همکاری با انجمن علمی مدیریت و کنترل مناطق بیابانی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران

2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات ترویج و آموزش کشاورزی، کرمان، ایران

چکیده

در این تحقیق اثر شدت‌های مختلف  برداشت از علوفه سال جاری و همچنین اثر سال( با میزان بارندگی متفاوت) بر میزان تولید علوفه 3 گونه مرتعی Stipa arabica، Oryzopsis holciformisوPoa bulbosa در سایت نیمه‌استپی کوه پنج در استان کرمان در4 سال متوالی از 1386تا 1389 به منظور تعیین حد بهره برداری مناسب این گونه‌ها، بررسی شد زیرا با توجه به تحمل میزان گونه های مرتعی نسبت به چرا، می توان حد بره برداری مناسب از تیپ های گیاهی را مشخص نمود. نتایج حاصل با طرح آماری کرت‌های خرد شده  در زمان در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی (CRD) در 4 تکرار، جداگانه  برای هر گونه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در گونه Stipa arabica  میانگین تولید علوفه تیمار 50 درصد با تیمار شاهد و تیمار 25% تفاوت معنی‌داری نداشت که نشان می‌دهد این گونه، برداشت 50% را بخوبی تحمل می‌کند اما میانگین تولید علوفه تیمار برداشت 75%  نسبت به تیمار شاهد 1/29 درصد کاهش را نشان داد. که از لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری داشت. کاهش میانگین تولید تیمارهای 50% و 75%  نسبت به تیمار شاهد در گونه Oryzopsis holciformis  به ترتیب 75/19 و 55/33 درصد و در گونه Poa bulbosa  به ترتیب 5/17 و 2/41 بود که نشان داد واکنش جبرانی گونه Stipa arabica نسبت به این گونه‌ها در شرایط تحقیق انجام شده بهتر بود. بنابراین می‌توان حد برداشت50 درصد را برای گونه Stipa arabicaو برای گونه‌های Oryzopsis holciformis و Poa bulbosa حد برداشت 25 درصد را پیشنهاد نمود. نتایج نشان داد در سالهای کم باران رشد جبرانی گونه‌های مورد مطالعه به اندازه سال‌های پر باران نبود. بنابراین حد بهره برداری پیشنهادی که بیانگر میزان تحمل این گونه ها نسبت به چرای دام می باشد، برای شرایط نرمال از لحاظ بارندگی توصیه می‌شود. البته برای تعیین حد بره برداری از مرتع باید علاوه بر آگاهی از حد بهره برداری مجاز گونه های مرتعی باید وضعیت، فرسایش پذیری خاک و گرایش مرتع نیز در نظر گرفته شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of different defoliation intensities on forage production of Stipa Arabica, Oryzopsis holiformis and Poa bulbosa at Koh Panj site in Kerman province

نویسندگان [English]

  • Gholam Hossein Rahmani 1
  • Farhang Ghasriani 2
  • mohammad sharifi yazdi 3
  • Mohamadreza kodouri 1

1 Research Instructor, Kerman Agricultural and Natural resources Research Center, AREEO, Kerman, Iran

2 Assistant Professor, Range Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Range Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Allwable use rate
  • Stipa arabica
  • Oryzopsis holciformis
  • Poa bulbosa
  • Koh Panj site
Anten, N. P. R., Ackerly, D, D., 2001. Canopy-level photosynthetic compensation after defoliation in a tropical understorey palm, Functional Ecology, 15:252–262.
 Azhdari, Gh., Arzani, H. and Tavili, A., 2009. Determining Criteria of Utilization Level in Different Types of Taleghan Rangelands. Journal of Range and Watershed Management, 62(3): 329 - 340.
Baghestani Maybodi, N. and Taghi Zare, M., 2007. Investigation of relationship between annual precipitation and yield in steppic range of Poosht-kooh region of Yazd province. Iranian journal of pajouhesh & Sazandegi, 75:103-107.
Belsky, A. J., Carson, W. P., Jensen, C. L. and Fox, G. A., 1993. Overcompensation by plants: herbivore optimization or red herring?. Evolutionary Ecology, 7(1):109-121.
Farmahini Farahani, A., Mirdavoudi, H. and Goudarzi, Gh., 2012. Determination of allowable use of the key species in rangelands of Arak-Enjedan. Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 19 (3): 395-405
Ferraro, D. O. and Oesterheld, M., 2002. Effect of defoliation on grass growth. A quantitative review. Oikos, 98:125-133.
Gold, W.G. and Caldwell, M. M., 1990. The effects of the spatial pattern of defoliation on regrowth of a tussock grass III. Photosynthesis, canopy structure and light interception. Oecologia, 82:12–17.
Hilbert, D. W., Swift, D. M., Detling, J. K. and Dyer, M. I., 1981. Relative growth rates and the grazing optimization hypothesis. Oecologia, 51:14–18.
Khodagholi, M., Ghasriani, F., Bayat, M. and Azimi, M. S., 2012. Effect of different harvesting intensities on forage production and vitality of stipa arabica at Isfahan Soh site. Iranian Journal of Range and Desert Reseach, 19 (3): 512-521.
Loreti, J., Oesterheld, M. and Sala, O., 2001. Lack of intraspecific variation in resistance to defoliation in a grass that evolved under light grazing pressure. Plant Ecology, 157(2): 197-204.
McNaughton, S. J., 1983. Compensatory plant growth as a response to herbivory. Oikos. 40 (3):329–336.
Moghadam, M. R., 1998. Range and Range management. University of Tehran Press, Iran.
Nowak, R. And Caldwell, M., 1984. A test of compensatory photosynthesis in the field: implications for herbivory tolerance. Oecologia, 61(3): 311-318.
Perry, L. J., J. and Chapman, S. R., 1974. Effects of clipping on carbohydrate reserves in basin wildrye. Agronomy Journal, 66:67-69.
Sharifijelodar, H., Mahdavi, M., Jouri M. H. and Moghimi, J., 2011. Study of the impact of effective precipitation on forage Production in semi-arid (Case study: Rangelands of SIAH AFTAB- Semnan Provence). Iranian Journal of Natural Ecosystems of Iran, 1( 2): 168 – 174.
Simoes, M. and Baruch, Z., 1991. Responses to simulated herbivory and water stress in two tropical C4 grasses. Oecologia, 88: 173–180.
Van Staalduinen, M. A. and Anten, N. P. R., 2005. Difference in the capacity for compensatory growth of two co-occurring grass species in relation to water availability. Oecologia, 146:190–199.
Van Staalduinen, M. A., Dobarro, I. and Peco, B., 2010. Interactive effects of clipping and nutrient availability on the compensatory growth of a grass species. PlantEcology, 208(1): 55-64.
Wise, M. J. and Abrahamson, W. G., 2007. Effects of resource availability on tolerance of herbivory: a review and assessment of three opposing models. The American Naturalist, 169(4): 443-454.
Zarekia, S., Zare, N., Ehsani, A., Jafari, F. and Yeganeh, H., 2012. Relationship between rainfall and annual forage production of important range species (Case study: Khoshkerood –Saveh). IranianJournal of Range and Desert Research, 19 (4): 614-623.