فاطمه عالیشاه ارات بنی؛ حسین ارزانی؛ سیداکبر جوادی؛ مهدی فرح پور
دوره 26، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 379-387
چکیده
با توجه به اهمیت مراتع در تعلیف دام و حفظ اکوسیستم طبیعی، بررسی عوامل مؤثر در حفظ و توسعهٔ مراتع در راستای دستیابی به اهداف توسعهٔ پایدار بسیار حائز اهمیت خواهد بود. از اینرو مشارکت بهرهبرداران در طرحهای اصلاحی و احیایی مراتع به عنوان رویکرد جدید در مدیریت منابع طبیعی امری ضروری است. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل ...
بیشتر
با توجه به اهمیت مراتع در تعلیف دام و حفظ اکوسیستم طبیعی، بررسی عوامل مؤثر در حفظ و توسعهٔ مراتع در راستای دستیابی به اهداف توسعهٔ پایدار بسیار حائز اهمیت خواهد بود. از اینرو مشارکت بهرهبرداران در طرحهای اصلاحی و احیایی مراتع به عنوان رویکرد جدید در مدیریت منابع طبیعی امری ضروری است. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت بهرهبرداران در اجرای طرحهای مرتعداری در مراتع حوزه آبخیز سوادکوه بود. با استفاده از رابطه کوکران و روش نمونهگیری تصادفی، 111 بهرهبردار به عنوان نمونه انتخاب شدند و عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مشارکت بهرهبرداران مانند سن، سطح تحصیلات، تعداد افراد شاغل به دامداری، میزان آگاهی از طرحهای مرتعداری، تعداد دام و سطح درآمد بررسی شد. نتایج برآورد الگوی رگرسیونی لوجیت و آزمون همبستگی کای اسکوئر نشان داد که متغییر سن اثر منفی و معنیداری بر مشارکت در اجرای طرحهای مرتعداری داشته است و همچنین بیشترین اثر نهایی نیز مربوط به متغییر سن بوده است که به نظر میرسد علیرغم سابقه و تجربه بالای آنها، ضعف توانایی جسمی و همچنین نوع تفکرشان بر میزان مشارکت کمتر آنها مؤثر بوده است. همچنین بیشترین کشش مربوط به متغییر سطح درآمد بوده است، به طوری که با افزایش یک درصدی در سطح درآمد بهرهبرداران، احتمال افزایش مشارکت در اجرای طرحهای مرتعداری 612/5 درصد افزایش خواهد یافت و با افزایش درآمد، احتمال مشارکت بهرهبرداران 325/0 واحد افزایش خواهد داشت.
جواد معتمدی؛ حسین ارزانی؛ محمد جعفری؛ مهدی فرح پور؛ محمدعلی زارع چاهوکی
دوره 26، شماره 1 ، خرداد 1398، ، صفحه 241-259
چکیده
محاسبه اصولی ظرفیت چرا، مستلزم در نظر گرفتن عوامل مؤثر بر آن است. در این پژوهش با مورد توجه قرار دادن عوامل مؤثر بر ظرفیت چرا، مدل ظرفیت چرای بلندمدت مراتع طراحی گردید و بر اساس آن ظرفیت بلندمدت مراتع نیمهخشک گلستانکوه، وردشت و پشمکان محاسبه شد. تعیین ظرفیت چرا توسط مدل پیشنهادی، در چهار مرحله شامل برآورد متوسط خوب ...
بیشتر
محاسبه اصولی ظرفیت چرا، مستلزم در نظر گرفتن عوامل مؤثر بر آن است. در این پژوهش با مورد توجه قرار دادن عوامل مؤثر بر ظرفیت چرا، مدل ظرفیت چرای بلندمدت مراتع طراحی گردید و بر اساس آن ظرفیت بلندمدت مراتع نیمهخشک گلستانکوه، وردشت و پشمکان محاسبه شد. تعیین ظرفیت چرا توسط مدل پیشنهادی، در چهار مرحله شامل برآورد متوسط خوب تولید، محاسبه انرژی متابولیسمی در دسترس، محاسبه نیاز روزانه دام و محاسبه ظرفیت چرا انجام گردید. نتایج نشان داد که با توجه به وضعیت خشکسالی رویشگاهها و بهتبع آن نوسان تولید علوفه در سالهای مختلف، نمیتوان با یکبار اندازهگیری تولید، ظرفیت چرا را برای بلندمدت محاسبه کرد. از اینرو، متوسط خوب تولید رویشگاهها مشخص و بر مبنای آن ظرفیت بلندمدت محاسبه شد. متوسط خوب تولید رویشگاههای گلستانکوه، وردشت و پشمکان در یک دوره آماری 7-6 سال، بهترتیب 425، 8/263 و 3/343 کیلوگرم در هکتار برآورد شد که مرتبط با سالهای 1385، 1380 و 1381 (سالهای نرمال از نظر بارندگی) میباشند. ظرفیت چرای بلندمدت رویشگاهها بر مبنای متوسط خوب تولید، در یک دوره چرایی چهارماهه 8/0، 3/0 و 5/0 واحد دامی در هکتار محاسبه شد که بهترتیب متعلق به مراتع گلستانکوه، وردشت و پشمکان بود و بهگونهای میباشد که اگر 12 ماه پیاپی در منطقه خشکسالی اتفاق بیفتد، در عینحال که به پوشش گیاهی صدمهای وارد نخواهد شد، دامدار هم متوجه خسارت چندانی نمیشود و مجبور به فروش بیش از اندازه دامهای خود نخواهد بود. بر این اساس، مساحت لازم برای چرای یک واحد دامی، در مراتع گلستانکوه، وردشت و پشمکان 3/1، 3/3 و 2 هکتار پیشنهاد گردید. مقدار مذکور بر مبنای روش رایج در طرحهای مرتعداری، برابر یک هکتار برای یک دوره 30 سال پیشنهاد شده است که این امر، بیانگر لزوم توجه به عوامل مؤثر بر ظرفیت چرا است و بر کاربرد مدل پیشنهادی، بهمنظور محاسبه ظرفیت چرای بلندمدت مرتع در طرحهای مرتعداری تأکید دارد.
مهدی فرحپور؛ سید مهدی ادنانی؛ محمد فیاض
دوره 18، شماره 2 ، شهریور 1390، ، صفحه 258-268
چکیده
نظام شبانی در کشورهایی مانند ایران که از پیشینه دامداری در مرتع برخوردار هستند بسیار با اهمیت است. ثبت این سیستم موجب میشود که روشهای موجود از یادنرفته و آیندگان در صورت تمایل بتوانند از آنها استفاده کنند. این تحقیق با کمک تکنولوژی نو GPS مسیر حرکت دام را بررسی میکند؛ ضمن آنکه سیستم شبانی موجود در حاشیه دریاچه حوضسلطان را نیز ...
بیشتر
نظام شبانی در کشورهایی مانند ایران که از پیشینه دامداری در مرتع برخوردار هستند بسیار با اهمیت است. ثبت این سیستم موجب میشود که روشهای موجود از یادنرفته و آیندگان در صورت تمایل بتوانند از آنها استفاده کنند. این تحقیق با کمک تکنولوژی نو GPS مسیر حرکت دام را بررسی میکند؛ ضمن آنکه سیستم شبانی موجود در حاشیه دریاچه حوضسلطان را نیز بررسی کرده است. بهطوریکه در سالهای 85 و 86 در آخر ماههای دی، بهمن و اسفند و در سال 1387 در نیمه ماههای ذکر شده با بستن یکدستگاه GPS بر پشت یک میش سه ساله مسیر حرکت، ساعات ورود به مرتع و خروج از آن بهاضافه ساعاتی را که دام به استراحت و یا چرا پرداخته ثبت گردیده است. نتایج نشان از یک سیستم هوشمندانه تعاملی در ارتباط با پوشش گیاهی، مسیر رفت و برگشت و خطرات آن و طول روز دارد