نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا میرداودی ¹
• عباسعلی سندگل ²

¹ مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی

² استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

در این بررسی، ارجحیت چرای دام بر روی گونه‌های مهم مورد استفاده دام در مراتع روستای انجدان طی مدت 2 سال (85-1384) مطالعه شد. برای تعیین ارزش رجحانی از روش زمان­سنجی در طی ماههای چرای دام استفاده شد و فاکتورهای مؤثر در ارزش رجحانی شامل خصوصیات مرفولوژیکی، فنولوژیکی و شیمیایی(کربوهیدراتها، همی­سلولز، پروتئین و ...) گونه­ها مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه داده­های روش زمان­سنجی و ویژگیهای ظاهری گیاهان و کیفیت علوفه نشان داد که گیاهان خوشخوراکی نظیر Br.tomentellus،As.glomerata ، Bu.cf.koelzii و گراسهای یکساله در اوایل فصل چرا به شدت مورد استفاده دام­ها قرار گرفته و در طول دوره چرای دام، گونه‌های Ar.aucheri, Br.tomentellus ،   Bu. cf.koelzii و As.glomerata  به‌ترتیب با 74، 43، 59 و 56 درصد میزان بهره­برداری، مورد استفاده دام­ها قرارگرفتند. تجزیه و تحلیل داده­های حاصل از آزمایشهای کیفیت علوفه نشان داد که میزان همبستگی مثبت رطوبت، پروتئین و قندهای محلول به‌ترتیب برابر 74، 51 و 34 درصد بهره‌برداری، بیشتر از سایر متغیرها می­باشد. بررسی معادله رگرسیون نیز نشان داد که میزان رطوبت، پروتئین و قند محلول هر یک به تنهایی به‌ترتیب 56، 21 و10 درصد در مدل مزبور سهم دارند.

کلیدواژه‌ها

• ارزش رجحانی
• مراتع انجدان اراک
• Artemisia aucheri
• Bromus tomentellus
• Asperula glomerata
• Buffonia cf.koelzii

عنوان مقاله [English]

Study of preference value of range plants in key ranges of Anjedan’s rangelands of Markazi province

نویسندگان [English]

• Hamid reza Mirdavudi ¹
• Abassali Sanadgol ²

چکیده [English]

In this research, first of all the key and important species as well as associated species of rangelands were recognized, then morphological and seasonal changes and preference value were determined on the selected species such as Artemisia aucheri, Kochia prostrata, Bromus tomentellus, Asperula glomerata and Buffonia cf.koelzii. In this research phonological stages of plants divided into 3 main stages including vegetative, flowering and seed maturity. Species preference values were studied with the method of time measurement. Effective factors on species palatability such as morphological characteristics, phonology, and chemical factors (Carbohydrates, Hemi cellulose, Protein…) of the species also were investigated. In the final step, data obtained in measurement time method were compared with environmental and morphological characteristics of the species as well as forage quality. The palatable species such as Bromus tomentellus, Asperula glomerata, Buffonia cf.koelzii and annual grasses were severally grazed in early time of the season. Rate of the grazing of, the species As. glomerata, Bu. cf.koelzii, Br. tomentellus and Ar.aucheri were 56, 59, 74 and 43 percent respectively. The laboratory analysis of forage quality also showed that there are positive correlation between moisture, protein and soluble sugar percentage with rate of forage use percentage. The regression equation showed that the amount of humidity, protein and soluble sugar with 56, 21 and 10 percent respectively shared in this model and high correlation of these factors showed their important role.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Preference value
• Anjedan rangelands of Arak
• Artemisia aucheri
• Bromus tomentellus
• Asperula glomerata and Buffonia cf.koelzii