همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران

2 دانشیار پژوهشی، گروه بانک ژن، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مرتع کشور

3 مربی پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

به­منظور بررسی عملکرد و کیفیت علوفه، 19 اکوتیپ از گونه مرتعی  Agropyron cristatumدر دو آزمایش دیم و آبی در ایستگاه خجیر تهران در طی سالهای 85-1386 در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند و صفات، قدرت رویش بذر، ارتفاع، تاریخ گلدهی و گرده­افشانی، عملکرد علوفه، و 5 صفت کیفی شامل: درصد قابلیت هضم، درصد پروتئین خام، درصد کربوهیدرات­های محلول در آب، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF) و خاکستر کل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده­های دو آزمایش نشان داد که تفاوت بین دو شرایط کشت برای عملکرد و صفات مورفولوژیکی در سطح احتمال 1% معنی­دار بود، ولی از لحاظ کیفیت علوفه تفاوتی بین دو محیط مشاهده نشد. به­نحوی­که تفاوت بین اکوتیپ­ها و اثر متقابل اکوتیپ در محیط برای کلیه صفات معنی­دار بود. به­طوری­که اکوتیپ‌های 8p208 (اصفهان) و 4p4056 (گرگان) به­ترتیب با عملکرد 1240 و 1336 کیلوگرم در هکتار، در شرایط آبی و اکوتیپ‌های m619 و 4p4056 و m619 با عملکرد 791 تا 901 کیلوگرم در هکتار، در شرایط دیم نسبت به سایر اکوتیپ­ها عملکرد بیشتری داشتند. در مجموع، در دو محیط، اکوتیپ­های m1722 (گرگان)، 8p208 (اصفهان) و 4p4056 (گرگان) با میانگین عملکردهای 933 تا 1021 کیلوگرم در هکتار از کیفیت علوفه بهتری نیز برخوردار بودند و به­عنوان اکوتیپ‌های مناسب برای علوفه­کاری در مراتع و اراضی کم­بازده مشابه شرایط آب و هوایی خجیر در استان تهران پیشنهاد شدند. ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه با قدرت رویش بذر مثبت و معنی­دار بود. بنابراین کربوهیدرات­های محلول در آب با قابلیت هضم همبستگی مثبت و با درصد پروتئین خام همبستگی منفی و معنی‌دار داشت. البته رابطه بین قابلیت هضم و ترکیبات فیبری از قبیل ADF و فیبر خام منفی و معنی­دار بود

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of yield, morphological and quality traits of 19 ecotypes of Agropyron cristatum grown under optimum and dry conditions of Khojir, Tehran

نویسندگان [English]

  • Farhad Azhir 1
  • Ali-ashraf Jafari 2
  • Mohammad Fayaz 3

چکیده [English]

In order to determine the best genotype for range improvement in Tehran province, Iran, 19  ecotypes of Agropyron cristatum were sown using randomized complete block design with three replications under irrigation and dry land farming system during 2006- 2007. Data were collected and analyzed for dry matter (DM) yield, flowering and pollinating date, plant height and 5 quality traits as: dry matter digestibility (DMD), water soluble carbohydrates (WSC), crude protean (CP), total ash, and acid detergent fiber (ADF).The results showed significant difference at 1% level of confidence for yield and morphological traits while no significant differences were observed for forage quality under two different cultivation conditions. The difference between ecotypes and environment-ecotype interaction effecets were significant for all traits of the species.Ecotypes 208P8 and 4056P4 with average values of 1240 and 1336 Kg/ha had higher forage yield in irrigation condition while in dry land condition, forage yield of ecotypes 619M and 4056P4 with average values of 791 and 901 Kg/ha were maximum.According to the results, ecotypes 1722M (Gorgan), 208P8 (Esfahan)and 4056P4 (Gorgan) with average yield value were identified as the best ones for both yield and quality traits in studied cultivation conditions to be introduced for cultivation in dry land faming in Tehran province.DM yield had positive correlation with plant establishment.WSC had positive and negative correlation with DMD and CP, respectively. The relationship between DMD and ADF was negatively significant.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agropyron cristatum
  • Dry matter yield
  • forage quality
  • Irrigation
  • dry land farming system
  • Tehran province