نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهره اکبری ¹
• سیدحمید متین خواه ²
• محسن نائل ³

¹ دانش‌آموخته کارشناسی ارشد بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

² استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

³ استادیار، گروه خاکشناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

با توسعۀ جمعیت در روی کرۀ زمین، بشر همواره به فکر تأمین منافع آنی خود بوده و توجهی به طبیعت اطراف خود نداشته است. کمبود آب در مناطق خشک کشور اصلی‌ترین عامل محدودکننده جهت گسترش پوشش‌گیاهی در طرح‌های بیابان‌زدایی محسوب می‌گردد؛ به‌طوری‌که درحال‌حاضر بیش از 70 درصد اعتبارات پروژه‌های بیولوژیک بیابان‌زدایی و تثبیت شن‌های روان صرف عملیات تأمین آب و آبیاری در مناطق بیابانی کشور می‌شود. این پژوهش در بخشی از عرصۀ بیابانی واقع در دشت سجزی به مدت نه ماه و با هدف دستیابی به روشی که بتواند موجب استقرار و زنده‌مانی هرچه بیشتر نهال‌ها و افزایش بهره‌وری آب گردد به مرحله اجرا گذاشته شد. در این پژوهش گونه سیاه‌تاغ تحت تیمارهای کف‌پوش پلاستیکی و شاهد (تیمار بدون کف‌پوش پلاستیکی) در منطقه کشت شد. در تیمار کف‌پوش پلاستیکی به جهت ممانعت از آب دزدی شکاف‌های موجود در منطقه از فیلم‌های پلاستیکی منفذدار استفاده گردید. هر دو تیمار تحت شرایط کاملاً یکسان قرار داشتند. این پژوهش در قالب طرح کاملاً تصادفی متعادل به اجرا درآمد. طی دوره آزمایش شاخص‌هایی نظیر ارتفاع گیاه و قطر متوسط تاج‌پوشش گونه اندازه‌گیری شد. داده‌های بدست آمده از این ارزیابی‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتیجه تجزیه واریانس داده‌های بدست آمده نشان داد که روش‌ کف پوش پلاستیکی، روش مناسب تأمین آب جهت پرورش نهال سیاه‌تاغ در این مناطق بیابانی با تبخیر و تعرق بسیار شدید و بادهایی با سرعت بسیار زیاد هستند. دلیل موفقیت روش کاشت به صورت کف‌پوش پلاستیکی به‌خاطر جلوگیری از خارج شدن آب مورد نیاز برای رشد گیاه است، زیرا وجود درز و شکاف‌هایی در زمین سجزی سبب خروج آب و عدم دسترسی آن برای گیاه می‌باشد که این امر سبب هدر رفت آب و رشد کم گیاهان می‌شود ولی در روش کاشت معمولی، آب مدت کمی پس از آبیاری از طریق شکاف‌ها از دسترس گیاه خارج می‌شود و در نتیجه در مدت کوتاهی نهال‌ها نیاز به آب داشته و به همین دلیل از رشد و نمو کمتری برخوردار می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

• بیابان‌زدایی
• کف پوش پلاستیکی
• سیاه‌تاغ
• دشت سجزی

عنوان مقاله [English]

Study about effect of efficacy plastic film to avoid from drainage of water in around the root of the Haloxylon ammodendron in Sejzi region, Isfahan province

نویسندگان [English]

• Zohre Akbari ¹
• Seyed Hamid MatinKHah ²
• Mohsen Nael ³

چکیده [English]

This research was aimed to achieve a method resulting in further establishment and survival of Haloxylon ammodendron seedlings as well as increased water productivity. The study was conducted in the Sejzi plain for nine months. In this experiment, Haloxylon ammodendron was cultivated in the study area under two treatments: plastic film and control. Porous plastic films were applied to avoid water loss. Both treatments were under the same conditions.This project was carried out in a completely randomized design over a period of nine months. During this period, indicators such as seedling height and crown diameter were measured. Data were analyzed by SPSS software. Our results clearly showed that the plastic film was a suitable water-supplying technique for the growth of Haloxylon ammodendron seedlings in such areas with severe evapotranspiration and high-speed winds. The land of Sejzi is porous, leading to the water loss; therefore, the success of this method is related to avoiding the loss of water needed for plant growth.

کلیدواژه‌ها [English]

• Desert combat
• Plastic lining
• Haloxylon ammodendron
• Sejzi plain