نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
2 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
چکیده
گونهHalocnemum strobilaceum (Pall.)M.Bieb جزء گیاهان شورروی ایران و استان گلستان می باشد و در مناطقی که سطح آب زیرزمینی آن بالا و خاک شور بوده رویش دارد. گیاهی است از خانواده اسفناجیان یا Chenopodiaceae . این گونه در سطحی بیش از یکصد و شصت و هفت هزار هکتار از مناطق شور و شور و قلیایی شمال استان گلستان رویش دارد. گونه Halocnemum strobilaceum در ترکمن صحرای گرگان به نام چراتن مشهور است. به منظور بررسی نحوه حضور گونه مورد مطالعه، 5 سایت به نامهای گمیشان، سنگرتپه، صوفیکم، اینچه شوره زار و اینچه برون انتخاب و با استفاده از فرمولL=2D+d اندازه پلاتها تعیین گردید. پس از تعیین اندازه پلات، سه ترانسکت 500 متری با فاصله یک کیلومتر از هم در سایتهای مختلف مستقر شدند. در هر ترانسکت تعداد 10 پلات و در هرسایت 30 پلات اندازه‌گیری شد. همچنین، جهت اندازه‌گیری وزن اندام هوایی و زیرزمینی‌در هرسایت تعداد 5 بوته که معرف میانگین بوته های هر سایت بوده، از زمین خارج و وزن آنها توزین گردید. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد اندازه پلات در گمیشان 92/0، سنگرتپه 2، صوفیکم 2، اینچه شوره زار 12/2 مترمربع و اینچه برون 17/4 مترمربع می باشد. همچنین، نتایج نشان می دهد بجز درصد ترکیب گیاهی از لحاظ پوشش تاجی، تراکم، وزن اندام هوایی و ریشه، تجدید حیات گیاهی بین سایتهای مختلف اختلاف معنی‌داری وجود دارد. این گونه در سایت گمیشان با 06/26 درصد بیشترین و در سایت اینچه برون با 47/6 درصد کمترین پوشش تاجی را دارد. همچنین، بیشترین تراکم این گونه در سایت گمیشان با 93/5 بوته در هر مترمربع و کمترین آن در سایت اینچه برون با 525/0 بوته در هر متر مربع می باشد. فراوانی این گونه در سایتهای مختلف 6/86 تا 6/96 درصد است. از نظر ترکیب گیاهی Halocnemum strobilaceum 93/50 تا 53/65 درصد ترکیب گیاهی مراتع فوق را تشکیل می دهد. نتایج وزن اندامهای هوایی و زیرزمینی این گونه نشان می دهد سایت اینچه برون دارای بیشترین وزن اندامهای هوایی و زیرزمینی می باشد
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
An Investigation on the Presence Form of Halocnemum strobilaceum in Saline and Alkaline Rangelands of Northern Golestan Province
نویسندگان [English]
- Ali Hoseini 1
- Amrali Shahmoradi 2
- Ghasemali Abarsaji
چکیده [English]
One of the halophyte plant species in the rangelands of Golestan Province is Halocnemum strobilaceum which grows in areas of saline and alkaline soils with shallow water table. It belongs to Chenopodiaceae family. It is named Cheraton by local people and covers 167,000 hectare of the province area. Five study sites which are named Gomishan, Sangar-tapeh, Soficom, Incheh-shoreh-zar, and Incheh-boroon were selected to conduct the study. A formula of L = 2D + d was used to calculate a proper size of measuring plots. Letter D represents the diameter of plant and letter d represents the distance between individual plants. For each site, three transects and thirty plots were used to measure canopy cover, density, frequency, and the proportion of this species in plant composition. Also the weight of above-ground production and roots were measured. The size of plots in Gomishan, Sangar-tapeh, Soficom, Incheh-shoreh-zar, and Incheh-boroon were 1, 2, 2, 2, 4 square meters, respectively. The results showed that, in terms of canopy cover, density, regeneration, above-ground production, and root production of this range plant, there are significant differences among different sites. This plant showed the most (%26) and the list (%6.46) canopy cover in Gomishan and Incheh-boroon study sites, respectively. It also showed the most (59300/ha) and the list (5250/ha) density in Gomishan and Incheh-boroon study sites, respectively. The frequency of plant was %86.6 to %96.6 in different sites. The plant formed %50.93 to %65.53 of the plant composition in different study sites. The most above-ground and root production were found in Incheh-boroon area.
کلیدواژه‌ها [English]
- Halocnemum strobilaceum
- Canopy Cover
- Density
- Frequency
- above-ground production
- roots production
)