نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیداکبر جوادی ¹
• لیلا عرب فشافویه ²
• صادق خلیلیان ³

¹ استادیار، گروه مرتع‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

² کارشناس ارشد رشته مرتع‌داری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

³ دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف از تحقیق حاضر ارزیابی اثرهای واگذاری مراتع با استفاده از نظر مرتع­داران و کارشناسان ذیربط است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. جمعیت مورد مطالعه شامل 45 نفر از مرتع­داران و32 نفر از کارشناسان مرتع بوده که همگی برای مطالعه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای- اسنادی و میدانی استفاده شده است. به منظور تعیین روایی پرسشنامه، از نظرها و پیشنهادهای استادان، محققان و کارشناسان استفاده گردید. نتایج اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرنباخ برای پرسشنامه مربوط به مرتع­داران برابر 89/0 و برای پرسشنامه مربوط به کارشناسان برابر 91 /0 گردید. نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد که رابطه بین متغیرهای: سواد بهره­برداران، آموزش بهره­برداران، بالابردن توان اقتصادی خانوار بهره­برداران از طریق اعتبارات، بالابردن توان اقتصادی خانوار بهره­برداران از طریق اصلاح و احیاء مراتع و بالابردن توان اقتصادی خانوار  بهره­برداران از طریق تلفیق زراعت و دامداری، کاهش دام، قوانین کارآمد اجرایی و بالابردن توان اقتصادی خانوار بهره‌برداران از طریق طرح­های تولیدی با متغیر میزان موفقیت واگذاری مالکیت مراتع در قالب طرح­های مرتع­داری مثبت شده است. نتایج حاصل از آزمون من وایت بیانگر آن است که بین دیدگاه کارشناسان و مرتع‌داران در خصوص میزان موفقیت در واگذاری مالکیت مراتع در قالب طرح­های مرتع­داری اختلاف معنی­داری وجود ندارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای بالابردن توان اقتصادی خانوار بهره­برداران از طریق تلفیق زراعت و دامداری، آموزش بهره‌برداران، بالابردن توان اقتصادی خانوار بهره­برداران از طریق اصلاح و احیاء مراتع و کاهش تعداد دام تأثیر مثبتی بر میزان موفقیت واگذاری مالکیت مراتع در قالب طرح­های مرتع­داری داشته است.
 

کلیدواژه‌ها

• مالکیت مراتع
• طرح‌های مرتع‌داری
• واگذاری مراتع

عنوان مقاله [English]

Economical analysis of rangeland dedication on range management plans

نویسندگان [English]

• Akbar Javadi ¹
• Leila Arab Fashafooyeh ²
• Sadegh Khalilian ³

چکیده [English]

This study was conducted to assess the effect of rangeland dedication. The research population included all the rangeland owners (N=45) and all the pasture experts (N=32). Moreover, data was gathered through two main methods, i.e. library, documentary and field methods. The viewpoints and suggestions of professors, researchers and experts were used for the purpose of determining the validity of questionnaire. Based on Kerenbakh Alpha Coefficient, the results of questionnaire reliability was determined 0.89 and 0.91 for the questions relating to pasture owners and experts, respectively. The result of Spearman correlative coefficient indicated that the relation between the variables of: beneficiary literacy, beneficiary training, improving economic capability of beneficiary family through granting credits, improving economic capability of beneficiary family through breeding and reclamation of pastures,  and improving economic capability of exploiters’ family through combination of cultivation and animal husbandry, decreasing livestock, executive effective regulations, and improving economic capability of exploiters’ family through productive plans with variable of level of success in rangeland privatization in the form of pasture management plans is positive. The results gained from Man - Whitney examination indicate that there is no meaningful difference between the viewpoint of experts and pasture owners concerning the level of success in rangeland privatization in the form of pasture management plans and both groups have similar opinion. The results gained from multivariable regression in stepwise method show that the variables of improving economic capability of beneficiary capability had have positive effect on level of success in rangeland privatization in the form of pasture management plans by combination of cultivation and animal husbandry, beneficiary training, improving economic capability of exploiters’ family through pastures breeding and reclamation and decreasing the number of livestock.

کلیدواژه‌ها [English]

• range ownership
• range management plans
• rangeland dedication