نبی احسنی؛ جعفر اولادی؛ فرهنگ قصریانی؛ محمّد درویش
دوره 14، شماره 4 ، دی 1386، ، صفحه 539-558
چکیده
زیستگاه کوسالان، رشته کوهی است با توپوگرافی شدید در امتداد شمال غربی- جنوب شرقی، مشرف بر شهرستان سروآباد در غرب کردستان. این زیستگاه مجموعهای از کارکردهای اکولوژیکی بینظیر اکوسیستمهای کوهستانی (جنگلهای بلوط و مراتع غنی) و سه رودخانه دائمی با چشمهسارهای فراوان را دارا میباشد. در این مطالعه، زیستگاه منحصر به فرد کوسالان برای ...
بیشتر
زیستگاه کوسالان، رشته کوهی است با توپوگرافی شدید در امتداد شمال غربی- جنوب شرقی، مشرف بر شهرستان سروآباد در غرب کردستان. این زیستگاه مجموعهای از کارکردهای اکولوژیکی بینظیر اکوسیستمهای کوهستانی (جنگلهای بلوط و مراتع غنی) و سه رودخانه دائمی با چشمهسارهای فراوان را دارا میباشد. در این مطالعه، زیستگاه منحصر به فرد کوسالان برای اولین بار از لحاظ توان زیست محیطی با نگرش حفاظت مبتنی بر معیارهای IUCN مورد مطالعه قرار گرفته است. در انجام تحقیق از مطالعات میدانی، اطلاعات کارشناسان، فن سنجش از دور (RS) و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی(GIS) برای شناسایی و تجزیه و تحلیل منابع اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی استفاده شد. با کار میدانی و روش هیبرید (تفسیر رقومی- چشمی) تصویر10متری چند طیفی ماهواره SPOT5 سال 2005، منابع شناسایی شده و نقشههای واحد شکل زمین، هیدرولوژی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، زیستگاه حیات وحش، توان اکولوژیکی، کاربری فعلی و سامان عرفی تهیه و با کمک GIS تجزیه و تحلیل، جمع بندی و تلفیق نقشهها انجام و یگانهای زیست محیطی مشخص شدند. سپس بر اساس معیارهای IUCN زونبندی منابع زیست محیطی بعمل آمد. نتایج نشان میدهد، منطقه مورد مطالعه دارای224 گونه گیاهی و 195 گونه جانوری با پنج زون اصلی محدوده امن (29%)، حفاظتی (41%)، تفرج گسترده (14%)، تفرج متمرکز (3%)، زون آثار تاریخی و فرهنگی (14/0%) و زون بازسازی (2/13%) با ارزشهای علمی، آموزشی، سیمای طبیعی بکر و چشماندازهای بینظیر است. بنابراین، زیستگاه کوسالان با داشتن 70درصد مساحت برای کاربری حفاظت و وجود گونههای گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض و مورد تهدید لیست قرمز IUCN میتواند به عنوان پارک ملی (طبقه II)، جزء شبکه مناطق حفاظتی چهارگانه کشور معرفی گردد. نتایج این تحقیق، معلوم کرد که برای شناسایی و تهیه نقشههای منابع زیست محیطی مناطقی با توپوگرافی شدید وعدم دسترسی آسان جهت حفاظت بر اساس معیارهای IUCN میتوان از تکنیکهای بالا بهره گرفت.