نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیده زهره میردیلمی ¹
• عادل سپهری ²
• حسین بارانی ³

¹ دانشجو/ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

² استاد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

³ دانشیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران

چکیده

مسائل و مشکلات مراتع ایران متعددند و ارائه­ی راه حل برای آنها جزء از طریق بررسی همه­جانبه امکان پذیر نیست. هدف از این مطالعه، استخراج ساختار مدیریت مراتع ایران است. ابزار انجام مطالعه، پرسشنامه و مصاحبه به صورت چند مرحله­ای است. این مطالعه در سه مرحله­ی اکتشافی، ارزیابی، تجزیه و تحلیل و استخراج ساختار نهایی انجام شده است. در مرحله­ی اکتشافی، به صورت هدف­دار با نظرسنجی از خبرگان بخش­های آموزش، تحقیقات، دستگاه اجرایی و بهره­برداران عرصه­های مرتعی جایگاه مکانی اجزاء مختلف ساختار مدیریت مراتع ایران مشخص شد. در این مرحله ساختار اولیه­ی سلسله مراتبی عوامل مؤثر بر مدیریت مراتع طراحی شد (بخش پنل). در مرحله­ی ارزیابی با استفاده از پرسشنامه، ساختار حاصله در معرض قضاوت جوامع پاسخگو قرار گرفت. در مرحله­ی نهایی با استفاده از آنالیزهای آماری داده­ها، ساختار نهایی سلسله مراتبی استخراج و طراحی شد. صحت و دقت الگوی حاصله با استفاده از شاخص­های پایایی/آلفای کرونباخ (86/0=α) و روایی (پنل متخصصان) مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه از نرم افزارهای آماری SPSS 18 و STATISTICA استفاده شد. نتایج نشان داد نظام مرتعداری ایران مرکب از سه سطح به صورت سلسله مراتبی است. در سطح اول؛ عرصه­ی مرتعی، نظام آموزش و تحقیقات، نظام اجرایی و نظام بهره­برداری قرار دارد. هر یک از اجزاء در سطح اول به اجزاء زیرمموعه­ی خود در سطوح پائین­تر تقسیم­بندی شدند. این ساختار به صورت واضح­تر و دقیق­تری مشکلات را دسته­بندی، قابل فهم­تر و قابل مدیریت­تر می­کند. بدین طریق می­توان اقدامات با قابلیت مدیریتی و راهبردی­تر را در هر سطح و جزء معطوف داشت.

کلیدواژه‌ها

• اکتشافی
• پنل متخصصان
• ساختار
• آلفای کرونباخ

عنوان مقاله [English]

Extraction hierarchical structure of rangeland management system of Iran

نویسندگان [English]

• Seyyedeh Zohreh Mirdeilami ¹
• Adel Spehri ²
• Hosein Barani ³

چکیده [English]

Problems of Iranian rangelands are numerous and providing solutions for them is impossible except through comprehensive investigation. The purpose of this study was to extract the management structure of Iranian rangelands. The study tools were questionnaires and interview. This study was conducted in three stages of exploration, evaluation, and analysis and extraction of the final structure. In the exploratory stage, the position of different parts of Iran's rangeland management structure was purposefully determined with a survey of experts in education, research, and executive sectors as well as rangeland exploiters. In this stage, the initial hierarchical structure of the factors influencing management of rangelands was designed (panel section).  In the evaluation stage, using the questionnaire, the structure was subjected to the judgment of the responsive communities. In the final stage, using statistical analysis of data, the final hierarchical structure was extracted and designed. The accuracy and reliability of the resulting model was evaluated using Cronbach's coefficient. In this study, the statistical software SPSS 18 and STATISTICA were used.  According to the results, Iran’s rangeland system consists of three levels in a hierarchical manner. Rangeland arena, education and research system, executive system and exploitation system are located in the first level. Each component at the first level was subdivided into its sub-components at lower levels. This structure more accurately categorizes the problems and makes it more understandable and more manageable. In this way, more strategic and managerial actions could be taken at each level and component.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Exploratory
• Panel of experts
• Structure Cronbach alpha coefficient