همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد رشته مرتعداری، اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان،رشت، ایران

چکیده

منطقه ییلاقی سوباتان تالش یکی از تفرجگاه‌هایی است که در سطح منطقه‌ای و ملی تحت تأثیر فعالیت‌های طبیعت‌گردی قرار دارد. در این تحقیق، با هدف مطالعه میزان تاثیر اکوتوریسم بر تغییرات خاک، ابتدا در مراتع منطقه مورد نظر از لحاظ میزان استفاده گردشگر، سه زون تفرجی با فشار کم، فشار متوسط و فشار زیاد انتخاب شد. سپس برداشت داده‌ها در هر منطقه به روش تصادفی- سیستماتیک صورت گرفت؛ بدین ترتیب که ابتدا در هر زون شش ترانسکت‌10متری به صورت تصادفی استقرار یافت و در هر ترانسکت 5 پلات 25 سانتی‌متر مربعی به فاصله دو متر از هم انتخاب گردید. برای بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، در هر ترانسکت از عمق 0 تا 30 سانتی‌متری افق معدنی خاک، پنج نمونه برداشت شد. سپس این نمونه‌ها به همراه یک نمونه ترکیبی و یک نمونه که با استفاده از سیلندر برداشت شده بود به آزمایشگاه جهت اندازه‌گیری درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، بافت خاک، pH، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری و همچنین میزان فسفر و پتاسیم قابل جذب انتقال داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آماری  SPSS19استفاده شد و پارامترهای اندازه‌گیری شده در زون‌های با فشار کم، متوسط و شدید با استفاده از روش آنالیز واریانس و آزمون دانکن با یکدیگر مقایسه ‌شدند تا مشخص گردد بین کدام زون‌ها اختلاف آماری وجود دارد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که پارامترهای درصد رطوبت وزنی، درصد رطوبت حجمی، درصد ماده آلی، pH، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری خاک ودرصد رطوبت اشباع خاک، تحت تأثیر فعالیت‌های تفرجی در سه زون مورد مطالعه دارای اختلاف آماری می‌‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of recreational activities (ecotourism) on soil changes in Talesh Rangeland ecosystems

نویسندگان [English]

  • Farshad Keivan Behjou 1
  • Ehsan Zandi esfahan 2
  • Babak Mahboub 3

چکیده [English]

The Talesh summer rangelands is one the resorts affected by ecotourism activities at regional and national levels. This research was aimed to investigate the effects of ecotourism on soil changes. For this purpose, three recreational zones were selected in the rangelands of the study area with low, moderate, and high tourism pressure. Sampling was performed in a random systematic manner. In each zone, six transects of 10 m length were established randomly and on each transect, five quadrates of 25 cm2 were selected at a distance of two meters apart. To study soil physical and chemical properties, five soil samples were taken on each transect at a depth of 0-30 cm. The soil moisture content, volumetric moisture content, soil texture, pH, EC, bulk density, and phosphorus and potassium content were measured in the laboratory. Data analysis was performed using SPSS software and Duncan's test was applied to compare the means. According to the obtained results, significant differences were found for soil moisture content, volumetric moisture content, organic matter, pH, EC, bulk density, and soil saturation percentage among the three study zones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecotourism
  • soil characteristics
  • systematic sampling
  • transects
  • cylinder
-اصغرزاده، پ.، 1386. بررسی اثر توریست بر تنوع گونه‌های گیاهی پارک جنگلی سیسنگان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز، اهواز.
-دهدار درگاهی، م.، 1389. طرح مدیریت منطقه حفاظت شده لیسار. جلد دهم (پوشش گیاهی)، سازمان حفاظت محیط زیست، 74ص.
-رحیمی، ح.، 1381. بررسی نقش زیست محیطی مراتع در توسعه پایدار. پیک نور، 3: 57-49.
-Amelung, B., Beers, P., Rotmans, J., Van Asselt. M., Hogervorst. J., 1999. Global tourism, Towards an integrated approach. Maasticht University Press, 59p.
-Andres-Abella, M. N., Javier Benayas. D. A. and Landete-Castillejos, T., 2005. Impact of visitors on soil and vegetation of the recreational area Nacimiento Del Mundo (Castilla-Lamancha, Spain). Environmental Monitoring and Assessment, 101, 55–67.
-Atic, M., Sayan, S., Karaguzel, O., 2009. Impact of recreational trampling on the natural vegetation in Termessos National Park, Antalya-Turkey.Tarim Bilimleri Dergisi, 249-258.
-Akbari, A. and Gharakhlou, M., 2010. Anew concept in tourism geography. Publication Tehran, 314p.
-Bhat, S., Hatfield, K., Jacobs, J., Lowrance, R. and Williams, R., 2007. Surface runoff contribution of nitrogen during storm events in a forested watershed. Biogeochemistry, 85, 253-262.
-Brady, N. C. and Weil, R. R,. 2006. The nature and properties of soils. Translated by Shahoyii, 1385. Publication University Kordestan. 325p.
-Cole D. N., 1978. Estimating the susceptibility of wildland vegetation to trail-side alteration. Journal of Applied Ecology, 15(4): 281-286.
-Cole, D. N. and Marion, J, L., 1988. Recreation impacts in some riparian forests of the eastern United States. Environ, Manage, 12, 99–107.
-Edington, J., 1995. Ecology, Recreation and Tourism. translated Kahrom, I. 1374. Publication Office Department Of the Environment, 216p.
-Eagles, S., McCool, F. and Haynes, Ch. D., 2002. Sustainable Tourism in Protected Areas. Translated By DarBeigi, M., 2008.  Publication Office Department Of the Environment. 259p.
-Eshaghi Rad, J., Heidari, M., Mahdavi, A. and Zeinivandzadeh, M,. 2009. Impact of recreational activities on vegetation and soil in forest park (Case study: Choghasabz forest park-Ilam). Iranian Journal of Forest, 3(1): 71-80.
-Ghazan Shahi, J., 2006. Soil and plant analysis. Publication Ayizh, 272p.
-Giang, S., 2006. The impact of tourism on soils in Zhangjiajie World Geopark. Journal of Forestry Research, 17(2): 167-170.
-Hammit,W, E. and Cole, D. N., 1998. Wildland recreation:Ecology and management. New York: John Wiley & Sons.
-Johnson, k., 1996. Biodiversity and productivity and stability of ecosystems trends in Ecology Evolution.11(9):372-377.
-Mac Donald, K., 2008. Soil response model verification: A multi-year study of foot traffic impact. Environmental Impact Assessment Review, 28, 321–327.
-Moghaddam, M. R., 2005. Range and range management. Publication University Of Tehran, 470p.
-Momeni, M. and Ghayoumi, A. F,. 2010. Statisticai Analysis With SPSS. 336 p.
-Pickering, C, M. and Hill, M., 2007. Impacts of recreation and tourism on plant biodiversity and vegetation in protected areas in Australia. Journal of Environmental Management, 85: 791–800.
-Sun, D. and Walsh, D., 1998. Review of studies on environmental impacts of recreation and tourism in Australia. Journal of Environmental Management, 53, 323-338.
-Turton, S. M., 2005. Managing environmental impacts of recreation and tourism inrainforests at the Wet Tropics of Queensland World Heritage Area. Geographical Research, 43, 140-151.
-Whitecotton, R., David, M., Darmody, R. and Price, D., 2000. Impact of foot traffic from military training on soil and vegetation properties. Environmental anagement, 26(6), 697–706.
-WTO., 1998. Tourism. 2020 Vision (Executive Summary Updated), Madrid, WTO.
-Webb, R. H. and Wilshire, H. G., 1983. Environmental effects of off-road Svehicles: pimpacts arnd managi ement in arid reggions. Newe York: r -Verlag, 4p.
-Zhongdong, W. U., 2010. The Study on Impact of Soil Physicochemical Properties and Vegetation by Tourism, The Case of Lushan Forest Park in Shandong Province Zibo City. Shandong University of Technology, Institute of Resources and Environment Engineering, Zibo, China, 15p.