نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اکبر قاسمی ¹
• حشمت .. حیدری ²
• فرهاد فخری ³
• داوود آزادفر ⁴
• سید موسی صادقی ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد جنگلداری دانشگاه گلستان

² - استادیار گروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

³ مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر

⁴ استادیار گروه جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

پوشش گیاهی بهترین شاخص برای تشخیص و تشریح تغییرات محیطی است. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر خصوصیات فیزیکی-­ شیمیایی خاک‌های بیابانی بر روی پوشش درختی انجام شده است. آبیاری با استفاده از سیلاب در جهت مدیریت پایدار، باعث تأمین آب و افزایش رشد گیاهان می‌گردد. به منظور رفتارسنجی تأثیر پخش سیلاب بر خصوصیات فیزیکی- شیمیایی خاک و به تبع آن تأثیر روی پوشش درختی سه گونه بیابانی کنار، کهور پاکستانی و کرت، در سه قطعه با میزان ورودی سیلاب مختلف بعد از 11 سال اجرای طرح پخش‌سیلاب "ایستگاه تحقیقاتی پخش سیلاب تنگستان در استان بوشهر"، انتخاب گردید و هر قطعه به دو قسمت بالادست و پایین‌دست تقسیم شد. بعد در هر قطعه 6 پروفیل حفر و برخی از خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک اندازه‌گیری شد. پوشش درختی (قطریقه، ارتفاع درخت و قطر تاج در دو جهت) به روش خوشه‌ای با پلات‌های 1600 مترمربعی (40×40 متر)، در چهار جهت اصلی در اطراف هر پروفیل بررسی شد و اطلاعات حاصل از برداشت‌های صحرایی و آزمایشگاهی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که پخش سیلاب (با توجه به عدم یکنواختی پخش) اثر متفاوتی در صفات مورد ارزیابی هر سه گونه داشته است و در مقایسه سطوح پخش سیلاب بیشترین اثر را روی ویژگیهای رویشی قطر یقه و قطر تاج داشته است و قطعه (1) بهترین وضعیت رویشی را داشت و نیز سطوح پایین‌دست از وضعیت بهتری برخوردار بودند. همچنین اثرهای متقابل قطعات و سطوح پخش سیلاب در قطر یقه، ارتفاع کهور و کرت و قطر تاج معنی‌دار بود. در نهایت،مقایسه خصوصیات خاک نشان داد که درصد شن، رس، سیلت، اسیدیته، هدایت الکتریکی، ازت، فسفر و پتاسیم در بین قطعات اختلاف معنی‌داری دارند که قطعه (1) از وضعیت بهتری نسبت به دیگر قطعات برخوردار است.
 

کلیدواژه‌ها

• پخش‌سیلاب
• خاک‌های بیابانی
• مناطق خشک و ایستگاه تحقیقاتی تنگستان

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the effect of flood spreading on some arid zone plants species with respect to the physico - chemical properties of desert soils A case study, Bushehr province))

نویسندگان [English]

• Akbar Ghasemi ¹
• Heshmat Hydari ²
• Farhad Fakhri ³
• Davud Azadfar ⁴
• Musa Sadeghi ³

چکیده [English]

Plant cover is one of the best index for recognizing and describing the environmental changes in the forest. This paper attempts to determine the effects of different desert soil classes on some distinctive plant vegetative characteristics. For the purpose of sustainable management, application of floodwater spreading for irrigation of desert plants will meet increase the essential water supplies for desert plants, which in turn create the optimum conditions for desert plant growth. In order to examine the effects of flood water distribution on physico-chemical properties of soil and finally on vegetative characteristics of desert plants an area of approximately 300 hectares located at Tangestan flood water experimental station, in Bushehr, has been divided into three sections of each 100 hectares. Each section received different amount of flood water as entry (treatments).The process of irrigation have been conducted since 1997(11 years). Each section has been divided into two subdivision of upland and down-land subdivisions. Each subdivision has been divided into three secondary subdivisions (18 secondary subdivisions).In each secondary subdivisions soil samples were collected to study the physico-chemical properties of the soil, meanwhile in each secondary sub sample a Cluster sample of 4 plots were studied for the proposed vegetative characteristic of deserts plants: Prosopis juliflora, Ziziphus spina-christi and Acacia nilotica. The experiment has been conducted in the form of split plot design. The results indicate that the mean stem diameter, height and crown diameter differ significantly in sections; section number one has the best growth conditions. Comparison of subsections indicate that the upland and down-land mean stem diameter and crown diameter differs significantly in that the down-land has a better condition of growth. The comparison of soil physico-chemical properties indicate that there is a significant differences between sections and section one is dominated over the others.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Flood water spreading
• desert soils
• arid zone
• Tangestan experimental station