نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرتضی خداقلی ¹
• مرتضی اکبرزاده ²

¹ ، استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

² استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به‌منظور نشان دادن رفتار رویشی Andrachne fruticosus L.، Artemisia sieberi Besser،EuphorbiadecipiensBoiss & Buhse، Noaea mucronata Forssk، Scariola orientalis Sojak، Stachys inflate Benth، Stipa arabica Trin & Rupr و گونه‌های یک‌ساله در طی سال‌های 1387 الی 1389 در مرتع سُه میمه انجام گردید. تعیین تولید و مصرف با استفاده از پایه‌های متوسط صورت گرفت و هرساله تعداد 8 پایه متوسط از گیاه به ازای همه ماه‌های فصل رویش و چرا در داخل محدوده قرق، برای اندازه‌گیری تولید و به همین تعداد در عرصه چرا شده برای اندازه‌گیری باقیمانده تولید منظور گردید و از تفاضل آنها مقدار مصرف مشخص شد. نتایج نشان داد که سال‌ها و ماه‌های مختلف تأثیر معنی‌داری بر تولید گونه‌های موردبررسی داشته است (01/0p <). داده‌های سال‌های 1389-1387 نشان داد که تولید متوسط شش گونه دائمی و یک‌ساله‌های موردبررسی در منطقه 9/255 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار و سهم گونه Artemisiasieberi و یک‌ساله‌ها در تولید بالا و به ترتیب به میزان 2/38 و 9/32 درصد کل علوفه بود. تغییرات تولید کاملاً تحت تأثیر تغییرات حجم و پراکنش بارش منطقه قرار داشته و ضریب همبستگی بین آنها در همه گونه‌ها بجز Euphorbia decipiens ازنظر آماری معنی‌دار بود. تولید گونه‌های موردبررسی در سال 1387 با وقوع شدیدترین خشکسالی بسیار نوسان داشت. در سال پر تولید گونه‌ها بین 5/4 تا حدود 20 برابر سال کم تولید علوفه تولید نمودند. در همه گونه‌ها بیشترین میزان علوفه در اردیبهشت‌ماه تولید شد. میزان مصرف در سال‌های مختلف متفاوت بوده و به‌جز Euphorbiadecipiens تمامی گونه‌ها در سال 1388 بیشترین مصرف را داشته‌اند. همچنین گونه‌های یک‌ساله در سه سال موردبررسی بیشترین میزان مصرف را به خود اختصاص داده‌اند.
 

کلیدواژه‌ها

• تولید علوفه
• مصرف علوفه
• سایت سُه میمه
• درصد بهره‌برداری

عنوان مقاله [English]

Investigation the Variation of Production and Consumption of Range Species in Steppe Rangeland (Case study: Meime Soh station)

نویسندگان [English]

• Morteza Khodagholi ¹
• Morteza Akbarzadeh ²

چکیده [English]

This study was conducted to demonstrate the growth behavior of Andrachne fruticosus L, Artemisia sieberi Besser، Euphorbia decipiens Boiss and Buhse، Noaea mucronataForssk، Scariola orientalis Sojak، Stachys inflate Benth، Stipa arabica Trin & Rupr and annual species in the Soh rangelands of Meimeh, Isfahan during 2008 to 2010. To determine the production and consumption of the study species, a number of eight individuals for each species were selected for all months of growing and grazing season within the exclosure area as well as in the grazing area. Results showed that different years and months had significant effect on production of the study species (p < 0.01). According to the results recorded during the experiment, the average production of six perennials and annuals was calculated to be 255.9 kg dry forage per hectare. The highest production rate was obtained for Artemisia sieberi and annuals, 38.2% and 32.9% of total forage production, respectively. Production changes were totally affected by changes in the volume and distribution of rainfall and the correlation coefficient between them was statistically significant in all species except Euphorbia decipiens. The production of the study species showed high fluctuation in response to the most severe drought in 2008. Forage production of the study species in the high-production year was 4.5-20 times higher as compared with the low-production year. For all species, the highest forage production was obtained in May. The consumption rate varied in different years and the highest consumption was recorded in 2009 for all species except Euphorbia decipiens. As well, the highest consumption rate was recorded for annuals during the three study years.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Production
• consumption
• Meime Soh site
• percent of consumption