حسن اسلامی؛ جواد معتمدی (ترکان)؛ حبیب نظرنژاد؛ اسماعیل شیدای کرکج
دوره 26، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 613-628
چکیده
تنوع گونهای، از مشخصههای نشاندهنده تغییرات در مراتع است. در این راستا، ارتباط وضعیت مرتع بهعنوان برآیند اقدامات مدیریتی، با تنوع گونهای، بررسی شد. با آزمون همبستگی اسپیرمن و تجزیه واریانس یکطرفه، تغییرات مقادیر شاخص تنوع شانون- وینر تیپهای گیاهی، با وضعیت آنها آزمون شد. سپس با ترسیم منحنیهای رتبه- فراونی ...
بیشتر
تنوع گونهای، از مشخصههای نشاندهنده تغییرات در مراتع است. در این راستا، ارتباط وضعیت مرتع بهعنوان برآیند اقدامات مدیریتی، با تنوع گونهای، بررسی شد. با آزمون همبستگی اسپیرمن و تجزیه واریانس یکطرفه، تغییرات مقادیر شاخص تنوع شانون- وینر تیپهای گیاهی، با وضعیت آنها آزمون شد. سپس با ترسیم منحنیهای رتبه- فراونی و تطبیق مدلهای توزیع فراونی، تیپهای گیاهی با تنوع بالاتر، مشخص و ارتباط آنها با وضعیت مرتع، تفسیر گردید. نتایج نشان داد، شاخص تنوع شانون- وینر با وضعیت مرتع، همبستگی معنیداری ندارد. طبقه وضعیت مرتع نیز بر مقدار تنوع، تاثیر معنیداری ندارد و هر سه طبقه وضعیت (خوب، متوسط، ضعیف) تیپهای گیاهی، از لحاظ شاخص مذکور، در یک گروه آماری قرار گرفتند. بهطورکلی، روند مشخصی بین وضعیت مرتع و مقدار تنوع، مشاهده نشد. نتایج تداعیکننده آن است که بالا بودن مقادیر شاخصهای عددی تنوع، دلیل بر بهبود وضعیت مرتع نیست؛ بلکه باید ترکیب گونهای و فراوانی آنها نیز مورد بررسی قرار گیرد. ترسیم منحنیهای رتبه- فراونی و تطابق مدلهای توزیع فراونی، نشان داد که در تیپهای گیاهی دارای وضعیت خوب و متوسط، گونههای با فراوانی اندک، کمتر مشاهده میشود و منحنی آن دارای شیب ملایمتری نسبت به تیپهای دارای وضعیت ضعیف است، بنابراین تنوع آنها بالاتر میباشد. در اکثر تیپهای گیاهی، مدل سری هندسی تطابق داشت که نشاندهنده تیپهای گیاهی با تنوع گونهای پائین و وضعیت ضعیف مرتع است. بهطورکلی با توجه به میزان همخوانی نتایج مدلهای توزیع فروانی با وضعیت تیپهای گیاهی، نتایج حاصل بر ضرورت توجه به شاخصهای پارامتری تنوع گونهای در ارزیابی سلامت مرتع، تاکید دارد.