نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد بیابان زدایی 2- استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
2 استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
3 استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
4 کارشناس ارشد موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
5 کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابانی
چکیده
برای تعیین اثر کشاورزی بر روی فرایند های بیابانزایی در مناطق خشک، تاثیر کشت گیاه بر روی کیفیت خاک در دشت سگزی اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. مهمترین فرایند مرتبط با شورشدن آب و خاک در اثر مدیریت نامناسب زراعی است که یکی از فرایندهای مهم بیابانزایی به شمار می آید. به همین منظور ، تاثیر برخی از فاکتورهای اصلاحی و تخریبی خاک بر روی بیابانی شدن اراضی کشاورزی در دشت سگزی اصفهان مطالعه شد تا مشخص گردد که در منطقه مورد مطالعه آیا کشاورزی عامل مثبت در جهت اصلاح اراضی بوده و یا اینکه تاثیر منفی دارد؟و در میان کشاورزیهای متداول در منطقه کدام نوع بیشترین تاثیر را در حفظ آب و خاک داشته و کدام کمترین تاثیر را دارد؟ به این ترتیب اثر تیمار اراضی یا خاک، تحت کشت سه نوع محصول شامل یونجه، گندم و جو انتخاب و اراضی آیش که تحت کشت نبوده اند به عنوان شاهد بر روی عوامل خاک مقایسه شد. سعی شد تا مناطق مورد نظر طوری انتخاب شوند که حداقل 5 سال متوالی به این کشت ها اختصاص یافته باشند تا بتوان اثرات آنها را روی خاک بررسی کرد. برای دریافت این پیامد، در هر تیمار با 5 تکرار، نمونه برداری از اعماق 30-0، 60-30 ، 90-60 ،120-90 ،150-120سانتیمتر انجام شد و خصوصیات شوری، آهک، اسیدیته، ماده آلی، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، سدیم ، گچ، کلر، نسبت جذب سدیم، بیکربنات و سولفات در هر کدام ازتیمارها بررسی شد.جهت مقایسه خصوصیات خاک از آزمون دانکن استفاده گردید .نتایج حاصل ازتجزیه واریانس نشان داد که میان تیمارهای مختلف در اعماق مختلف اختلاف معنیداری وجود دارد. مقایسه میانگین میان آنها نشان داد که در مجموع اراضی آیش دشت با توجه به امتیازدهی هر یک از فاکتورها به عنوان نامناسبترین تیمار و اراضی زراعی یکساله گندمکاری شده به عنوان مناسبترین تیمار معرفی شدند.بنابراین بهتر است در منطقه نسبت به کشت محصولات کشاورزی که با شرایط منطقه سازگاری داشته باشند اقدام نموده و از رها کردن اراضی جلوگیری شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of the effects of plant growth on desertification Case Study: Sagzi plain in Isfahan
نویسندگان [English]
- Fatemeh Sharifani 1
- Mohammad Jafari 2
- Hossein Azarnivand 3
- Hamid reza Abbasi 4
- Mahshid Sori 5
چکیده [English]
This paper investigates the effects of plant growth on soil quality in Sagzi plain of Isfahan in order to evaluate the effects of agriculture on desertification processes in dry lands. Inappropriate crop management is the most effective factor which is related to soil and water salinization and this is one of the important processes of desertification. Is agriculture a positive or negative factor for reclamation of saline soils? To find an answer for this question, some improved and degraded factors of desertification in Sagzi plain of Isfahan were considered. Among those common agricultural products, which of them is more effective and which of them is less effective in soil reclamation? Treatments of Medicago, Wheat and Barley were selected and compared with derelict land that was independent variable in this experiment. In order to investigate the effects of those products, soils were considered that were allocated to cultivation of these products successively at least for 5 years. Then sampling was selected in every treatment with 5 reduplication, from the depth of 0-3, 30-60, 60-90, 90-120, 120-150 centimeter. The saline features and CaCo3, EC, OM,K+, Mg2+,Ca2+, Na+, Caso4, Cl-, SAR, HCo3-, So42- investigated in every treatments. Dunkan test was applied for comparison of soil features. The results of variance analysis showed that there is significant different between treatments in different depths. Dunkan is test showed that according to the overall scores for each factor, derelict lands are least decent treatment while Weat annual agro technical lands are the most suitable one. Then this is better that agricultural products that are appropriated with condition is cultivated.
کلیدواژه‌ها [English]
- Land degradation
- desertification
- salinization
- agriculture
- Soil quality
)