همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 عضو هیئت علمی مرکز، تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

یکی از فاکتور های مهم در تعیین ظرفیت چرایی، مشخص کردن میزان بهره‌برداری مجاز گونه‌ها می‌باشد. این بررسی جهت تعیین بهترین شدت برداشت علوفه گونه‌های معرف وکلیدی,A.intermedium O.holciformi,s و  T.fedtschenkoi  در مراتع نیمه‌استپی سرد فیروزکوه در طول سال‌های85 تا 89 به اجرا در آمد. تیمارها شامل شدت‌های مختلف برداشت 25، 50 ، 75 درصد و شاهد بودند. در سال اول محدوده‌ای به مساحت یک هکتار انتخاب و حصارکشی شد. از هر یک از گونه‌های بالا 40 پایه متوسط و هم اندازه انتخاب شده و هر یک از تیمارهای فوق بر روی 10 پایه، بدین ترتیب که پایه(10-1) تیمار شاهد، پایه(20-11) تیمار 25 درصد، پایه(30-21) تیمار 50 درصد و پایه(40-31) تیمار 75 درصد اعمال گردید. پایه‌های مورد مطالعه توسط تابلوها شماره گذاری و متمایز گردیدند و برداشت بصورت دستی و توسط قیچی باغبانی صورت گرفت. ابتدا پس از وارد کردن داده‌ها در محیط Excel، طرح در قالب آماری کرت‌های خرد شده در زمان در نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و میانگین‌ها با استفاده از آزمون دانکن مقایسه شدند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان تولید به ترتیب برابر 59/24، 57/10 و 52/10 گرم درپایه مربوط به تیمار 25 درصد می‌باشد که با تیمار 50 درصد در گروه اول و کمترین میزان آن برابر 17/20، 91/9 و 78/5 گرم درپایه مربوط به تیمار 75 درصد بوده که با تیمار شاهد در گروه آخر جای گرفتند. همچنین مقایسه میانگین تیمارها در سال‌های مختلف نشان داد که کاهش عملکرد علوفه گونه‌های مورد بررسی تحت تأثیر میزان بهره‌برداری قرار داشتند. کمترین میزان تولید بترتیب برابر 61/15، 59/8 و 14/9 گرم درپایه، متعلق به سال خشک و کم‌باران یعنی سال 87 می‌باشد و بیشترین میزان آن به سال‌های پرباران یعنی سال 88 با تولیدی برابر 6/24، 8/10 و 7/12 گرم در پایه برآورد شد. بنابراین بهتر است از گونه­های فوق 25 تا 50 درصد تولید سالیانه چرا صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of grazing tolerance of species (Agropyron intermedium ،Oryzopsis holciformis and Thymus fedtschenkoi Ronniger. ) in Firoozkooh Rangelands

نویسندگان [English]

  • Taghi Mirhaji 1
  • Farhang Ghasriani 2
  • Farhad Azhir 3

2 Assistant Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

چکیده [English]

This research was aimed to determine the best harvesting intensity for key and indicator species including Agropyron intermedium, Oryzopsis holciform, and Thymus fedtschenkoi in the cold semi steppe rangelands of Firoozkooh. Treatments consisted of different harvesting intensities of 25%, 50%, 75%, and control. In the first year, an area of one hectare was selected and fenced. From each of the above species, 40 average individuals were selected and each of the above treatments was applied on 10 individuals. The study individuals were distinguished by numbered signs and the harvesting was done manually by clipper. The data were analyzed in a split plot design in time and the means were compared using Duncan test. The results showed that the highest (24.59, 10.57, and 10.52 g) and the lowest (20.17, 9.91, and 5.78 g) yield were obtained at 25% and 75% harvesting intensities.  According to the results of means comparison in different, the reduction of forage yield was affected by the harvesting intensity. The lowest (15.61, 8.59, 9.14 g) and highest (24.6, 10.8, 12.7 g) forage yield were  recorded for the low-rain year (2008) and the wet year (2009), respectively. Therefore, a harvesting intensity of 25-50% could be recommended for the study species.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tolerance Harvesting
  • forage
  • Firuzko
  • Agropyron intermedium
  • Oryzopsis holciform
  • Thymus fedtschenkoi
سندگل، ع.، 1385. بررسی تولید قابل برداشت مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران. دستورالعمل پروژه ملی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، ایران، 23ص.
-مظفریان.، ولی الله، میر وکیلی، محمد، برزگری، غلامرضا، 1379. فلور یزد، موسسه انتشارات یزد ، ایران، 636 ص.
-مقدم، م.، 1377. مرتع و مرتعداری. انتشارات دانشگاه تهران، ایران، 470ص.
- Ansley, R. J. and Castellano, M. J., 2007. Texas wintergrass and buffalograss response to seasonal fires and clipping. Rangeland Ecology & Management, 60(2): 154-164.
-Clark, P. E., Krueger, W. C., Bryant, L. D., and Thomas, D. R., 1998. Spring defoliation effects on bluebunch wheatgrass: II. Basal area. Journal of Range Management, 51: 526-530.
-Conway, W. C., Smith, L. M., Sosebee, R. E. and Bergan, J. F., 1999. Total nonstructural carbohydrate trend in Chinese tallow roots. Range Management, 52:539-542
-Ehsani, A., Arzani, H., Farahpour, M., Ahmadi, H., Jafari, M., Jalili, A., Mirdavoudi, H. R., Abbasi, H. R. and Azimi, M., 2007. The effect of climatic conditions on range forage production in steppe ranglands, Akhtarabad of Saveh. Iranian Journal of Range and Desert Research, 14(2): 249-260.
-Fridman, P., 2003. Satiety and feeding station behavior of grazing steers. Society Range publications, 42:160p.
-Fulstone, F., 2009. Annual operating instruction in Missouri flat allotment for the 2009 grazing season. United states department of agriculture, Forest services, Humboldt-Toiyabe national forest, file code: 2210.
-Ganskopp, D., 1988. Defoliation of Thurber needle grass: herbage and root responses. Journal of Range Management, 41(6):5p.
-Harris, W. N., Boutton, T. W. and Ansley, R. J., 2008. Plant community and soil microbial carbon and nitrogen responses to fire and clipping in a southern mixed grassland. Rangeland Ecology & Management, 61(6): 580-587.
-Holechek, J. L., Cole, R., Fisher, J. and Valdez, R., 2003. Natural resources: ecology, economic and policy. Rangelands, 26:118-223.
-West, N. E. and Farah, K. O., 1989. Effects of clipping and sheep grazing on dyers woad. Journal of Range Management, 42 (1): 5-10.
-Yang, M., Shoaling, W. and Tandong, Y., 2000. Grazing capacity and stocking rate. Rangelands, 22:7-11.
- Hodgkinson, K. C.,1980. Frequency and extend of defoliation of herbaceous plants by sheep in foothill range community in Northern Utha. Journal of Range Management.33(3): 164-170.
-Leyshon , A. J. and Campbell, C. A., 1992.Effect of timing and intensity of first defoliation on subsequent production of 4 pasture species . Journal of Range Management .45(4): 191-196.
-Zhang , J. and Romo, J., 1995. Impacts of defoliation on tiller production and survival in northern wheatgrass. Journal of Range Management. 48(2): 213-220.