نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مژگان‌سادات عظیمی ¹
• مریم بخشنده سوادرودباری ²
• عباسعلی سندگل ³
• مرتضی اکبرزاده ³
• فرهنگ قصریانی ⁴
• فرهنگ جعفری ⁵

¹ دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

² - کارشناس ارشد جنگل‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

³ استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

⁴ - استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

⁵ کارشناس، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور

چکیده

در مدیریت مراتع زمان مناسب بهره برداری بر اساس مراحل زندگی گیاهان تعیین می‌شود. این تحقیق به‌منظور بررسی مراحل زندگی (فنولوژی) گونه Stipa hohenackeriana که از گونه‌های کلید مناطق استپی می‌باشد در سه سایت تحقیقاتی رودشور، حسن‌آباد و خجیر به انجام رسید. این تحقیق در سه دورة رویش به مدت سه سال انجام شد. تعداد بیست پایه از گونه مذکور انتخاب و از دهه دوم اسفند سال 1384 بطور مرتب مورد بازدید قرار گرفت. مراحل فنولوژیکی مورد بررسی عبارت بودند از مرحله رویشی، گلدهی، بذردهی و خواب دائم زمستانه. داده‌های جمع آوری شده با استفاده از آمار اقلیمی (دما و بارندگی) تفسیر و برای هر مرحله، حرارت تجمعی لازم یا مجموع درجه روزهای رشد (Growing Degree Days) محاسبه شد. نتایج نشان ‌داد که زمان شروع و خاتمه رویش در سالهای مختلف متفاوت بوده و این تغییرات تابع شرایط اقلیمی به‌ویژه درجه حرارت هوا و رطوبت خاک می‌باشد. St.ho در سالهای خنک و مرطوب دارای دورة رویشی طولانی‌تر از سالهای گرم و خشک بود. اما حرارتهای تجمعی مورد نیاز کلیه مراحل فنولوژی در سالهای مختلف تقریباً یکسان محاسبه شد. در این تحقیق مشخص گردید که رشد گیاه تابعی از مجموع دماهای روز- رشد و بارندگی تجمعی در طول فصل رویش می‌باشد. همچنین نتایج آنالیز واریانس نشان داد که اختلاف ارتفاع گیاه در سایتهای مختلف و همچنین در سالهای متفاوت از لحاظ آماری معنی دار می­باشد (P< 0.05) . 

کلیدواژه‌ها

• زمان شروع و خاتمه رویش
• ارتفاع گیاه
• عوامل محیطی
• رودشور
• حسن‌آباد و خجیر

عنوان مقاله [English]

Effect of growing degree-day (GDD) and soil moisture on Stipa hohenackeriana in arid and semi-arid regions of Iran

نویسندگان [English]

• Mojgan Azimi ¹
• Maryam Bakhshandeh ²
• Abass Ali Sanadgol ³
• Mortezah Akbarzadeh ³
• Farhang Ghasriani ⁴
• Farhang Jafari ⁵

چکیده [English]

     In range management, appropriate time for utilization is set based upon plant life stages. Accordingly, phenology of Stipa hohenackeriana was studied in three research sites of Roudshor, Hasaan Abad and Khojir. This study was performed during three growth stages in 3 years. Twenty species were selected and was regularly visited from mid-March 2005. Vegetative, flowering, seeding and winter dormancy were considered as phonological stages. Collected data were interpreted using climatic data (temperature and precipitation) and for each stage, growth degree days were calculated. Results showed that start and end of growth differed in different years and these changes were affected by climatic conditions especially temperature and soil moisture. St.ho had a longer growth period in cool and humid years compared to warm and dry years. But required cumulative temperatures were almost the same in different years. Results indicated that plant growth was affected by growth degree days (GDD) and cumulative rainfall during growth season. Also, the analysis of variance showed that differences in plant height at different sites and also in different years were statistically significant (P<0.05).
 

کلیدواژه‌ها [English]

• start and end of growth
• plant height
• environmental factor
• Roudshor
• Hassan abad
• Khojir