نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهی، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان
2 دانشیار، گروه زیستشناسی دانشگاه گلستان،
3 استادیار، گروه زیستشناسی دانشگاه گلستان
4 دانشجوی دکترای فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان
5 استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
چکیده
شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش محصولات کشاورزی و رستنی‌های طبیعی در بسیاری از مناطق دنیا ازجمله ایران است. سسبانیا آکیولاتا از تیره بقولات گیاهی علوفه‌ای خوشخوراک و نسبتاً مقاوم به شوری است که می‌تواند برای احیای مراتع لب‌شور بکار برده شود. این پژوهش به منظور ارزیابی سطوح مقاومت به شوری این گیاه با تکیه بر انباشتگی یون‌ها و تغییرات تشریحی انجام شده است. بدین منظور بذر سسبانیا در محیط کشت شنی در گلخانه با محلول هوگلند کاشته شد. بهنحویکه طرح آزمایش کاملاً تصادفی و تیمارهای آزمایش شامل سه سطح شوری شاهد، 75 و 150 میلی‌مولار کلرید‌سدیم بود. گیاهان بعد از دو ماه تیماردهی برداشت شدند. نتایج این آزمایشها نشان داد که شوری وزن تر و خشک ریشه و بخش هوایی گیاهان و میزان آب نسبی را کاهش داد. بهطوریکه با افزایش شوری مقدار یون‌های سدیم و کلر در گیاه افزایش یافت و این افزایش در برگ نسبت به ریشه چشمگیرتر بود. بهعلاوه اینکه مقدار یون پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم در ریشه و بخش هوایی گیاهان تحت شوری کاهش و میزان اسیدهای آمینه و قندهای محلول در برگ این گیاهان افزایش یافت. همچنین شوری سبب افزایش ضخامت پارانشیم نردبانی و ضخامت کل برگ شد، در حالی که ضخامت پارانشیم اسفنجی برگ کاهش یافت. بهعلاوه اینکه شوری کاهش نسبت پوست به استوانه آوندی در ریشه گیاهان را سبب شد. این نتایج آشکار میسازد که احتمالاً سسبانیا یون‌های سدیم و کلر را در واکوئل‌ها و اسیدهای آمینه و قندها را احتمالاً در سیتوسول یاخته‌های برگ ضخیم شده با پارانشیم نردبانی انباشته نموده و از این طریق تنظیم اسمزی و جذب آب گیاه با حداقل انرژی انجام میشود. بهعلاوه اینکه افزایش سطح استوانه آوندی در مقایسه با پوست ریشه نیز ممکن است جذب آب را تحت شوری تسهیل کند
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of salinity tolerance in Sesbania aculeatea (Willd.) Pers.
نویسندگان [English]
- Hemat Karimi 1
- Ahmad Abdol zadeh 2
- Hamid Reza SAdeqhi pur 3
- Puyan Mehraban 4
- Abass ali Nuri niya 5
چکیده [English]
Salinity is one of the most important causes in reduction of agricultural products and depletion of natural vegetation in many parts of the world, like Iran. Sesbania aculeata is a palatable forage and relatively salt tolerant species from Fabaceae family that can be used for reclamation of semi- saline rangelands. The study was performed to evaluate the salinity resistance of this in view of ions accumulation and anatomical changes. S. aculeata seeds were planted in sand under greenhouse conditions and irrigated with Hougland nutrient solution. A completely randomized design including three levels of salinity (control, 75 and 150 mM NaCl) was applied and plants were harvested after two months. According to the results, fresh and dry weight of roots and shoots and relative water content were decreased under salinity. With increment of salinity level, Na+ and Cl- accumulation increased in all organs of plants which were more obvious in shoots. Furthermore, the potassium concentration and K+/Na+ ratio decreased in shoots and roots while total amino acids and soluble carbohydrates increased in plants in response to the salinity. Salinity also increased the palisade parenchyma cells thickness and total thickness of leaves, while spongy parenchyma cells thickness decreased under salinity. In addition, ratio of cortex to stele decreased in roots of plants grown under salinity. The results reveal that S. aculeata probably accumulates Na+ and Cl- mostly in vacuoles and amino acids and sugars in cytosol of thick leaf cells with palisade parenchyma through which osmotic adjustment and water absorption by plants is done with minimum energy. Increase of stele area in comparison with cortex in root may also facilitate water uptake under salinity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Salinity
- Sesbania aculeate
- Growth
- morphological studies
)