نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صادق اسفندیاری ¹
• علی مراد حسن لی ²
• هوشمند صفری ³
• محسن فرشادفر ³

¹ کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

² استادیار دانشگاه شیراز

³ مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

چکیده

در تحقیق حاضر تأثیر کم آبیاری بر صفت مقاومت به خشکی پنج گونه یونجه یکساله در منطقه اسلام آباد غرب از توابع استان کرمانشاه مطالعه شد. دو  سطح آبیاری(صفر و 100 درصد آبیاری)  به عنوان تیمار‏های اصلی و پنج گونه یونجه یکساله که در منطقه بصورت خودرو وجود دارند، به عنوان تیمار‏های فرعی در سه تکرار و در قالب طرح کرت‌های خرد شده در نظر گرفته شدند. نیاز آبیاری یونجه با استفاده از روش پنمن مانتیث و بر اساس نرم افزار CROPWAT بر مبنای داده‏های اقلیمی منطقه اسلام آباد غرب با در نظر گرفتن بازدهی 90 درصد برآورد شد. با استفاده از عملکرد محیط آبی و دیم شاخص‏های زیر به عنوان مقاومت به خشکی محاسبه شدند که عبارتند از: شاخص‏های میانگین هندسی بهره‏وری (GMP)، میانگین هارمونیک (MH)، بهره‏وری متوسط(MP)، تحمل به خشکی (TOL)، تحمل به تنش (SSI) و (DTi). تجزیه واریانس شاخص‏ها نشان داد که در ساختار داده‏ها برای اثر گونه، تنوع معنی‏دار وجود دارد، به همین دلیل اثر گونه در تمامی شاخص‏ها در سطح 1% معنی‏دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین‏ها برای شاخص تحمل به تنش نشان داد که گونه  minima بیشترین حساسیت به تنش و گونه‏های radiata و turbinata کمترین میزان حساسیت به تنش را داشتند. بنابراین گونه‏‏های  radiata و  turbinata مقاومترین گونه‏ها به تنش خشکی می‏باشند و گونه  هر چند در سطوح مختلف آبیاری عملکرد بالایی دارد، اما یک گونه حساس به خشکی است. با توجه به شاخص تحمل به خشکی گونه، کمترین میزان تحمل به خشکی را داشت گونه  بیشترین بهره‏وری متوسط ( (MPرا داشت. بر اساس شاخص‏های محاسبه شده می‏توان گونهrigidula  را در محیط‏های آبی و گونه  turbinata را در محیط‏های کم آبیاری و حتی دیم توصیه نمود. گونه‏های radiata  minima, و, orbicularis با توجه به قابلیت پایینی که از نظر تولید علوفه دارند در درجه دوم اهمیت نسبت به گونه‏های  turbinata وrigidula قرار گرفتند.
 

کلیدواژه‌ها

• مقاومت به خشکی
• یونجه های یکساله
• کم آبیاری
• حساسیت به تنش

عنوان مقاله [English]

Study on drought resistance of five annual medics in kermanshah province

نویسندگان [English]

• Sadegh Esfandiary ¹
• Ali morad Hasanli ²
• Hooshmand Safari ³
• Mohsen Farshad far ³

چکیده [English]

In this research, the effect of deficit irrigation on some characteristics of five species of medics: physiological properties, yields, plant quality, and resistance to drought in the Islamabad region were investigated. Five different irrigation amounts (0, 25, 50, 75 and 100%) and five species of medics with three replications in a split plot design experiment were considered. The irrigation requirements using Penman-Montith with CROPWAT software on the basis of climatic data of study region with irrigation efficiency of 90% was estimated.  The variance analysis indicated that a significant variation at 1% level for the effect of medic species on all indices was observed. The results of stress intensity index indicated that minima species had the greatest sensitivity to stress. radiata and turbinata species showed the greatest resistance to drought. Although the rigidula species had the greatest yield in all levels of irrigation it were sensitive to drought. Based on drought tolerance index, rigidula species showed the lowest resistance to drought and had the largest water productivity. Based on the calculated indices rigidula species is recommended for irrigation and turbinata species for rainfed. The orbicularis, and radiata species showed the lower production in rainfed condition.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• drought resistance
• Annual medics
• Deficit Irrigation