نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 هیئت علمی و کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان
2 عضوهیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
3 عضو هیئت علمی و کارشناس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان
4 کارشناس منابع طبیعی بیرجند
چکیده
مناطق پوشیده از شنهای روان در سطح وسیعی از کشور ایران ملاحظه می‌گردد که همواره تهدیدی برای ساکنین این مناطق بشمار می‌رود. بر روی این ماسه بادی‌ها گیاهانی ملاحظه می گردد که شناخت خصوصیات و ویژگیهای آنها برای تثبیت بیولوژیکی شنهای روان و مدیریت این گونه مناطق دارای اهمیت است. به همین منظور در این مطالعه نیازهای بوم شناختی آمودندرون (Ammodendron persicum) شامل سازگاریهای اقلیمی با بررسی شرایط اقلیمی حاکم بر رویشگاه‌ها، وضعیت خاک با تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، فنولوژی با ثبت مراحل نمو گیاه، واکنش به قطع با انجام قطع یکسره و اندازه گیری میزان رشد بعدی، رابطه با گیاهخواران با مشاهده چگونگی چرای مستقیم دام از گیاه در رویشگاه، ثبت نحوه تجدید حیات گیاه از نظر شاخه زاد و دانه زاد بودن مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس مطالعات انجام شده آمودندرون گونه‌ای درختچه ای، شن دوست و دارای سن بین 10 تا 50 سال می باشد. از نظر فنولوژیکی رشد گیاه در زیرکوه قائن در نیمه دوم اسفند ماه آغاز، در اواسط اردیبهشت وارد مرحله گلدهی شده و تا اواخر خرداد ماه بذر آن می‌سد. دوام و سرسبزی آن در طول سال بستگی به میزان بارندگی سالیانه بستگی دارد. آمودندرون گونه‌ای مقاوم به خشکی است و در شرایط اقلیمی خشک با متوسط بارندگی سالیانه حدود 150 میلی‌متر قادر به رویش است. تجدید حیات آن به دو صورت رویشی و زایشی است و در رویشگاه طبیعی بیشتر به فرم شاخه زاد مشاهده می گردد. دامهای چراکننده به طور معمول از سرشاخه‌های آن در اواخر پاییز و زمستان تعلیف می‌نمایند. در مجموع با توجه به ویژگیهای آمودندرون، حفظ آن در مناطق رویشی با اهمیت بوده و امکان بهره گیری از آن در سایر مناطق نیز وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Investigation on ecological characteristics of Ammodendron persicum
نویسندگان [English]
- Hosein Tavakoli 1
- Amr ali Shahmoradi 2
- Ali asghar Paryab 3
- Abass ali Farhanghi 4
چکیده [English]
A vast area of Iran is covered by sand dunes and shifting sands in wich threat the living of habitants in these regions. Biological control is an approprate method for sand dune fixation. So, it is essential to regonize characteristics of psamophyte plant species and introducing suitable speciecs for sand dunes. For this perpose, the ecological characteristics of Ammodendron persicum including phenology, adaptability, soil condition of habitates, response to cutting and grazing, regeneration strategy and seed germination were studied . Ammodendron persicum is a shrub and psamophyte plant with the age of 10 to 50 years. Phenoligically, the growth started in March, flower in about 7 May and reach to seed maturity by 20 June. The seed shaded after maturity but the duration of plant growth depend to amonnt of annual rainfall. Ammodendron is a drought resistant plant, because it is grow well in an area with an average of 150 mm rainfall per year. Ammodendron regenerates by seed and vegetative propagules. Grazer animals use this plant by end of growing season. In general this plant has approparate ecological characteristies in terms of establishment over sand dune and has perspective for using in other sand dune areas. The later case is under investigation.
کلیدواژه‌ها [English]
- Ammodendron persicum
- ecological characteristics
- phenology
- regeneration
)