نازیلا طیب نژاد؛ یونس عصری؛ منیژه پاکروان؛ محمدرضا نجیب زاده
دوره 24، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 392-403
چکیده
Acantholimon gilliatii، Astragalus aharicus و A. neo-mobayenii از گونههای اندمیک و تکجمعیتی استان آذربایجانشرقی میباشند. مشاهدات قبلی پژوهشگران نشان داده است که بقای این گونهها در معرض خطر بوده و عرصه انتشار آنها در حال محدود شدن است. در این پژوهش خصوصیات توپوگرافیکی، اقلیمی و خاکی رویشگاههای این گونهها و همچنین سطح تاجپوشش، ارتفاع ...
بیشتر
Acantholimon gilliatii، Astragalus aharicus و A. neo-mobayenii از گونههای اندمیک و تکجمعیتی استان آذربایجانشرقی میباشند. مشاهدات قبلی پژوهشگران نشان داده است که بقای این گونهها در معرض خطر بوده و عرصه انتشار آنها در حال محدود شدن است. در این پژوهش خصوصیات توپوگرافیکی، اقلیمی و خاکی رویشگاههای این گونهها و همچنین سطح تاجپوشش، ارتفاع و تراکم پایهها و فنولوژی آنها با استقرار 10 پلات به روش تصادفی در هر منطقه طی سالهای 1392 و 1393 بررسی شده است. رویشگاه A. gilliatii بسیار محدود در دامنه جنوبی کوه میشوداغ، با شیب 30-15 درصد، ارتفاع 2010 متر از سطح دریا، خاک لومی- شنی و اقلیم نیمه مرطوب سرد واقع شده است. رویشگاه A. aharicus نیز بسیار محدود در دامنه جنوبغربی کوه کسبه، با شیب بیش از 60 درصد، ارتفاع 1750 متر از سطح دریا، خاک لومی- رسی و آهکی و اقلیم نیمهخشک سرد قرار دارد. رویشگاهA. neo-mobayenii به صورت لکهای در دامنه شمالی کوه میشوداغ با شیب 70-60 درصد، ارتفاع 1800 متر از سطح دریا، خاک لومی- شنی و اقلیم نیمه مرطوب سرد واقع شده است. بهنظر میرسد دلیل محدود شدن جمعیت این گونهها، کاهش تجدید حیات آنها به سبب خشکسالی و تخریب رویشگاه بعلت چرای مفرط دام باشد که موجب عدم استقرار دانهرُستها شده است. بنابراین اتخاذ تدابیری چون حفاظت از رویشگاه این گونههای انحصاری، بررسی عوامل مؤثر بر زادآوری این گیاهان اعم از عوامل بیرونی و درونی و نیز مبارزه با آفات بذرخوار برای جلوگیری از حذف این گونهها از عرصههای طبیعی ضروری است.
