نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جلال عبداللهی ¹
• حسین ارزانی ²
• ناصر باغستانی ³
• محمد حسن رحیمیان ⁴

¹ عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد.

² عضو هیأت علمی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

³ عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی یزد

⁴ کارشناس مرکز ملی تحقیقات شوری

چکیده

داده‌های ماهواره‌ای به‌دلیل وسعت پوشش و توالی زمان‌های برداشت، ابزار مناسبی برای مطالعه عوامل دینامیک و تغییرپذیر پدیده‌های سطح زمین می‌باشند. تبیین الگو جهت چگونگی بکارگیری و پردازش اطلاعات ماهواره‌ای در راستای دسترسی به روشی برای ایجاد نقشه تولید علوفه درمراتع مناطق خشک مورد هدف تحقیق حاضر بوده است. در این طرح از داده‌های لندستETM +¹ مربوط به 17 اردیبهشت ماه سال1381 استفاده گردید. این مطالعه در منطقه‌ای به وسعت حدود 60000 هکتار در حوزه آبخیز ندوشن انجام گرفت. پایگاه‌های مطالعاتی در 50 نقطه از تیپ‌های گیاهی عمده منطقه مستقر وتولید علوفه قابل مصرف دام برای هر گونه گیاهی به تفکیک اندازه گیری شد. جهت ایجاد یکنواختی در آمار بدست آمده، در هر پایگاه از 25 پلات دو متر مربعی آمارگیری  و بعد معدل‌گیری شد. با تعیین موقعیت پلات‌های زمینی بر روی تصاویر ماهواره ای، میانگین ارزش‌های رقومی پیکسل مرکزی و 24 پیکسل اطراف آن در داده‌های ماهواره‌ای تعیین گردید. پس از ساخت شاخص‌ها از تک باندهای تصاویر و نیز ساخت نقشه‌های مؤلفه‌های محیطی، اطلاعات مربوط به 50 پایگاه مطالعاتی استخراج گردید، از طریق رگرسیون خطی چندمتغیره، همبستگی و روابط بین تولید علوفه قابل مصرف دام به‌عنوان متغیر وابسته، با باندهای هفت‌گانه  و شاخص‌های گیاهی و عوامل محیطی دیگر به‌عنوان متغییرهای مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از الگوی مناسب استخراج شده در تجزیه و تحلیل داده‌ها میزان ضرائب جهت ساخت نقشه نهایی مشخص و در نرم‌افزار ILWIS با استفاده از معادله رگرسیون، نقشه‌ تولید علوفه قابل مصرف دام ترسیم گردید. با محاسبه هیستوگرام نقشه‌ مذکور، اطلاعات حاصل از تجزیه و تحلیل آن نقشه و نحوه پراکنش عامل تولید در تمامی منطقه مطالعاتی ارائه گردید.
 
 
 v

کلیدواژه‌ها

• سنجش از دور
• تولید
• ‌مناطق خشک
• تصویر لندست
• شاخص‌های گیاهی
• عوامل محیطی

عنوان مقاله [English]

Developing a method for mapping of forage production in arid and semidesert area using RS-GIS

نویسندگان [English]

• Jalal Abdollahi ¹
• Hosein Arzani ²
• Naser Baghestani ³
• Mohammad Hasan Rahimian ⁴

چکیده [English]

Remote sensing is a method to produce updated information in vast area. Describing the model for utilization and processing satellite data in regard to developing a method for mapping forage production of arid regions were the purpose for this study. For this purpose Landsat ETM+ data used at Nodushan area in 2002 . The study area covers about 60000 hectares and the annual precipitation is about 140-300 mm. in order to correct the necessary data 50 sites with different vegetation types using 25 quadrant of 1*2 m size and then awareged were used. To study the dependent variable of vegetation relations with independent variables of satellite data, vegetation indices and environmental factors; multiple linear regression analysis were manipulated using SPSS software. Then a suitable model was selected which caried predict the vegetation properties of the study area. Finally, production map was produced using ILWIS software. According to the results, mapping of forage production via remote sensing is possible even when its vegetation cover is less than 25%.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Remote Sensing
• forage production
• vegetation indices
• arid zone
• landsat image
• environmental factors