نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابراهیم رحمانی ¹
• علی اشرف جعفری ²
• پویا هدایتی ³

¹ عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان

² عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

³ دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد بروجرد

چکیده

چاودار کوهی Secale montanum یکی از گرامینه‌های مهم و با ارزش مرتعی برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه است. این گونه معمولا“ در دامنه‌های کوهستانی کشور می‌روید. به منظور بررسی عملکرد علوفه خشک، عملکرد بذر و سایر صفات وابسته به آنها، 10 اکوتیپ در دو شرایط مطلوب (آبیاری نرمال) و تنش (شرایط دیم) در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای 1382 و 1383در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات طول برگ پرچم، ارتفاع ساقه، طول سنبله، تعداد سنبله در بوته، فاصله برگ پرچم تا سنبله (طول پدانکل)، تعداد دانه در سنبله، عملکرد علوفه، عملکرد بذر، وزن هزار دانه و شاخص برداشت مورد اندازه گیری قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اکوتیپ 2382 با تولید 394 کیلوگرم بذر در هکتار و اکوتیپ‌های 10-2382 و 13-2382 به ترتیب با تولید میانگین 93/3 و4 تن علوفه خشک در هکتار در سال در هر دو شرایط آبی و دیم نسبت به بقیه اکوتیپ‌ها برتری داشتند. اکوتیپ 13-2382 با تولید 4 تن علوفه و 382 کیلوگرم بذر در هکتار به‌عنوان یکی از اکوتیپ‌های مناسب برای تولید علوفه و احیاء مراتع و دیمزارهای منطقه شمال لرستان معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

• Secale montanum
• چاودار کوهی
• عملکرد بذر
• عملکرد علوفه
• دیمکاری
• ایجاد چراگاه

عنوان مقاله [English]

Seed and hay production in 10 ecotypes of mountain rye Secale montanum in cold-temperate territory of northern Lorestan

نویسندگان [English]

• Ebrahim Rahmani ¹
• Ali ashraf Jafari ²
• Pooya Hedayati ³

چکیده [English]

Mountain rye (Secal montanum) is one of the most important forage grasses for pasture establishments. It grows for grazing and hay production in the north and west mountains of Iran. In order to determine the best population for pasture establishment in Lorestan province, Iran, 10 ecotypes of mountain rye, were evaluated for seed yield, and its components. Two separate experiments were conducted under optimum and drought stress conditions using complete block design with three replications in Brojerd Agriculture Research Station, during 2003-2004. The data were collected and analyzed for flag leaf length, stem height, spike length, spike number per plant, peduncle length, seeds number per spike, forage dry matter yield, seed yield, 1000 seeds weight, harvest index, date of spike emergence and date of pollination for each environment and combined over 2 environments. Results of analysis of variance showed that ecotypes 2382M with average values of 394 Kg/h had higher seed production over both environment. The ecotypes of 2382-6 and 2382-13 with average values 3.93 and 4 ton/h had higher forage dry matter production over two environments. In general, ecotype 2382-13 with an average values of 4 ton/h forage production and 382 kg/h seed production was introduced as the best varieties for pasture establishment in areas of northern Lorestan province.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Mountain rye (Secal montanum)
• seed and hay production
• pasture establishment