسی ...
بیشتر
هـدف از این تحقیق مقایسه عناصر N, P, kدر خاک پای سه گونه مرتعی taui Agropyron ،Astragalus ammodendron و tomentellusBromus و خاک منطقه شاهد است. به نحویکه پس از شناسایی رویشگاههای این سه گونه در منطقه شازند اراک، در انتهای فصل رویش (تابستان 1386) نمونهبرداری در مناطق معرف هر رویشگاه به روش تصادفی سیستماتیک از خاک انجام شد. به طوریکه برای بررسی ویژگیهای مورد مطالعه در هرگونه در امتداد 4 ترانسکت (2 ترانسکت به صورت موازی و 2 ترانسکت به صورت عمودی)، تعداد 10 پلات یک مترمربعی مستقر گردید. بنابراین در ابتدا و انتهای هر ترانسکت در داخل پلات اول و آخر نمونهبرداری خاک از پای گونهها از دو عمق 10-0 و 40-10 سانتیمتری خاک انجام شد. همچنین نمونهبرداری از مناطق شاهد (بدون گونه) برداشت و سپس خصوصیات نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک اندازهگیری شد. پس از بررسی دادهها، تجزیه و تحلیل آنها با استفاده از آزمونهای تجزیه واریانس و آزمونt مستقل انجـام شد. نتایج حکایت از این دارد که در خاک عمق اول گـونهAg.tauri مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم بیشتر از دو گونه دیگر میباشد و اغلب موارد مقدار عناصر نیتروژن و پتاسیم در خاک زیر گونهها بیش از خاک منطقه شاهد است که نشاندهنده افزایش حاصلخیزی در خـاک زیر گونهها نسبت به مناطق شاهد میباشد که میتوان آن را ناشی از ریزش اندام هوایی این گیاهان و در نتیجه تشدید فعالیتهای بیولوژیک موجودات زنده دانست.
