همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان.

2 دانشیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد بروجرد

چکیده

به منظور بررسی عملکرد دانه و محصول علوفه در ژنوتیپ­های علف گندمی تاجدار ((Agropyron cristatum، 18 ژنوتیپدر دو آزمایش آبی و دیم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1382 در ایستگاه تحقیقات بروجرد برای صفات تاریخ ظهور‌سنبله، تاریخ گرده‌افشانی، تاریخ شیری‌شدن، تاریخ رسیدن‌بذر، تراکم ساقه، طول سنبله، طول پدانکل، وزن هزار‌‌دانه، عملکرد بذر، شاخص برداشت، تعداد ‌بذر در سنبله، وزن ‌بذر ‌در سنبله، عملکرد علوفه و ارتفاع بوته مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از بررسی وضعیت نرمال بودن توزیع داده­ها، تجزیه واریانس مرکب روی داده­های دو آزمایش آبی و دیم انجام شد. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بجز تاریخ رسیدن بذر و وزن هزاردانه برای کلیه صفات معنی‌دار بود. اثر متقابل ژنوتیپ×محیط بجز برای تاریخ شیری‌شدن و تاریخ رسیدن بذر، تراکم ساقه، طول سنبله و شاخص برداشت برای سایر صفات معنی‌دار بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ‌ها برای صفات مورد مطالعه به روش دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که ژنوتیب‌های S208 و P71727 با تولید 256 و 269 کیلوگرم بذر در هکتار و ژنوتیپ‌های S619 و M619 با تولید1730 و 1703 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار دارای عملکرد بیشتری بودند. برای عملکرد همزمان هر دو صفت دانه و علوفه ژنوتیپ‌های S619، S208، M208، P14056 وP44056 با عملکردهای 230 تا 260 کیلوگرم بذر و1480 تا 1730 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار برای هر دو محیط آبی و دیم توصیه شدند. ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه خشک با صفات تاریخ سنبله­دهی، تاریخ گرده­افشانی، تاریخ شیری شدن و رسیدن بذر و شاخص برداشت، منفی و معنی­دار و با صفت ارتفاع بوته، مثبت و معنی­دار بود که نشان‌دهنده‌ی قابلیت سازگاری ارقام زودرس و پرمحصول می‌باشد. رابطه بین عملکرد بذر با صفات شاخص برداشت، تعداد بذر در سنبله و وزن بذر در سنبله مثبت و معنی‌دار بود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Seed and hay production in 18 ecotypes of Crested wheatgrass Agropyron cristatum in cold-temperate territory of northern Lorestan

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Rahmani 1
  • Ali AShraf Jafari 2
  • Eman Ghalanader 3

چکیده [English]

In order to study of variation for both seed and forage production and relationships among yield and its components, 18 genotypes of Crested wheatgrass(Agropyron cristatum) were examined under two normal and drought stress conditions using complete block design with 3 replications during 2003 in Broujerd, Iran. Data were collected for ear emergence date , pollination date, milky date, seed mature date, stem density, spike length, peduncle length, 1000 grain weight, seed weight per spike, seed number per spike, plant height, dry matter yield, seed yield and harvest index. Data were analyzed over two normal and drought stress conditions. The results showed that the effects of genotypes were significant for all traits except seed maturity date and 1000 grain weight. The genotypes by environment interaction effects were significant for all of traits except seed milky, seed maturity date, stem density, spike length and harvest index. Results showed that 208S, 1727P12 having 256 and 269 Kg/h and 619S and 619M with having 1730 and 1703 Kg/h had higher seed and forage production respectively. The genotypes 4056P4, 4056P1, 208S, 619S 208M with average values of 230 to 260 Kg/h seed and 1480 to 1730 kg/h dry matter yield were introduced for sowing under both irrigation and non irrigation areas. The results of correlation analysis showed that dry matter yield was negatively correlated with ear emergence date, pollination date, milky date, seed mature date and harvest index and positively with plant height. Seed yield had a positive relationship with harvest index, seed weight and seed number per stem.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • (Agropyron cristatum)
  • seed and forage yield correlation