نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• میرصمد سیدموسوی ¹
• سیده خدیجه مهدوی ²
• احمد احمدی ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور

² مربی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور

³ مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌غربی

چکیده

حفظ، احیاء، توسعه و مدیریت منابع طبیعی تجدیدشونده بخصوص پوشش گیاهی مستلزم شناخت دقیق و جامع آنها می‌باشد. مطالعات آت­اکولوژی مدیریت پایه­ای را برای مدیریت اکوسیستم­ها بوجود می­آورد. در مطالعه حاضر اکولوژی گونه Caragana grandiflora از خانواده بقولات در استان آذربایجان­غربی و در منطقه پلدشت مورد تحقیق قرار گرفت. به­منظور مطالعه آت­اکولوژی این گونه گیاهی چندساله، ابتدا رویشگاه آن در منطقه به­کمک بازدیدهای صحرایی و گزارشهای موجود مشخص شد، سپس ویژگیهای اقلیمی و خاک رویشگاه، سیستم ریشه، فنولوژی، نحوه زادآوری و ترکیبات غذایی گیاه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که رویشگاه این گونه بسیار محدود بوده و به­صورت لکه­ای و پراکنده در شمال­غربی منطقه مورد مطالعه واقع شده است. متوسط میزان بارندگی سالیانه در این رویشگاه 6/312 میلی­متر و دمای متوسط سالیانه 8/12 درجه سانتی­گراد می­باشد. این گونه روی خاکهای آهکی با بافت شنی و با میزان اسیدیته برابر با 5/7 تا 67/7 و هدایت­الکتریکی 05/1 تا 22/1 دسی­زیمنس بر متر دیده می­شود. این گونه دارای ریشه راست، منشعب و ریزومی می­باشد که تا عمق حدود 2/1 متر در خاک نفوذ می­کند و پس از برخورد با لایه سخت و غیرقابل نفوذ به طور افقی به طول 20/3 متر گسترش می­یابد. بررسی نحوه حضور گونه مورد نظر نشان داد که پوشش تاجی این گیاه 63/18 تا 12/31 درصد است. در منطقه مورد مطالعه پدیده­های فنولوژیکی در این گونه از اوایل اسفندماه با ظاهر شدن جوانه­های رویشی آغاز می­شود و تا پایان فروردین­ماه ادامه دارد. دوره گلدهی آن از اواسط اردیبهشت­ماه تا اواخر خردادماه است. از اواخر خردادماه درختچه پوشیده از میوه­های نیام می­شود و در تیرماه بذر بطور کامل می­رسد. داده­های آزمایشگاهی پس از وارد کردن در نرم­افزارSPSS  نخست از نظر نرمال­بودن مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با تجزیه واریانس و آزمون دانکن میانگین داده­ها با یکدیگر مقایسه شد. اندام هوایی این گیاه در مرحله رویشی دارای 94/21 درصد و در مرحله گلدهی 37/29 درصد و در مرحله بذردهی 25/14 درصد پروتئین خام دارد. بنابراین پیشنهاد می­شود از این گیاه برای اصلاح و احیاء مراتع مخروبه که دارای شرایط اکولوژیک شبیه به آنچه در رویشگاه­های آن، در استان آذربایجان­غربی وجود دارد بکار برده شود

کلیدواژه‌ها

• آت‌اکولوژی
• فنولوژی
• پلدشت
• Caragana grandiflora

عنوان مقاله [English]

Autecology of Carogana grandiflora Case study: Poldasht, West Azarbaijan –Iran

نویسندگان [English]

• Mir samad Mousavi ¹
• Khadejeh Mahdavi ²
• Ahmad Ahmadi ³

چکیده [English]

Preservation, regeneration, development and management of renewable natural resources (especially vegetation cover) need precise and comprehensive knowledge. In this research, autecology of Caragana grandiflora sp. was studied in Poldasht, West Azarbayjan province. This species is a perennial plant from Fabaceae family. To study the autecology of this perennial plant species, the habitat was determined by field observations and available reports and then climatic and edaphic characteristics of the habitat, plant root system, phenology, reproduction and food compounds were analyzed. The results showed that the habitat of this species was very limited and scattered throughout the North West of the study area. Mean annual precipitation of the habitat was 312.6 mm and mean annual temperature was 12.8 ċ. This species grows in calcic soils with a sandy texture and a P^H of 7.5 to 7.67 and an EC of 7.05 to 1.22 ds m^-1. The roots of this species is straight, branched and rhizomic that penetrates up to 1.2 m into soil and spreads out up to 3.2 m when encounters a hard and impervious layer. Study of this plant showed that its canopy cover was from 18.63% to 31.12%. Phenological phenomena begin when it sprouts at late February and continues till middle April in the study area. The flowering period is from May to June. It is full of the fruits from middle June and the seed ripens in July. The Laboratory data was analyzed by SPSS software mean comparison was done by Duncan test. Aboveground organ of the plant contains 21.94, 29.37 and 14.25 crude protein respectively in growth, flowering and seeding periods. This species is recommended for range improvement and reclamation in rangelands which have similar ecological condition to West Azarbayjan.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Autecology
• phenology
• Poldasht
• Carogana grandiflora