نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهرداد محمدنیا ¹
• چه فوزیا اسحاک ²
• سید آهنگ کوثر ³
• رزنانی ابوبکر ²

¹ استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

² استاد دانشگاه پوترا مالزی

³ استاد پژوهشی، بازنشسته سازمان ترویج، آموزش و تحقیقات کشاورزی

چکیده

نیترات و آمونیوم، دو شکل معدنی عمده‌ی نیتروژن، از جمله آلاینده‌های محیط‌زیست به‌ویژه منابع آب محسوب می‌شوند. در این میان، نیترات به دلیل سهولت حرکت فوق‌العاده در آب و خاک و عامل بروز برخی سرطانهای دستگاه گوارش در بزرگسالان و بیماری متهموگلوبینمیا در نوزادان، مورد توجه بیشتری نسبت به آمونیوم که در خاک کم تحرک‌تر است، واقع شده است. در این پژوهش، تأثیر خاک و ریشه گاه درختان Eucalyptus camaldulensis Dehnh. بر میزان نیترات و آمونیوم محلول در سیلاب در دو حالت ستون های اشباع و غیراشباع بررسی شد. همچنین، ضرایب انتشار (D) و تأخیر حرکت (R) نیترات در ستون های اشباع با استفاده از اندازه‌گیریهای آزمایشگاهی و پس از تعیین مقادیر K_d (ضریب تبدیل خطی معادله لانگمویر) و θ (ظرفیت حجمی آب خاک اشباع)، بدست آمدند. مقدار R، برای کلیه ستونهای اشباع 39/2  و Dبرای ستون های غیر‌اشباع و اشباع به‌ترتیب برابر با 57/7 و 18/10  سانتی‌متر مربع بر ساعت  محاسبه گردید.  نهالهای گونه   Eucalyptus camaldulensis Dehnh. به خوبی از عهده‌ی پالایش نیترات برآمدند. ضریب پالایش برای نهالهای 30 سانتیمتری در حالت اشباع، 18/30 درصد و برای حالت غیراشباع در مزرعه و با نهالهای 18 ماهه، 71/84 درصد نسبت به شاهد برآورد شد که مؤید نقش مؤثر گونه یاد‌شده به عنوان پالاینده گیاهی ((phytoremediator نیترات در بهبود کیفیت آب زیرزمینی ایستگاه پژوهشی آبخوانداری کوثر می‌باشد. ازت آمونیومی به دلیل جذب به وسیله‌ی خاک وگیاه، در زه آب ستون ها قابل اندازه‌گیری نبود.   
 

کلیدواژه‌ها

• گیاه پالایی
• نیترات
• آمونیوم
• آبخوانداری
• اکالیپتوس کامالدولنسیس

عنوان مقاله [English]

Effects of soil and Eucalyptus camaldulensis Dehnh. rooting zone on the removal of inorganic nitrogen compounds from floodwater, Gareh-Baygan Plain, Iran

نویسندگان [English]

• Mehrdad Mohammadnia ¹
• Chefuzia Ishak ²
• Ahang Kowsar ³
• raznani Abubakar ²

چکیده [English]

Nitrate and ammonium are matters of concern as the two main inorganic nitrogenous species causing soil and water pollution. Nitrate, due to it's high mobility in soil and water systems, and due to it's involvement in gastric cancer in adults and methemoglobinemia in infants, is being more deleterious, as compared to ammonium. The main objective of this study was to determine the effects of soil and Eucalyptus camaldulensis Dehnh. rooting zone on the nitrate and ammonium removal from leaching water in saturated (laboratory) and semi-saturated soil columns (open field). The nitrate retardation factor (R), was 2.39 on the average, and nitrate dispersion coefficient (D) was equal to 7.57 and 10.18 cm² hr^-1 in control and planted saturated columns, respectively. Soil K_d was 0.35 in the nitrate batch adsorption isotherms. Planted columns, in both saturated and semi-saturated conditions, removed nitrate dramatically as compared to the controls. The removal coefficients were 30.18% and 84.71% for the saturated and semi-saturated columns, respectively. Consequently, based on the results one can say Eucalyptus camaldulensis Dehnh. is a suitable candidate as a nitrate phytoremediator.  
 

کلیدواژه‌ها [English]

• phytoremediation
• Nitrate
• Ammonium
• aquafer management
• Eucalyptus camaldulensis