نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• غلامرضا باژیان

عضو هیئت علمی‌مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس

چکیده

نظام بهره برداری مراتع عشایری جزئی از نظام بهره برداری مراتع کشور می‌باشد و همچون جامعه عشایر در طی زمان دچار فراز و نشیبهایی بوده است. مدیریت این نظام در زمان گذشته دچار تغییراتی بوده و عوامل مؤثر بر آن چالشهایی را ایجاد کرده که تحلیل آن به راهکاری جهت اعمال مدیریت منطقی مراتع عشایری در زمان حال منجر می‌شود. این مقاله پژوهشی تحلیلی است که با روش کتابخانه‌ای، و براساس منابع مطالعاتی موجود و قابل دسترس ذیربط و نظرات کارشناسان، تغییرات مدیریت نظام بهره برداری از مراتع و عوامل مؤثر بر آن را که منجر به چالشهایی گردیده را بررسی و برای برون رفت از چالشها راهکارهایی را ارائه نموده است. این مقاله پیشنهاد می‌کند که استفاده از راهکارهای مشارکتی توسعه برخاسته از شرایط محلی در تدوین مدیریت مناسب دام در مرتع در جامعه عشایری امری اجتناب ناپذیر بوده ؛ بنابراین باید از روشها و راهبردهای نو و خاص منطبق بر شرایط اجتماعی و فرهنگی عشایر بهره جست. ساختارهای بومی، نهادهای اجتماعی، برقراری ارتباطات سنتی، و همچنین بکارگیری عوامل اکولوژیکی شناخته شده و مؤثر، امکان تجدید ساختار مدیریت بومی‌مراتع عشایری را فراهم کرده و شبیه سازی سیستم تولیدی عشایر بر اساس این مدیریت، تصمیم گیرندگان و سیاست‌گذاران امور عشایر را در برنامه ریزی هر چه بهتر برای این جامعه یاری می‌دهد.
 

کلیدواژه‌ها

• مدیریت دام در مرتع
• جامعه عشایری
• نظام بهره برداری
• کوچ
• ساماندهی عشایر

عنوان مقاله [English]

Nomadic Rangeland Management in past and present in a review: Changes, Challenges and Solutions

نویسنده [English]

• Gholam reza badjian

چکیده [English]

Nomadic rangeland system is part of rangeland system in Iran and is inflicted to volatility, like nomadism, during decades. The management of this system is imposed to some changes during the past and the effective factors on this system have caused some challenges and the analysis of these challenges lead to some guidance for nomads. In this paper the changes on the past nomadic rangeland management, recognition of effective factors on this management, the occurred challenges and some clarifications at present time are studied and analyzed. These challenges are disequilibrium of rangeland carrying capacity, population pressure on rangelands, contemporary needs occasionally leading to encroaching to rangelands with covetousness, making nomadic decisions, programs and managements distinctively, incompatibility of technology with ecological nomadic rangeland management, and the lack of guidance role of the government in nomads settle down. This paper propose that the development and clarification for these challenges should be based on local participation, so for that, the nomadic social and cultural condition should be considered. Nomadic rangeland management can be done in presence of local social structure, traditional communication and apply of recognized ecological factors. The simulated nomadic production system based on this management could help the decision makers for better programming in nomad’s community.     
 

کلیدواژه‌ها [English]

• rangeland management
• Nomads
• Migration
• Nomadic settle down